پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا


بازار سمنان ، سمنان


این بازار، در حدود 180 سال قبل، در اوایل سلطنت سلسله‌ قاجاریه ساخته شد. بازار سمنان كه به سبك معماری سنتی ایران با سقف‌های خشتی و آجری، متناسب با وضعیت آب و هوای خاص منطقه‌ كویری ساخته شده بزرگ‌ترین مركز خرید و فروش كالاهای تجارتی است. در گذشته، بازار عمومی شهر متشكل از راسته بازار و بازار شیخ علاءالدوله (بازار مرده‌‌ها) بوده است.
بازار عمومی به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شده است :
بازار شمالی كه تقریباً 1/5 كیلومتر طول دارد و كماكان به نام قدیمی خود راسته بازار خوانده می‌شود، از بالای شهر یعنی تقاطع خیابان‌های نظامی و یغما (شهدا) آغاز می‌شود و تا خیابان امام خمینی ادامه می‌یابد.
این بازار، دارای سقف و تاق ضربی است كه روی تاق‌های جناغی استوار شده است. پنجره‌های شیشه‌ای بزرگ بر بام آن نصب شده است كه نور داخل بازار را تأمین می‌كند. راسته بازار سابقاً شامل 254 باب مغازه بود. در این بازار سه حمام و پنج مسجد و چهار كاروان‌سرای مخروبه و یك تكیه بزرگ به نام ناسار وجود دارد. تكیه ناسار روبروی خیابان كوچك شهید اعوانی واقع شده، دارای یك سالن بزرگ برای انجام مراسم سوگواری ایام ماه محرم و تقریباً 25 باب مغازه است كه بر بالای آن ایوان و بالكن سرتاسری به چشم می‌خورد.
بزرگ‌ترین آب‌انبار سمنان و یك مسجد كوچك در این تكیه قرار دارد. سقف تكیه را شیروانی بزرگ با پنجره‌های مشبك پوشانده است. در جریان نوسازی سال‌های 1348 تا 1350، دو سردر بسیار زیبا در شمال و جنوب راسته بازار ساخته شد.
بازار جنوبی در امتداد راسته بازار است و به سبب نزدیكی با حرم مطهر حضرت یحیی بن موسی رضا بازار حضرت خوانده می‌شود. بازار حضرت به طول تقریبی 200 متر از خیابان امام خمینی شروع شده است و به تكیه بزرگ پهنه كه در محل اسفنجان قرار دارد، ختم می‌شود. این بازار دارای 50 باب مغازه است. در شمال بازار حضرت سردر جالب توجهی بنا شده كه به سردر جنوبی راسته بازار شباهت كامل دارد.
دو قسمت این بازار طوری ساخته شده كه در تابستان‌ها خنك و در زمستان‌ها نسبتاً گرم است. در چند سال قبل كه این بنای تاریخی رو به خرابی بود، با كوشش فرماندار كل وقت با صرف هزینه‌ای قابل توجه، آن را تعمیر كردند و سقف‌های فروریخته مِنار را با آجر بازسازی كردند. برای استحكام و زیبایی آن در پایه‌ها تا ارتفاع تقریباً یك متر و نیم از سیمان و در قسمت بالای آن تا زیر تاق‌های ضربی از آجر قرمز استفاده شده است.