دیپلماسی پینگ پنگ در پیونگ یانگ

در یک تحول مثبت دیگر دیپلماتیک میان امریکا و کره شمالی ارکستر فیلارمونیک نیویورک تصمیم دارد در ماه فوریه آینده به پیونگ یانگ پایتخت کره شمالی سفر کند و میراث بتهوون، باخ و برنشتاین را به یکی از منزوی ترین کشورهای جهان ببرد. این سفر که با دعوت کره شمالی صورت خواهد گرفت نخستین دیدار مهم فرهنگی از سوی امریکایی ها به این کشور به شمار می رود و به خصوص از این جهت حائز اهمیت است که ایالات متحده امکان به وجود آمدن روابط گرم تر با این کشور را مطرح کرده است در حالی که زمانی بوش رئیس جمهور امریکا آن را یکی از کشورهای «محور شر» لقب داده بود. کریستوفر هیل دیپلمات اصلی امریکا در مذاکرات با کره شمالی و معاون وزیر خارجه در امور شرق آسیا و اقیانوسیه می گوید؛ «ما حتی دیپلماسی پینگ پنگ با این مردم نداشته ایم.»همین هفته گذشته آقای بوش نامه یی به کیم جونگ ایل رهبر کره شمالی ارسال کرد مبنی بر اینکه در صورتی که این کشور تمامی برنامه های هسته یی خود را تعطیل و سلاح های هسته یی را نابود کند روابط دو کشور بهبود خواهد یافت.محافظه کاران امریکا دولت بوش را به خاطر گفت وگو با کره شمالی مورد انتقاد قرار داده اند زیرا این کشور از وعده های هسته یی خود تخلف کرده و اطلاعات اخیر حاکی است که احتمالاً در مراحل اولیه ساخت یک رآکتور هسته یی به سوریه کمک کرده است. مقامات وزارت خارجه امریکا معتقدند که دعوت کره شمالی از این ارکستر و پذیرش این دعوت نشانه گشایش احتمالی در روابط این کشور کمونیست با جهان خارج و نرم تر شدن تبلیغات بی وقفه آن علیه امریکا است.
هیل می گوید؛ «این نشان می دهد که کره شمالی به تدریج از پوسته خود خارج می شود و البته همه این را درک می کنند که این تحول یک روند طولانی است. جای تردید نیست که این نشانه تغییر دیدگاه آنها نسبت به ما است؛ از آن نوع تغییری که در مراحل بعدی مذاکرات مربوط به تسلیحات هسته یی می تواند مفید باشد.» سفر گروه فیلارمونیک مقداری جار و جنجال در میان موسیقیدان ها و صاحب نظران ایجاد کرد ولی به دنبال آن یک سری تورهای مسافرتی دیگر از سوی ارکسترها انجام خواهد شد و این تورها در گذشته در حوزه دیپلماسی نقش ایفا کرده اند. شاید معروف ترین آنها در سال ۱۹۷۳ انجام شد یعنی زمانی که گروه ارکستر فیلادلفیا درست پس از سفر تاریخی پرزیدنت نیکسون و در جریان روندی که بعداً دیپلماسی پینگ پنگ لقب گرفت به چین سفر کردند. در سال ۱۹۵۶ سمفونی بوستون نخستین ارکستر مهم امریکایی بود که به اتحاد شوروی سفر کرد. سه سال بعد نیز فیلارمونیک نیویورک به رهبری لئونارد برنشتاین به آنجا رفت.
هیل درباره سفر گردشی فیلارمونیک می گوید؛ «امیدوارم در آینده بگویند که این گروه نقش قابل توجهی در بازگرداندن آن کشور به آغوش جهان بازی کرده است.»
● فیلارمونیک که رهبری آن را لورین مازل
کارگردان موسیقی آن گروه برعهده دارد دعوتنامه را از طریق فکس در ماه آگوست دریافت کرد و از آن زمان تاکنون در حال بررسی آن بوده است. این دعوتنامه را وزیر فرهنگ کره شمالی به زبان انگلیسی و به صورت تایپ شده نوشته بود و به همراه آن نامه دیگری نوشته شده بود که نویسنده اش خود را یک فرد عادی و در نقش میانجی معرفی کرده بود. این ارکستر موسیقی دعوتنامه را به تایید وزارت خارجه رسانده اند و این وزارتخانه توصیه هایی را درباره مذاکره در خصوص شرایط این دیدار به آنها ارائه کرده است. آقای هیل درباره چند و چون دعوتنامه ابراز بی اطلاعی می کند ولی با توجه به پیشرفت های مهم اخیر در تلاش های یک دهه برای وادار کردن کره شمالی به متوقف کردن برنامه هسته یی خود زمان ارسال این دعوتنامه حائز اهمیت است.در ماه فوریه کره شمالی پذیرفت که در برابر دریافت کمک های اقتصادی و مشوق های دیگر رآکتور هسته یی اصلی خود را تعطیل کند. این رآکتور در ماه ژوئیه یک ماه قبل از این دعوت تعطیل شد و در ماه سپتامبر دولت بوش اعلام کرد که کره شمالی با از کار انداختن اصلی ترین کارخانه تولید سوخت هسته یی و ارائه گزارشی از تاسیسات، سوخت و سلاح های هسته یی خود تا پایان سال موافقت کرده است. پیشرفت در جهت دیدار فیلارمونیک زمانی شتاب گرفت که مدیران اجرایی ارکستر و مقامات وزارت خارجه در اکتبر از پیونگ یانگ دیدار کردند.