جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

جهان و جنگ های بی پایان


جهان و جنگ های بی پایان
سال ۲۰۰۹ در حالی آغاز شد که نقاط ناآرام جهان شاهد آن بودند که وضعیتشان به طور جدی رو به وخامت گذاشت. رژیم صهیونیستی در نوار غزه علیه حماس جنگ به راه انداخت که نتیجه آن تلفات زیاد غیر نظامی بود؛ در دیگر مناطق نیز جنگجویان در میدان کارزار همچنان به جنگ مشغولند اما کمتر توجه رسانه های جهان را به خود جلب کرده اند.
● سومالی
اتیوپی در ۲۵ فوریه نیروهای خود را از سومالی خارج کرد. روز پس از آن ۲۶ فوریه، شبه نظامیان گروه افراطی الشباب، «بایدوآ» دومین شهر مهم این کشور پس از پایتخت را تصرف کردند و این آخرین نقطه ای بود که مقامات این کشور شاخ آفریقا بر آن کنترل داشتند. این شهر مقر پارلمان بود که سپس به جیبوتی، کشور همسایه سومالی، انتقال یافت. درگیری بر سر حاکمیت بایدوآ کوتاه بود و شبه نظامیان قبیله ای محلی فرار را بر قرار ترجیح دادند. به گزارش ایسنا یک ماه پیش از این در ۲۹ دسامبر سال پیش (۲۰۰۸)، عبدالله یوسف احمد، رئیس جمهور که چهار سال در قدرت بود، به دلیل اختلاف با نور حسن حسین، نخست وزیر، استعفا کرد. سپس پارلمان برای رایزنی در آن سوی مرزهای سومالی تشکیل جلسه داد. اتیوپی به این نتیجه رسید که دلیلی برای نگه داشتن نیروهای خود در کشور همسایه اش ندارد و پس از دو سال حضور در این کشور نیروهای خود را خارج کرد. هم اکنون سه گردان صلح بانان اتحادیه آفریقا متشکل از ۳ تا ۴ هزار سرباز در خاک سومالی حضور دارند. سربازان این گردان ها تماما از اوگاندا و بروندی هستند که وظیفه دخالت در چیزی را ندارند که همین افراطیان را بر آن داشت تا خلا قدرت را پر کنند. دولت انتقالی سومالی در اکتبر سال گذشته به امید ایجاد دولت اتحاد ملی با اسلام گرایان میانه رو به توافق رسید. میانه رو ها خواستار خروج هیات نظامی اتیوپی از کشورشان شدند. غیر نظامیان معتقدند اتیوپیایی ها، نیروهای اشغالگر هستند. فعالان بین المللی حقوق بشر نظامیان اتیوپیایی را به زور و قتل عام جمعیت محلی سومالی متهم کرده اند. بعد ها دولت انتقالی و اپوزیسیون «اتحاد به خاطر آزادی دوباره سومالی» در مورد تقسیم اختیارات به توافق رسیدند. سپس کرسی های پارلمان در همین ارتباط از ۲۷۵ کرسی به ۵۵۰ کرسی افزایش یافت. در انتخابات، اسلام گرایان میانه روی اپوزیسیون ۲۰۰ کرسی به دست آورده و ۷۵ کرسی نیز به سازمان های مختلف مدنی اختصاص یافت. پارلمان جدید در جیبوتی سپس در ۳۱ ژانویه رئیس جمهور جدید را انتخاب کرد. شیخ شریف شیخ احمد ۴۲ ساله از رهبران اپوزیسیون که پیش تر یکی از رهبران اتحادیه دادگاه های اسلامی بود و با نیروهای اتیوپی می جنگید، هم اکنون برای پست نخست وزیری دولت موقت پسر رئیس جمهور ترور شده سابق این کشور را در نظر گرفته است. رئیس جمهور منتخب سومالی در وهله اول وعده داد یک دولت اتحاد ملی ایجاد خواهد کرد. او خواستار روابط دوستانه با تمام کشورهای همسایه شده و از نیروهای مسلح ضد دولتی خواست تا خشونت را متوقف کنند، زیرا دیگر دولت قدیمی وجود ندارد. شیخ احمد همچنین به افراد جوان گروه های سیاسی مختلف پیشنهاد داده است وارد ارتش و پلیس شوند. وی برای این کار به آن ها وعده داده تا به طور منظم دست مزد دهد و تحصیلات خود را ادامه دهند. عربستان سعودی، کویت و چندین کشور اسلامی اهدا کننده دیگر اشاره کرده اند که رئیس جمهور جدید این کشور آفریقایی می تواند بر روی کمک مالی آن ها حساب باز کند. اتحادیه دادگاه های اسلامی مستقردر اریتره، همسایه سومالی که دولت موقت پیشین با آن می جنگید، از انتخاب رئیس جمهور جدید استقبال کرد. اما الشباب که یک فرقه تروریستی جدا شده از اتحادیه دادگاه های اسلامی است، انتخاب شیخ احمد را محکوم کرده و علیه وی اعلام جنگ کرده است. الشباب یک دارایی جدی دارد و آن این که جنگجویان آن در اردوگاه های نظامی به خوبی آموزش دیده اند و هر ماه ۲۰۰ دلار دست مزد می گیرند. این گروه دارای مشکل تسلیحات و یا منابع مالی نیست. به همین دلیل این خطر که سومالی به افغانستان در دوران حکومت طالبان تبدیل گردد، زیاد است. افزون بر این، دفاتر ویژه یک سری از کشور ها به رابطه نزدیک الشباب با القاعده نیز اشاره کرده اند.
