پیامک با کدام زبان؟

هنگامی که قرار شد نرخ پیامک لا‌تین از ۱۴ به ۲۲ تومان برسد، هیچیک از مسوولا‌ن وزارت ارتباطات دلیل این امر را تورم و یا افزایش هزینه‌ها ندانستند بلکه در همه گفت‌وگو‌ها و مصاحبه‌ها صحبت از حفظ صیانت فارسی بود. محمد سلیمانی وزیر ارتباطات و فناوری اطلا‌عات درباره گران شدن پیامک به زبان لا‌تین گفت: <مردم با ارسال پیامک به زبان فارسی علا‌وه بر ورود به فناوری‌های جدید، باید در حفظ فرهنگ، خط و زبان فارسی کوشا باشند.
هدف از ارسال پیامک به زبان فارسی، حفظ زبان فارسی است. زبان ما فارسی است و انتظار می‌رود همه ما از جمله شما خبرنگاران از موضع دولت در این خصوص دفاع کنید. همه باید حوزه فرهنگ را صیانت کنند، زیرا خط و زبان فارسی، میراث فرهنگی کشور ما است و همه موظفیم از این خط و زبان که اجداد ما نیز آن را حفظ کردند، دفاع و آن را حفظ کنیم و با ورود به فناوری‌های جدید با زبان فارسی، از این خط و زبان نگهداری کنیم بنابراین انتظار این است مردم پیامک‌های خود را به زبان فارسی بفرستند.>
تقریبا ۶ ماه از زمانی که هیات دولت گران کردن پیامک لا‌تین و تعیین نرخ ۹/۸ تومان برای پیامک فارسی را تصویب کرد، می‌گذرد. در این ۶ ماه نیز وعده‌های مختلفی در مورد نرم افزار نوشتن به زبان فارسی داده شد و قرار بود در اولین روز فصل تابستان این نرم‌افزار روی سایت ‌mci.ir منتشر شود اما هیچ خبری از این نرم‌افزار نشد و سپس اعلا‌م شد که این نرم‌افزار احتیاج به برطرف کردن مشکلا‌ت خود دارد، حتی بر فرض اینکه نرم‌افزار ویژه به‌موقع منتشر می‌شد باز این سوال مطرح بود که چه کسانی می‌توانند از این نرم‌افزار استفاده کنند. جواب این سوال بسیار ساده است.
تلفن‌های همراهی وجود دارند که توانایی اتصال با کابل و یا پورت ‌USB را دارند ولی بسیاری از تلفن‌های همراه ارزان‌قیمت و یا قدیمی چنین امکاناتی را ندارند، بنابراین نرم‌افزار شرکت ارتباطات سیار تنها به درد کسانی‌می‌خورد که تلفن‌های گران‌قیمت یا جدید دارند؛ متاسفانه هیچ آماری هم در دست نیست که طبق آن بتوان قضاوت درستی از دسترسی مردم به مدل‌های مختلف گوشی تلفن‌همراه کرد. آنچه مسوولا‌ن وزارت ارتباطات در قالب گفت‌وگو با رسانه‌ها عنوان می‌کنند بر آمار و اطلا‌عات روشنی متکی نیست و بیشتر یک حدس است.
حتی در زمستان گذشته هنگامی که صحبت از گران شدن نرخ پیامک لا‌تین شد، هیچ صحبتی از نرم‌افزار ویژه فارسی زبان نبود و پس از انتقاد و فشار رسانه‌ها و مخالفت‌های سازمان بازرسی صحبت از طراحی یک نرم‌افزار شد. آنچه مسلم است در وضعیت فعلی هرشخص که تلفن‌ همراه دارد باید راه حل مخصوص به خودش را دنبال کند. بسیاری هنوز به فرستادن پیامک به زبان فارسی عادت نکرده‌اند و باید وقت بیشتری را برای ارسال یک پیامک صرف کنند. این در حالی است که فرستادن پیامک‌های فارسی طولا‌نی از نظر هزینه اقتصادی مقرون به صرفه نیست، به طوری‌که حدود ۷۰ کاراکتر در پیامک فارسی مبادله می‌شود اما این میزان در پیامک لا‌تین ۱۶۰ کاراکتر است. به عنوان نمونه حرف ی، دو کاراکتر به حساب می‌آید در حالی که حرف ‌E یک کاراکتر. در پیامک‌هایی که به زبان انگلیسی نگارش می‌شود از زبان لا‌تین برای نگارش آنها استفاده می‌شود. برای هر کاراکتر یک بایت ۸۸ بیت) اختصاص داده شده، در حالی که در پیامک زبان فارسی به دلیل نیاز به ایجاد یک کد قابل فهم برای سیستم‌های کامپیوتری (صفر و یک)، دو بایت مورد نیاز است. نتیجه اینکه تعداد کاراکتر مجاز برای نوشتن یک پیامک با حروف انگلیسی، ۱۵۰ و تعداد کاراکتر مجاز برای نوشتن یک پیامک با حروف عربی، ۷۵ است. همین مساله باعث می‌شود در برخی موارد، هزینه فرستادن پیامک عربی، گران‌تر از پیامک انگلیسی تمام ‌شود. یک راه ساده دسته‌بندی کردن پیامک براساس تعداد کاراکتر آن است. ارسال پیامک را می‌توان به دو دسته تقریبا مشخص تقسیم‌بندی کرد؛ پیامک‌های طولا‌نی و پیامک کوتاه. پیامک‌هایی که برای کارهای ضروری و فوری استفاده می‌شود بیشتر در زمره پیامک‌های کوتاه قرار می‌گیرد. این دسته از پیامک‌ها معمولا‌ دارای متن تکراری و مشخص هستند. به طور مثال <من در جلسه هستم. در اولین فرصت با شما تماس خواهم گرفت> یا <لطفا تماس بگیرید> و یا <متشکرم.> نظیر این پیغام‌ها را می‌توان در بخش ‌save items و یا ‌templates گوشی‌های تلفن همراه به زبان انگلیسی دید. اکنون بیشتر گوشی‌های تلفن همراه امکان ذخیره پیامک در بخش ‌save items یا ‌ save message ‌را دارند، بنابراین هر کاربر گوشی تلفن همراه می‌تواند آن دسته از پیام‌ها یا پیغام‌هایی که روزانه با آنها سروکار دارد را در حافظه تلفن همراه خود به زبان فارسی ذخیره کند. کسانی که فونت فارسی ندارند می‌توانند زبان عربی را فعال کنند و پیام‌های مربوطه را ذخیره کنند و هنگام لزوم از آنها جهت پاسخگویی یا کار فوری استفاده کنند. پیام‌های کوتاه به زبان فارسی دارای کاراکترهای کمتری است، بنابراین این کار هم باعث صرفه‌جویی در وقت و هم صرفه‌جویی در هزینه می‌شود. ‌
سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که آیا واقعا این طرح بدون وجود فونت فارسی در گوشی‌های تلفن‌همراه باعث حفظ و صیانت از زبان فارسی می‌شود. در حالی که با فونت عربی نمی‌توان از حروفی نظیر <گ>، <ژ> و <پ> استفاده کرد.

نوشته: مصطفی قوانلوقاجار

منبع : آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات ایستنا