ارتش روسیه در نزدیکی دروازه های استانبول

۱۳۰ سال پیش در روز ۲۰ ژانویه سال ۱۸۷۸ میلادی ارتش روسیه تزاری شهر آندرینوپل (آدرنه امروزی) در ۲۰۰ کیلومتری استانبول،پایتخت امپراتوری عثمانی را تصرف کرد.
درپی تصرف این شهر سربازان تزاری به سوی استانبول به راه افتادند.
سلطان عثمانی درخواست ترک مخاصمه می کند.جنگ روسیه تزاری و امپراتوری عثمانی از روز ۲۷ آوریل سال ۱۸۷۷ میلادی آغاز شده بود.
روسیه تزاری که به خاک عثمانی چشم طمع دوخته بود به بهانه حمایت از اقوام اسلاو ساکن در سرزمین های بالکان که جزو امپراتوری عثمانی محسوب می شدند ، آغازگر جنگ بود.
سرانجام ، دو طرف متخاصم در سن استفانو در حومه استانبول قرارداد ۳ مارس را امضا می کنند.
براساس این قرارداد سلطان عثمانی منطقه دوبرودجا و شهرهای قارص و باطومی را به روسیه واگذار می کند و در عین حال یک بلغارستان مستقل بزرگ از دانوب تا دریای اژه ایجاد می شود.
مجزا شدن این سرزمین ها از خاک عثمانی ، استقلال یونان و سپس خودمختاری صربستان را درپی داشت.
اما الکساندر دوم،تزار روسیه و هنوز چشم طمع به خاک عثمانی داشت. بریتانیا و امپراتوری اتریش از بلند پروازی های روسیه به خشم می آیند.
بنجامین دیسراییلی ، نخست وزیر بریتانیا تزار روسیه را تهدید به جنگ می کند.
بیسمارک ، صدراعظم آلمان موقعیت را مناسب می یابد تا خود را به عنوان یک میانجی در روابط بین المللی تحمیل کند.
به پیشنهاد بیسمارک کنگره برلین از ۱۳ ژوئن تا ۱۳ ژوئیه سال ۱۸۷۸ میلادی برگزار می شود.
در این کنگره تصمیم به تجزیه امپراتوری عثمانی که به مرد بیمار اروپا شهرت داشت ، گرفته می شود.
صربستان ، مونته نگرو و رومانی مستقل می شوند. علی رغم نارضایتی روس ها و بلغارها ، بلغارستان ادعاهای ارضی خود را کنار گذاشته و به خودمختاری بسنده می کند.
بوسنی و هرزگوین سهم اتریش و جزیره قبرس سهم بریتانیا می شوند.
چند سال بعد فرانسه ، تونس را به قیمومیت خود درمی آورد و بریتانیا نیز قیمومیت خود را به مصر تحمیل می کند.
به این ترتیب ، در روز ۲۰ ژانویه سال ۱۸۷۸ میلادی ارتش روسیه تزاری شهر آندرینوپل را تصرف کرده و به سوی استانبول پایتخت امپراتوری عثمانی پیشروی می کند.
سلطان عثمانی ناگزیر تقاضای صلح کرده و پیمان سن استفانو را امضا می کند. امضای این پیمان سرآغاز تجزیه بزرگ امپراتوری عثمانی می شود.

بهرام افتخاری

منبع : روزنامه جام‌جم