رادیوهای وضوح بالا

به نظر می رسد رادیوها در خلال ۸۰ سال گذشته تغییرات زیادی در مقابل دیگر لوازم الکترونیکی نداشته اند، چنانچه بزرگترین تغییر آنها که پیدایش مدولاسیون FM است مربوط به دهه ۱۹۷۰و ۱۹۶۰ میلادی است. اما امروزه زمزمه هایی از یک فرمت جدید رادیویی به گوش می رسد، رادیو های HD.
این فن آوری جدید قرار است کیفیت صدای بهتر، امکان دریافت ایستگاه های بیشتر و اطلاعات جانبی مفید را به کمک سیگنال های دیجیتالی برای ما به ارمغان آورد. ساید وقتی برای نخستین بار نام رادیوهای HD را می شونید، سیستم های تلویزیونی جدید با وضوح بالا یا HDTV برای شما تداعی شود و فکر کنید که این هم همان فن آوری و البته برای رادیو است. در صورتیکه این چنین نیست، چرا که HD مخففی برای عبارت "High Definition" به معنای وضوح بالا که در HDTV رایج است نمی باشد، بلکه این نام تنها یک برند یا مارک تجاری است و در حقیقت هیچ معنای خاصی نمی دهد.
در واقع تحول بزرگی که به کمک رادیوهای HD قرار است رخ بدهد، افزایش کیفیت صدا است، در حال حاضر دو نوع مدولاسیون FM و AM در سیستم های پخش همگانی رادیویی رواج دارند که البته نوع FM قادر است صدای استریو و با کیفیت بالاتری از نوع AM که صدای مونو و با کیفیت پایین تری ارسال می دارد را منتشر سازد.
رادیوهای HD قادر خواهند بود تا حجم بالاتری از اطلاعات را بر روی سیگنال های مشابه روشهای پیشین با دیجیتالی کردن سیگنال ها ارسال نمایند. درست همانند فایل های فشرده با فرمت MP۳ نسبت به فایل های WAV . قابلیت دیگری را که رادیوهای HD فراهم می کنند، ممکن ساختن ارسال همزمان برنامه های چندین ایستگاه رادیویی بر روی یک سیگنال مشترک است. در حال حاضر فن آوری رادیوهای HD این امکان را فراهم می سازد تا یک کانال موزیک اضافی و یا سه کانال با محتوای گفتگو علاوه بر کانال اصلی بر روی کانال منتشر شود. بعلاوه رادیوهای HD این قابلیت را دارند که در هر لحظه که سیگنال بوسیله گیرنده در یافت نشد بر روی سیستم FM یا AM بازگشته و تا دریافت مجدد سیگنال دیجیتال، همچنان به پخش بدون وقفه برنامه ادامه دهد.
همانطور که ذکر شد، رادیوهای HD علاوه بر پخش برنامه های رایج قادر هستند تا اطلاعات جانبی را نیز از قبیل نام و اطلاعات مربوط به موزیک یا برنامه های در حال پخش و یا فهرست برنامه های روزانه، اطلاعات آب و هوا، ترافیک و غیره را به صورت نوشتاری برای کاربران به نمایش گذارند.
در حقیقت عملکرد رادیوهای دیجیتالی نسبت به رادیوهای معمولی چند تفاوت کلیدی دارد که به شرح زیر است:
۱) در عوض ارسال یک سیگنال آنالوگ، ایستگاه های پخش رادیویی، مجموعه ای از سیگنال های آنالوگ و دیجیتال را به صورت مرکب ارسال می کنند.
۲) سیگنال های دیجتال به صورت فشره شده ارسال می شوند.
۳) سیگنال های دیجیتالی از قدرت نفوذ بیشتری در میان موانع طبیعی و مصنوعی برخوردار هستند و دچار تحریف و محو شدگی کمتری می شوند.
۴) برای شنیدن سیگنال های این سیستم نیاز به تهیه یک گیرنده مخصوص رادیوی HD است و هیچ هزینه اشتراکی بابت شنیدن ایستگاه ها از کاربر دریافت نمی شود.
● پهنای باند دیجیتال
تا اینجا دریافتیم که امواج رادیویی حامل سیگنال های آنالوگ FM وAM از نظر حجم اطلاعات مورد انتشار محدودیت دارند، هر ایستگاه پخش FM بر روی گستره فرکانسی با فاصله ای برابر ۲۰۰ کیلوهرتز از ایستگاه بعدی یا قبلی تفکیک شده است و این مقدار برای AM نیز معادل ۱۰ کیلو هرتز است. همچنین گفتیم که سیگنال های رادیویی HD با فشرده سازی داده های مورد انتشار قادر هستند تا در گستره کوچکی از فرکانس حجم بیشتری از اطلاعات را منتقل کنند، اما الگوریتمی که این فن آوری برای فشرده سازی سیگنال ها به کار می گیرد PAC یا (Perceptual Audio Coding) نام دارد.
شاید بتوان از رادیوهای ماهواره ای به عنوان رقیبی برای رادیوهای HD یاد کرد، اما باید توجه داشت که در مقابل کیفیت صدای مطلوب تر و امکان شنیدن ایستگاه های متعدد در سیستم رادیوهای ماهواره ای، اشتراک آنها در گرو پرداخت هزینه ای به عنوان حق اشتراک ماهیانه است، اما دریافت رادیوهای با سیستم HD هیچ گونه هزینه اشتراکی در بر نداشته و کاملا رایگان است.
در حال حاضر تعداد رادیو های HD موجود در منازل و یا خودروها خیلی زیاد نیست، چیزی در حدود دویست هزار عدد که پیش بینی می شود این مقدار تا پایان سال ۲۰۰۷ میلادی به چهار برابر افزایش یابد. یکی از دلایل پایین بودن ضریب نفوذ این رادیو ها را می توان قیمت واقعا بالای گیرنده های رادیویی HD نسل اول ذکر کرد چراکه در ابتدا آنها در حدود ۱۰۰۰ دلار قیمت داشتند، اما امروز شما می توانید یک رادیو پخش خودرو را که مجهز به سیستم HD باشد با قیمتی در حدود ۲۰۰ دلار تهیه کنید.
جالب است که بدانید، تا پایان اکتبر سال ۲۰۰۶، بیش از ۶۰۰ ایستگاه رادیویی در ایالات متحده پخش سیستم HD را شروع کرده اند و البته از طرفی این نگرانی در میان مشتریان این رادیو ها برجسته است که در صورت تغییر سیستم HD به فرمت های دیگر چه باید بکنند، چراکه امروز بیش از پیش نبرد سختی میان فرمت های مختلف صدای دیجیتالی در گرفته است، برای مثال Eureka-۱۴۷ فرمت دیجیتالی برای رادیو ها در اروپا است که از روش و باند فرکانسی متفاوتی برای تبدیل صدای آنالوگ به دیجیتال و انتشار آن بهره می برد و سخت در تلاش است تا با کسب موافقت از سوی کمیته فدرال ارتباطات آمریکا FCC، راه خود را برای ورود به بازارهای ایالات متحده بگشاید

منبع : دانش ما