هفت سین و نوروز

با آغاز سال نو شمسی به مدت ۱۳ روز در ایران مراسم خاصی برپا می باشد در دانشنامه آزاد ویکی پدیا در مورد هفت سین این چنین آمده است :
هفت سین سفره ای است که ایرانیان هنگام نوروز می آرایند. این هفت قلم «سین» میتوانند هر چیزی با آوای آغازین «سین» باشند (نمادی از «سپنتا»). برای مثال این هفت قلم «سین» بسیار رایج هستند:
▪ سبزه: نماد خرمی و نو زیستی
▪ سرکه: جایگزین شراب و نماد شادی (میوه درخت تاک در ایران میوه شادی خوانده میشد)
▪ سمنو: نماد خیر و برکت
▪ سیب: نماد مهر و مهرورزی
▪ سیر: نگهبان سفره (در اکثر فرهنگ های آریائی برای سیر نقش محافظت کننده از شر قائل بودند)
▪ سماق: نماد مزه زندگی
▪ سنجد: نماد حیات و بزر حیات
این سفره در دوران باستان “هفت شین” (شهد، شکر، شیرینی، شراب، شببو، شالین، شبدر) بوده است اما در پی تغییراتی در ایران در قرن ۳ هجری این هفت «سین» بود که جای هفت شین را گرفت. در اصل هفت شین ثابت بود اما هفت سین تقریبآ هر چیزی که از نظر مردم خوش یمین باشد و با سین شروع شود میتواند باشد. این سفره اجزائی دیگر هم دارد مانند آینه که نماد نور و راستی است، ماهی که نماد زندگی نیک بختی است، شمع که نماینده آتش است، گل که نماد دوستی است و کتاب که نماد دانائی است.
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
در روزگار ساسانیان قابهای منقوش ، زیبا و گرانبهایی از جنس کائولین به ایران آورده می شد که بعدها به نام کشوری که از آن می آمد چینی نامیده شد و در تغییر گویش به صورت “سینی” و نیز در حالت معرب به صورت “صینی” رواج پیدا کرد. چینی یا سینی یعنی منسوب به چین یا سین و نام سین یا چین که در واقع نام سلسله پادشاهی چین است. در ایران برای تمایز بین ظرفهای مختلفی که از چین آورده می شد آن که از جنس فلز بود را سین یا سینی و آن که از جنس کائولین بود را چینی می نامیدند. برای چیدن خوان نوروزی در این دوران از همین ظروف منقش بهره می گرفتند که نوع مرغی آن هنوز در ایران مرسوم است و این ظرفها را پر از نقل و قند و شیرینی می کردند و به عدد هفت امشاسپند که عبارتند از اردیبهشت ، خرداد ، مرداد، شهریور ، بهمن و اسپندارمذ و خود اهورامزدا بر سر خوانهای نوروزی می گذاشتند و از این رو خوان نوروزی به نام هفت سینی نام گرفت که بعدها با حذف “ی” نسبت همان هفت سین امروزین شد.
اصولا” هفت در فرهنگ و ادبیات ایران عدد مقدسی است و کاربرد آن در هفت خوان رستم ، هفت طبقه آسمان ، هفت مرحله عشق ، هفت اختر ، هفت اقلیم ، و… مشهود است و در ادبیات هم آثار زیادی با هفت آغاز شده همچون هفت اورنگ و یا هفت گنج.
● نمادها
آنچه بر سر خوان نوروزی گذارده می شود به غیر از هفت سین آینه و شمعدان و طبعا” شمع های فروزان ، نان ، شراب ، نارنج غوطه ور در آب ، شیرینی ، سکه ، سبزی خوردن ، تخم مرغ رنگ کرده ، ماهی قرمز ، اسفند، و گلدان سمبل است. ابتدا بپردازیم به هفت سین که گفته اند شش نشانه است از برتری اهورامزدا بر اهریمن
▪ سیب : نماد زایندگی و عشق است
▪ سنجد : سنجد میوه درخت کنار است که وقتی بارور می شود و عطر آن در فضا می پیچد تحریک کننده قوای احساسی انسان است و معتقدند که موجب عشق انسانها به یکدیگر می شود. به همین دلیل سنجد هم سمبل عشق است
▪ سرکه : نماد صبر و شکیبایی است
▪ سیر : نماد تندرستی است
▪ سبزه : نماد باروری و نوزایی است
▪ سماق : درباره سماق گفته شده به رنگ خورشید در حال طلوع است و مظهر طلوع و آغاز دوباره است
▪ سمنو : نماد خیر و برکت
▪ سمبل : آب سمبل روشنی دل می باشد که مظهر ایزد بانوی نیرومند آبها اناهیتای بزرگ میباشد که مقامی بسیار والا در ایزدان ایران باستان دارد. اناهیتا ایزدبانوی عشق، باروری، آب، برکتبخشی و پیروزگری است
▪ آینه : آینه نمادی از به خویشتن نگریستن و به درون نظاره کردن است . دقیقا” آن چیزی که در لحظه سال نو توصیه شده و در آن لحظه بی همتا که گذشته و آینده به هم پیوند می خورد باید نظری کرد به خویشتن خویش
▪ ماهی : نماد زایش، تازگی ، شادابی و تکاپو است
▪ شمع : مظهر فروغ و روشنایی است
▪ سکه : نشان ثروت و دارندگی است
▪ اسپند : به معنای مقدس و نماد دورکنندهی چشم بد است.