مرحله نهایی زمینه سازی برای انجام سفر فیلارمونیک پس از آن انجام شد که زارین مهتا رئیس ارکستر به سئول پایتخت کره جنوبی سفر کرد. سخنگوی فیلارمونیک، اربک لاتزکی، انجام این سفر را تایید کرد اما حاضر نشد علناً درباره جزئیات این سفر بحث کند و این کار را به زمان برگزاری یک کنفرانس رسمی موکول کرد.آقای هیل که هفته گذشته برای رساندن نامه آقای بوش و بازدید از تاسیسات هسته یی کره شمالی در پیونگ یانگ بود، گفت که قصد دارد در کنفرانس خبری یادشده حضور یابد. او به طور خصوصی با اعضای ارکستر گفت وگو کرده است. حتی از این مهمتر اینکه فیلارمونیک اعلام کرد که پاک کیل یون نماینده کره شمالی در سازمان ملل نیز در کنفرانس حضور خواهد یافت در حالی که انجام چنین کاری از سوی یک دیپلمات کره شمالی به ندرت صورت می گیرد.
آقای هیل می گوید باور دارد که شرایط مورد نظر فیلارمونیک تامین شده است. این شرایط عبارت بود از حضور روزنامه نگاران خارجی، پخش سراسری برنامه برای اطمینان از اینکه صرفاً یک گروه کوچک نخبگان شنونده کنسرت نیستند، ارتقای تجهیزات صوتی تئاتر بزرگ شرق پیونگ یانگ، تضمین اینکه هشت عضو کره یی فیلارمونیک با هیچ گونه مشکلی مواجه نخواهند شد و آخرین شرط اینکه ارکستر مجاز باشد یک برنامه معروف مورد نظر خود را اجرا کند.پس از اعلام موافقت اعضای ارکستر مانع مهم دیگری که باید از سر راه برداشته می شد مساله وسیله حمل ونقل بود. انتظار می رود شمار اعضای ارکستر، کارکنان دیگر و روزنامه نگاران به حدود ۲۵۰ نفر برسد. همچنین می بایست هواپیمایی یافت می شد که قادر به حمل تعداد زیادی دستگاه و تجهیزات بزرگ باشد. هواپیمایی آسیانا ایرلاینز که یک شرکت حمل ونقل متعلق به کره جنوبی است، اعلام کرد حاضر است چنین هواپیمایی را در اختیار بگذارد به شرطی که تامین مالی آن تضمین شود.MBC که یکی از سه مرکز پخش برنامه های صوتی تصویری در کره جنوبی است، پیشنهاد کرد که حاضر است این هزینه را پرداخت کند به شرطی که در مقابل مجاز شود کنسرت دیگری را از فیلارمونیک در سئول هنگام بازگشت آنها از پیونگ یانگ پخش کند.آقای ایوانس ریور یک دیپلمات ارشد امریکا که ریاست انجمن جامعه کره را برعهده دارد و در تهیه برنامه این دیدار نقش بازی کرده است، ضمن اعلام مطالب فوق گفت؛ تعادلی که در اینجا به آن دست یافته ایم بسیار جالب است. این یک پیام خوب به شبه جزیره است که با فاصله چند ساعت شاهد اجرای برنامه ارکستر مهم امریکا در هر دو پایتخت باشیم.
یک مساله باقیمانده تهیه کامیون های مجهز به تهویه و کنترل هوا برای حمل تجهیزات در مسیر رفت و برگشت فرودگاه است. دولت کره شمالی ممکن است غیرقابل پیش بینی باشد و همواره این امکان وجود دارد که این برنامه سفر از مسیر خود خارج شود.طبق برنامه قبلی قرار است این کنسرت در ۲۶ فوریه و در پایان یک سفر از پیش برنامه ریزی شده به چین انجام شود، انتظار می رود ارکستر به مدت دو شب در پیونگ یانگ اقامت کند که در این مدت آموزش و صرف غذای تشریفاتی هم صورت خواهد گرفت.پرسش هایی در این باره مطرح شده است که دیدار از کشوری که یکی از سرکوبگرترین حکومت های جهان بر آن حکومت می کند چه توجیهی دارد. سیاست های کره شمالی به دلیل گرسنگی و کمبود مواد غذایی در میان دو میلیون نفر و محبوس کردن صدها هزار نفر در اردوگاه های کار مورد انتقاد قرار گرفته است.تری تیکات یکی از نقادان هنری در صفحات نظرخواهی آنلاین نشریه وال استریت ژورنال در اواخر اکتبر چنین نوشت؛ «اگر این ارکستر به پیونگ یانگ برود، تاثیر این کار کمی بیش از شرکت در یک نمایشنامه عروسکی خواهد بود که هدف از آن دادن مشروعیت به یک رژیم مطرود است.»ریچارد آلن از مشاوران امنیت ملی پرزیدنت رونالد ریگان و چاک داون که هر دو از اعضای کمیته حقوق بشر امریکا در کره شمالی هستند، اظهارنظر مشابهی را در ۲۸ اکتبر در نیویورک تایمز مطرح کردند و نوشتند؛ «این خطا است که زمینه یک کودتای تبلیغاتی را برای کیم جونگ ایل فراهم کنیم.»آقای هیل اذعان دارد که به یک شیوه کاملاً نظری هرگونه بهبود روابط موجب مشروعیت دادن به حکومت کره شمالی می شود. اما از سوی دیگر عدم بهبود روابط هم هیچ تاثیر مثبتی در بیرون آوردن کره شمالی از لاک خود نداشته است. آقای لاتزکی از بحث درباره برنامه کنسرت خودداری کرد اما مقامات ارکستر از همان ابتدا گفته اند که احتمالاً در این برنامه موسیقی امریکایی نیز اجرا خواهد شد.

منبع؛نیویورک تایمز

منبع : روزنامه اعتماد