جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا


مجموعه غارهای داش‌کسن ، سلطانیه،ابهر


این مجموعه در 10 كیلومتری جنوب شرقی سلطانیه، در نزدیكی روستای ویر، از توابع همین بخش قرار گرفته است. این مجموعه در محوطه‌ای به شكل مستطیلی ناقص، به طول 400 متر و عرض 50 تا 300 متر،‌ دیده می‌شود.
در درون این مجموعه‌، سه غار نسبتاً عمیق در دل كوه كنده شده است كه كنده‌‌كاری‌های زیبایی دارند. از نقش‌های این كنده‌‌كاری‌ها، می‌توان به دو تصویر اژدها كه در مقابل یك‌دیگر به شكل قرینه حك شده‌اندو طول هر یك 3/5 متر است، اشاره كرد. در طرفین این نقش‌ها، محراب‌های زیبای نقش‌داری با طرح‌های اسلیمی، گل و بوته و مقرنس‌‌های سنگی كنده‌‌كاری شده‌اند. مجموعه آثار كنده‌كای این محل، یادگار هنرمندان چینی است كه به فرمان اولجاتیو از چین فراخوانده شده بودند.
براساس فرضیه‌ای، غارهای «داش‌كسن» در دو دوره تاریخیِ جدا از هم مورد استفاده قرار گرفته است : در دوره نخستین، این غار نیایشگاه آیین مهرپرستی در عهد ساسانی بوده است؛ اما از این دوره آثاری به جای نمانده است. دوره‌ دوم كه نقش‌های اژدها، برگ مو، پیچك و طرح‌‌های اسلیمی، یادگار آن دوره است، به دوران فرمانروایی ایلخانان تعلق دارد. سنگ‌های سبزِ به كار گرفته شده در حصار ارگ سلطانیه، مطمئناً از محل تاریخی داش‌كسن (سنگ‌بر) بریده شده است. در نتیجه برش و انتقال سنگ، فضای لازم جهت كنده‌كاری و دخمه‌سازی در این محل فراهم شده و این مكان با اندكی تغییرات به آرامگاه تبدیل شده است. بنابراین، محوطه ‌تاریخی داش‌كسن را می‌توان در ردیف آرامگاه‌های دوره ایلخانی نیز طبقه‌‌بندی كرد.