▪ شکر و شیرینی : برای شیرینکامی همیشگی افراد خانواده است
▪ نارنج : نارنج شناور در میان آب نماد زمین بر روی آب است. در اسطورهی آفرینش آمده است که پروردگار آب را آفرید و سپس عرش خود را بر آن بنا نهاد
▪ تخم مرغ : نماد آفرینش، نطفه و باروری است
▪ نان : نشان برکت و رونق روزی است
درباره سفره هفت سین همچنین گفته شده است که سینها نمادی از صداقت ، عدالت و انصاف ، رفتار و کردار و گفتار نیک ، کامیابی و کامیاری ، پرهیزکاری و تقوا ، ادبیت و بخشش هستند
نگاه کن که چگونه طبیعت ناب در این سفره نوروزی خلاصه شده است و آنچه در طبیعت از زیبایی ها وجود دارد مظهری در سفره هفت سین دارد. سفره هفت سین مملو از آرمانها و آرزوهای یک ملت برای بهروزی و سعادتمندی است و در واقع نه تنها یک ملت بلکه در معنای عام بشریت. چرا که اینها مفاهیمی محلی نیستند و به گذشته و حال و آینده انسان و رستگاری ابدی او وابسته اند ادامه مطلب را از وبلاگ: Sky with star بخوانید.
● بازنگری فشرده بر تقویم ایرانیان
این مقاله ترجمه ایست از “A concise review of the iranian calendar“نوشته ی “دکتر محمدحیدری ملایری “که منجم هستند و در رصدخانه پاریس در فرانسه مشغول به کارند.ایشان مقالاتشان را به دو زبان انگلیسی و فرانسه منتشرمی کنند.این مقاله توسط خانم طاهریان در وبلاگشان ترجمه شده است در مقدمه این مقاله آمده است :
تقویم ایرانیان ، خورشیدی است و براساس عبور خورشید از میان نقطه اعتدالی بهار تعریف می شود(نقطه شروع سال) و دقیقا بر پایه مشاهدات نجومی است و دارای سیستم افزایشی پیچیده ای است که این باعث شده است نسبت به معادل اروپایی آن ، تقویم میلادی(گریگوری)، دقیق تر باشد. از آن به عنوان تقویم رسمی در ایران استفاده می شود.تقویم ایرانیان دارای پیشینه تاریخی چند هزار ساله با ریشه ای عمیق در فرهنگ ایرانی به ویژه میراثی به جامانده از زرتشتیان است.اگرچه این مقاله قصد پرداختن به جنبه های تاریخی محاسبه ی زمان ایرانیان را ندارد در جاهایی که ضرورت داشته باشد خلاصه ای از جنبه های تاریخی این موضوع را بیان می کند.علاقمندان به مطالعه در این باره می توانند به عنوان نمونه به تقی زاده(۱۹۳۸) بیرشک(۱۹۹۳) دایره المعارف ایرانیکاوعبداللهی(۱۹۹۶) مراجعه کنند. نسخه امروزی تقویم نتیجه کار منجم ، ریاضیدان و شاعر معروف عمر خیام(۱۰۴۸_۱۱۳۱بعد از میلاد) که براساس نقطه اعتدالی بهار در سال ۱۰۷۹ بعد از میلاد مسیح (جمعه ۲۱ مارس،یادداشت ۱ را ببینید) مطابق با اولین روز فروردین۴۵۸ شمسی بنا نهاده شده است .این تقویم را جلالی نیز می نامند که نام فرمانروایی است که دستور اصلاح تقویم را صادر کرد.در زمان کنونی ، مجلس ایران در ۳۱ مارس ۱۹۲۵ (۱۱فروردین۱۳۰۴ شمسی) اصولش را پذیرفت.
جشن سال نو را که نوروز می نامند میراثی باقیمانده از زرتشتیان با فرهنگی غنی است که نشان دهنده بیداری یا زایش دوباره زندگی طبیعت بعد از زمستان بی ثمر است(یادداشت۲ ). این مراسم شاد همراه با آیین های چندین ساله چند روز یا چند هفته، قبل و بعد از گذر خورشید از نقطه اعتدالی بهار برگزار می شود. از جمله این آیین ها می توانیم به خانه تکانی ، سبزه گذاشتن قبل از بهار ، چهارشنبه سوری و گردش دسته جمعی در سیزدهمین روز سال جدید ،اشاره کنیم.جشنهای دیگری نیز وجود دارد اما پرداختن به این موضوع خارج از هدف این مقاله است. نوروز برای چندین میلیون انسانی که در غرب و مرکز آسیا زندگی می کنند، صرفنظر از نژاد، دین وزبانشان ، شناخته شده است(افغانها، تاجیک ها، ترکمن ها، آذری ها، ترک ها، قرقیزها، کردهاو بسیاری دیگر). پیام ژرف نوروز و ماهیت غیر نژادی و غیر مذهبی آن عمده ترین دلیلی بوده است که باعث شده در بین افراد با زمینه های فرهنگی مختلف به عنوان یک ارثیه باارزش پاس داشته شود.
با وجود ویژگی برجسته ی تقویم ایرانیان، که آن را می توان دقت زیاد و مستدل بودن آن براساس مشاهدات نجومی دانست، در غرب شناخت بسیار کمی از آن دارند.در حقیقت تا کنون مطالعات کمی در زمینه همخوانی این سیستم با نتایج نجومی مدرن انجام شده است ، با اینکه کارهای متعددی به منشا تاریخی آن پرداخته اند.
به ویژه باید به طول واقعی سال در تقویم ایرانیان اهمیت داده شود، از آنجاییکه امروزه معادل گرفتن دو مفهوم سال “اعتدالی”و سال “اعتدالی بهار”، که تقویم ایرانیان بر آن بنا شده است، به اشتباهی رایج مبدل شده است که این موضوع ممکن است سیستم افزایشی تقویم را دگرگون کند و بر صحت تقویم تاثیر بگذارد.یکی از اهداف این مقاله ، روشن کردن این نکته است.

منبع : سایت پیشگو