ریاضی شیرین می شود!

در چند سال گذشته روشی در میان آموزگاران و به توصیه پژوهشكده تعلیم و تربیت آموزش و پرورش رایج شده است كه از آن با نام تحقیق در عمل نام می برند. بر اساس این روش، كه نوع خاصی از پژوهش میدانی به شیوه مطالعه موردی است، معلمان، با مشاهده یك مشكل، طی مراحل سامان یافته، به بررسی مشكل و سعی در ارائه راه حلی برای آن برمی آیند. در آستانه شروع سال تحصیلی جدید، گزارش خلاصه شده ای از نمونه ای از یك تحقیق در عمل را كه توسط یكی از آموزگاران منطقه ۳ به اجرا درآمده است، در پی می آوریم.
●سرآغاز
سالها بود كه در این اندیشه بودم كه اساسی ترین كار در آموزش و پرورش، یاددهی درس ریاضی به صورت مفهوم یابی و اشراف داشتن فرزندان این مرز و بوم در امر یادگیری و استفاده صحیح از آموخته ها در زندگی روزمره است، در نتیجه ضعف آموزگار و دانش آموز در این عرصه، نقش بسیار مهمی را ایفا می كند.
وقتی كه حس كردم شاگردانم در درس ریاضی و خواندن عددهای چهار رقمی اشكال دارند و به خوبی نمی توانند آنها را بخوانند و بنویسند، به فكر راهبردهایی افتادم كه عددهای چهار رقمی را با استفاده از بازی و ساختن یك وسیله كمك آموزشی جدید تدریس كنم تا بتوانم قدمی هر چند كوچك در راه رساندن ایده و افكارم داشته باشم.
●بیان مسئله
وقتی در كلاس ریاضی احساس كردم شاگردانم ضعفی در این درس دارند، با مطالعه منابع و گفت وگو با همكاران هم پایه، بر آن شدم كه وسیله كمك آموزشی جدیدی را درست كنم تا به كمك آن بتوانم هم با بچه ها بازی كنم و هم ریاضی(عددهای چهار رقمی) را آموزش بدهم.
با همكار گرامی خودم خانم زاهدی فر نیز چندین بار تماس برقرار كردم تا بتوانم این مشكل را تا حدودی از میان بردارم. با خود اندیشیدم كه باید بتوانم ذهن و فكر دانش آموز را آن طور كه دلم می خواهد، آماده گرفتن مطالب كنم. لذا مشكلات را چنین یافتم:
▪ همراه ساختن آموزش با بازی و ایجاد تنوع در یادگیری .
▪ جا گرفتن همه رقم ها در ستون مربوط به خود .
▪ تكرار و تمرین در ساعت های اضافی در كلاس.
●راه حل های پیشنهادی
با كاربرد وسایل كمك آموزشی و عینی بودن تدریس ریاضی، یادگیری دانش آموزان تسهیل می شود. بدین ترتیب پیشنهاد می شود: با ایجاد تنوع در تدریس و استفاده از انرژی سرشار خود دانش آموز، مشكل را برطرف كرد.
●ابزار اندازه گیری
▪ درست كردن وسایل كمك آموزشی.
▪مشخص كردن جایگاه همه رقم ها در ستون مربوط به خود.
▪آوردن یك كیسه كه داخل آن مقداری نخود و لوبیا وجود دارد .
●شیوه اجرا
دانش آموزان چون در پایه دوم با عددهای سه رقمی آشنا شده اند و امسال می خواهند عددهای چهار رقمی و بالاتر را یاد بگیرند، با آوردن این وسایل كمك آموزشی(تصویر ضمیمه)، سر كلاس از بچه ها می خواهیم همه آنها نیز مانند نمونه در منزل درست كنند و به مدرسه بیاورند. پس از آماده شدن این وسایل كمك آموزشی، سر كلاس از بچه ها می خواهیم مقدار كمی از این نخودها را روی كارت بریزند و سپس هر كدام را اول جدا جدا بخوانند و سپس با هم بخوانند. در میان بچه ها شور و شعف خاصی ایجاد می شود و چون بچه ها با هم مشورت می كنند، در آنها ایجاد انگیزه می شود و بعد از خواندن، آن را در دفتر خود یادداشت می كنند. بدین ترتیب آنها می توانند با تمرین و تكرار و بازی این عددها را به خوبی بخوانند. در ضمن یادآوری می شود كه مرتبه هر كدام از اعداد را نیز بچه ها به خوبی یاد می گیرند.
●نتیجه گیری
سالی كه گذشت این شیوه یادگیری را به اجرا گذاشتم و فكر می كنم كه بازدهی خوبی هم برجای گذاشته باشد. ان شاءا... بتوانیم در سال های بعد نیز این كار را ادامه بدهم.
●ارزیابی
در سال جدید نیز این شیوه را با كمی تنوع دنبال خواهم كرد و از دوستان هم پایه خود نیز كه همگی استاد من هستند، می خواهم كه در تدریس خود ضمن ایجاد تنوع، وسایل جدید آموزشی هم همراه داشته باشند تا بتوانیم ان شاءا... بهره خوبی از كلاس ببریم و از خود خاطره خوشی در میان بچه ها باقی بگذاریم.

اشرف السادات ارومنی

منبع : روزنامه همشهری