اینترنت هنوز گران است

اما تابستان ۸۴ به اینترنت نسبتاً ارزانی در اختیار كاربران میلیونی وبگرد ایرانی همراه نشد. به وجود عرضه گسترده خدمات اینترنت ADSL توسط شركت های بنامی چون پارس آن لاین- داتك و شاتل در مناطق مختلفی از شهر تهران باز هم شاهد عدم رغبت گسترده كاربران اینترنت باز تهرانی از سیستم اینترنت پرسرعت بودیم. خبرهای هولوگرام دار شدن كارت های اینترنت نیز كه در روزهای پایانی نیمه اول سال ۸۴ به گوش رسید نیز تاثیر چندانی بر بازار پرفراز و نشیب و بی مسئول كارت فروشان اینترنتی نداشت. در واقع نبود صنف و مركز حقوقی مناسب و موثر جهت بازبینی شیوه های عرضه، فروش و مصرف كارت های اینترنت و خدمات مربوط به آن، هر كاربر ایرانی را می تواند در صورت داشتن سرمایه اندكی، تبدیل به یك ISP-V مقتدر كند، به گونه ای كه اگر كارت ارزان قیمت با كیفیت E۱ در اختیار مشتریانی در منطقه خاصی از تهران و شهرستان های اطراف قرار دهد، سیل مشتریان نوجوان و جوان، به سمت كارت وی سرازیر می شوند.
رویكردی كه در مورد بسیاری از كارت های بی نام و نشان امروزی بازار قابل مشاهده است. ما نام وزارتخانه قدیم پست و تلگراف و تلفن را به وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات تغییر دادیم و براساس طرح تكفا، میلیارد ها تومان اعتبار بالاعوض یا با سود كم را در اختیار شركت های بخش خصوصی قرار دادیم تا وضعیت فناوری اطلاعات در كشور از جهات مختلف گسترش یابد. خدمات دامنه و هاستینگ و طراحی وب و نرم افزار های اكتیو و شركت های عریض و طویل زیادی مورد حمایت قرار گرفتند، غافل از این كه هنوز ابتدایی ترین ابزار ارتباط كاربران با شاهراه جهانی اطلاع رسانی (اینترنت) با قیمت به نسبت گزافی در اختیار وبگردان باهوش ایرانی قرار دارد. متوسط یك كارت ۱۰ ساعته با پیش شماره ،۹۷۱ بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان در سطح شهر به فروش می رسد و این رقم با احتساب هزینه خط تلفن به ازای هر ساعت ۲۰۰ تومان به مبلغ كارت افزوده می شود. یعنی در حقیقت حداقل مبلغی در حدود ۴۰۰ تومان برای كاربرانی كه می خواهند با متوسط درآمد و حداقل هزینه اعطایی برای یك كارت به وب متصل شوند، ۴۰۰ تومان است. كافی نت های بالای شهر و حتی مركز شهر هم برای یك ساعت وصل شدن به اینترنت حداقل یك هزار تومان طلب می كنند و بعضاً سرعت اتصال آنها لیزلاین و دی اس ال نیست.آیا واقعاًً با اینترنتی با این قیمت و مشكلات اتصال dial up می توان انتظار رونق بخشی به بازار تجارت الكترونیك و حتی دولت الكترونیك را در سطحی وسیع در كشور انتظار داشت؟
آیا می توان با چنین خدمات دهی اینترنت از سوی شركت های ارائه دهنده خدمات وب كه بسیاری از آنها عضو انجمن صنفی كارفرمایان اینترنتی ایران(www.ISP.ir) هستند، ضریب نفوذ واقعی اینترنت در كشور را در برنامه چهارم توسعه كشور به بیش از ۱۰ میلیون كاربر افزایش داد؟ قطعاً پاسخ به این پرسش های كلیدی بدون وجود بستر ارتباطی ارزان و پرسرعت و مبتنی بر حمایت های دولتی و خدمات فنی بخش خصوصی در سطحی فراگیر منفی است. نمی توان از مردمی كه اینترنت به راحتی در اختیار آنها قرار نمی گیرد، خواست تا از طریق پورتال های روابط عمومی الكترونیك سازمان ها با مسئولان ارتباط برقرار كرده و از این پس مراجعه حضوری به روابط عمومی سازمان های دولتی نداشته باشند. یا از آنها خواست تا مثلاً تحصیلات عالیه خود را در مقطع فوق لیسانس در رشته هایی مثل تجارت الكترونیك و مهندسی فناوری اطلاعات بگذرانند، آن هم به صورت مجازی و از راه دور! (مسائلی كه هم اینك در www.elearning-iust.ir پیگیری می شود.) معضلاتی كه سر راه عدم فراگیری بهینه و اثربخش اینترنت در كشور و حداقل در پایتخت است را می توان بر مبنای مولفه های زیر دانست:
۱) گرانی هر ساعت اینترنت به نسبت سطح درآمد عموم مردم
۲) نبود تبلیغ و اطلاع رسانی بهینه دولت جهت قرار دادن ابزارهای ارتباطی جدید در سبد خانوارهای شهری
۳) نبود سیستم عرضه و توزیع صحیح و با كیفیت كارت های اینترنت
۴) نبود قیمتی واحد برای كارت های اینترنت یك كشور با وجود دلال ها و سیستم های بازاریابی متنوع
۵) نبود آگاهی عمومی از روش های استفاده بهینه از شبكه جهانی اطلاع رسانی
۶) فیلترینگ گسترده سایت های اینترنت و عدم انعطاف مسئولان نسبت به برخی از پایگاه هایی با استقبال عمومی نظیر اوركات
۷) نبود VISION مشخص در رسانه های جمعی كشور در مورد اینترنت و ICT.
هفت بند فوق الذكر بخشی از زیربنای تحلیل اجمالی آسیب شناسی اینترنت و بالطبع هزینه های اینترنت در كشور است كه براساس شهر ها و مناطق مختلف، درجه مهم بودن آن فرق می كند.به هر حال امیدواریم كاهش خدمات سیستم اتصال پرسرعت بی تلفن به اینترنت كه هم اینك حداقل ۳۰ هزار تومان است، با حمایت دولت و رایانه های مخابراتی به نصف كاهش یابد تا هنوز بعد از آن كه با فراز و نشیب های فراوان اینترنت ADSL به در خانه های ما آمده است، به این نتیجه نرسیم كه اینترنت ماهانه ۱۵ هزار تومان dial up كه مودم ADSL هم نمی خواهد، بهتر است.

نویسنده: علی محمد آقازمانی

منبع : پایگاه اطلاع رسانی تخصصی فن‌آوری اطلاعات