● پاکستان
عملیات ضد تروریستی ائتلاف کشورهای غربی در افغانستان بیشتر در پاکستان، همسایه افغانستان، به ویژه در استان های وزیرستان جنوبی و شمالی نیاز است. در سال ۲۰۰۸ اپوزیسیون ضد دولت کابل، به ویژه طالبان، با کنترل مناطق بیشتری فعالیت خود را در خاک افغانستان افزایش داد. سپس پل مهمی از سوی شبه نظامیان تخریب شد که نقطه انتقال استراتژیک به افغانستان بود. هم اکنون ستون های کامیون های نظامی مجبورند راه دراز تری را طی کنند. کار بازسازی پل نیز آغاز شده است. طالبان ترانزیت محموله های نظامی را از طریق گذرگاه خیبر تقریبا فلج کرده است. این امر آمریکا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را مجبور کرده است در جستجوی راه های جدید ترانزیت باشند و به همین خاطر آن ها به درخواست از روسیه روی آوردند. از سوی دیگر، هواپیمای بدون سرنشین آمریکا به طور مرتب برای کشتن رهبران طالبان و القاعده به خاک پاکستان حمله می کنند. این امر باعث اعتراض شدید اسلام آباد شده است؛ اما به نظر می رسد که بر اساس یک توافق محرمانه میان آمریکا و پاکستان، آمریکایی ها می توانند به این حملات هوایی خود ادامه دهند. باراک اوباما رئیس جمهور جدید آمریکا، نیز از ادامه عملیات هوایی در پاکستان حمایت کرده است. نیروهای دولتی پاکستان از سال ۲۰۰۷ تاکنون در استان سوات واقع در شمال غربی این کشور در حال انجام عملیات علیه شبه نظامیان هستند. این منطقه پیش تر برای توریست ها یک منطقه پرطرفدار بود ولی هم اکنون به منطقه اقدامات سخت و سهمگین نظامی تبدیل شده است. وضعیت این منطقه در سال های اخیر بسیار وخیم شده است. شبه نظامیان نزدیک به طالبان تلاش می کنند تا در این استان یک حکومت اسلامی ایجاد کنند که بر اساس قوانین بنیاد گرایی ایجاد شده باشد. افراطیان در سال جاری چندین مدرسه را منفجر کرده و یک سری از ساکنان محلی را به دلیل نقض قوانین شریعت کشته اند. برای نمونه، زنان از رفتن به هر مکان اجتماعی از جمله مغازه ها منع شده اند. زیبا ساختن خود، گوش دادن به موسیقی و هر گونه تحصیلات عالیه منع شده است. ظرف ۱۹ ماه گذشته بیش از ۱۵۰۰ غیر نظامی در نتیجه حملات افراطیان جان باخته اند.
همچنین مقامات دولتی، آموزگاران، مظنونان به ارتباط با دفاتر ویژه و در کل ناقضان قوانین شریعت، برای نمونه رانندگان اتوبوس که موسیقی پخش می کنند، کشته می شوند. ارتش نیز از سال ۲۰۰۲ هنگامی که این کشور به جنگ ضد تروریستی آمریکا پیوست ۵۰۰ سرباز خود را از دست داده است. فرماندهی نیروهای آمریکا در افغانستان قصد دارد در مبارزه با طالبان به پیروزی دست یابد. به زودی نیروهای کمکی آمریکا در افغانستان مستقر خواهند شد. اما شرکای واشنگتن در این ائتلاف قصد ندارند بر شمار نیروهای خود افزوده و یا این حضور خود را در جنگ افغانستان گسترش دهند. البته پیروزی اصلی تنها زمانی رخ خواهد داد که پایگاه های شبه نظامیان در پاکستان منهدم شود؛ اما نیروهای دولتی پاکستان هم اکنون نمی توانند این مناطق را تحت کنترل خود در آورند. در همین حال کارشناسان مواد مخدر تایید کرده اند که کاشت بذر خشخاش کاهش یافته است. زمین داران محلی نیز علاوه بر کاشت خشخاش به تولید گندم روی آورده اند. توضیح آن نیز ساده است: سر به آسمان کشیدن قیمت های جهانی مواد غذایی و نبود بذر در پاکستان به کمبود آرد در افغانستان و افزایش چندین باره قیمت نان منجر شد. در نتیجه کشاورزان افغان مجبور شدند سریعا به کار پیشین بازگردند و دیگر به تولید مواد خام برای تهیه هروئین روی نیاورند.
منبع : روزنامه ابرار