پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا

مامارما - Mamma Roma


مامارما - Mamma Roma
سال تولید : ۱۹۶۲
کشور تولیدکننده : ایتالیا
محصول : آلفردو بینی
کارگردان : پی‌یر پائولو پازولینی.
فیلمنامه‌نویس : سرجو چیتی و پازولینی.
فیلمبردار : تونینو دلی کولی.
آهنگساز(موسیقی متن) : آنتونیو ویوالدی.
هنرپیشگان : آنا مانیانی، اتوره گاروفولو، فرانکو چیتی، سیلوانا کورسینی، لوئیزا لویانو و پائولو وولپونی.
نوع فیلم : سیاه و سفید، ۱۱۴ دقیقه.


با ازدواج "کارمینه" (چیتی)، حامی زن خیابان‌گردی به‌نام "مامارما" (مانیانی)، با یک دختر دهاتی، او از نکبت نجات پیدا می‌کند تا دوباره به پسر نوجوانش، "اتوره" (گاروفولو) که در روستا بزرگ شده، بپیوندد. "مامارما" آپارتمانی می‌گیرد و در بازار دکه‌ای می‌زند. اما "اتوره" به یک گروه جوانان خلافکار می‌پیوندد و دل‌باخته دختر ولگردی به‌نام "برونا" (کورسینی) می‌شود. "مامارما" ابتدا از کشیشی کمک می‌خواهد، اما چون نمی‌خواهد پسرش کارگری کند، دست به دامن خیابان‌گردی به‌نام "بیانکو فیوره" (لویانو) می‌شود تا کاری در یک رستوران برای "اتوره" پیدا کند و او را از شر "برونا" هم نجات دهد. در این‌جا سروکله "کارمینه" پیدا می‌شود و "مامارما" را باز به خیابان‌گردی مجبور می‌کند. "اتوره" که شغل سابق مادرش را فهمیده، کارش را رها می‌کند و پس زا یک سرقت بی‌هدف، به زندان می‌افتد. رفتار مهارناشدنی او باعث می‌شود در سلولی انفرادی او را به تخت ببندند و بالاخره هم با وخیم‌تر شدن حالش، می‌میرد. حالا، "مامارما" که به حال جنون افتاده، می‌خواهد خودش را از پنجره پائین بیندازد، اما جلویش را می‌گیرند...
٭ ماما رما حال‌وهوا و جغرافیائی مشابه فیلم اول درخشان پازولینی، آکاتونه (۱۹۶۱)، دارد. بار دیگر در حومه‌های ملال‌آور و بی‌روح رم می‌گذرد، در میان پااندازان و خیابان‌گردان و دیگرانی که زندگی از همان آغاز، آنان را به کج راهه کشانده است، با این تفاوت که این‌جا همراه با خود "مامارما"، پا به دنیای مادی‌تر و ملموس‌تر خرده‌بورژواها می‌گذاریم. "مامارما" می‌خواهد. پسرش را به یک "آقا" بدل کند اما مشکلات او تمامی ندارد. او زنی است که گوئی محکوم است تاوان گناهان اجدادش را بدهد. بعید است بتوان کسی که گوئی محکوم است تاوان گناهان اجدادش را بدهد. بعید است بتوان کسی جز مانیانی را در این نقش تصور کرد. به‌رغم قدرت حضور مانیانی و فیلم‌نامه نسبتاً پیش‌پا افتاده، مهر شخصی پازولینی بر فیلم حس می‌شود. هرچند سرنوشت مخوف پسر که خیلی ناگهانی و غیر منتظره رخ می‌نماید، بیشتر زائیده میل پازولینی به صدور "بیانیه"ای مارکسیستی است تا برخاسته از بطن خود مضمون. استفاده پازولینی از موسیقی ویوالدی ـ شبیه استفاده او از باخ در آکاتونه ـ مؤثر است.