شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

جایگاه زن در قرآن همان جایگاه انسان در قرآن است


این كه، در قرآن از چه پایگاه عظیمی برخوردار است، مبتنی بر این است كه: انسان در قرآن چه پایگاهی دارد. چون قرآن كریم هرگز برای هدایت «مرد» نیامده است، بلكه برای هدایت «انسان‏» آمده است، لذا وقتی هدف رسالت را تشریح می‏كند، وغرض از نزول وحی را بازگو می‏نماید، می‏فرماید:
شهر رمضان الذی انزل فیه القران هدی للناس (۱)
ماه رمضان همان ماهی است كه در آن قرآن نازل شده است، كه مردم را هدایت‌گر باشد.
كلمه ناس صنف مخصوص یا گروه خاصی را در نظر ندارد بلكه شامل زن و مرد بطور یكسان می‏شود.
قرآن كریم، گاه تعبیر به «ناس‏» و گاه تعبیر به «انسان‏» می‏كند و می‏فرماید:
ما برای انسان، قرآن فرستادیم.
الرحمن علم القران، خلق الانسان، علمه البیان (۲)
خدای رحمان، قرآن را یاد داد، انسان را آفرید، به او بیان آموخت.
در آیه اول، سخن از تعلیم قرآن است، بعد سخن از خلقت انسان، وبعد سخن از تعلیم بیان. با این كه نظم طبیعی آن است كه اول انسان خلق بشود، بعد بیان یاد بگیرد، و بعد قرآن را بفهمد. خداوند رحمان، معلم است، و رحمتش هم فراگیر است.
و رحمتی وسعت كل شی‏ء (۳)
و رحمتم همه چیز را فرا گرفته است.
وقتی گفته می‏شود مهندسی درس می‏گوید، یعنی، درس هندسه می‏دهد و اگر گفتند، یك طبیب درس می‏گوید، یعنی، درس طب می‏دهد یا اگر گفتند، ادیب تدریس می‏كند، یعنی درسش ادبیات است، و اگر گفتند، الرحمن تدریس می‏كند، یعنی درس رحمت می‏دهد. و اگر معنای رحمت و مصادیق آن در قرآن تبیین شود، معلوم خواهد شد كه این مدرس رحمت‏به انسان‌ها چه درسی می‏دهد، وچگونه نبی اكرم صلی الله علیه و اله رحمهٔ للعالمین است. او خود، درس معلمی است كه آن معلم، رحمان است. اگر كسی از رحمت‏حق مدد نگرفت، انسان نیست، و اگر كسی انسان نبود بهیمه است، وقتی بهیمه شد، حرفش مبهم است، واگر حرفش مبهم بود، گفتار او بیان نیست.
بنابراین این چهار مرتبه در طول هم هستند، در ابتدا الله به عنوان وصف رحمانیت معلم است، وقتی شاگردی در این مكتب رحمت تربیت‏شد، می‏شود انسان، و وقتی انسان شد، حرف او روشن وگفتارش بیان است. خلاصه آن كه، وقتی خداوند فرمود: قرآن برای هدایت ناس است و رحمان درس قران می‏گوید، و شاگردانش انسان‌ها هستند، دیگر سخن از زن ومرد نیست، چه این كه در تعبیراتی نظیر:
فمن تبعنی فانه منی (۴)
هركه مرا پیروی كند از من است.
سخن از زن و مرد نیست. این نمونه‏ای بود مبنی بر این كه قرآن «هدی للناس‏» است و برنامه تدریس انسان‌ها می‏باشد، و مراد از «ناس‏» صنف مخصوصی نیست. كتاب: زن در آینه جلال و جمال، ص ۷۱
نویسنده: آیهٔ الله جوادی آملی
پی‏نوشتها:
۱- بقره، ۱۸۵.
۲- رحمن، ۴- ۱
۳- اعراف، ۱۵۶.
منبع : باشگاه اندیشه


همچنین مشاهده کنید