غرب علیه انتخاب ملت فلسطین

● هدف شناسی رفتار غرب در قبال دولت اسلامگرای حماس
حمله چند پلیس نقابدار فلسطینی به یك مركز دولتی در غزه می تواند سرآغاز دور تازه ای از فشارها علیه دولت اسلامی حماس باشد. به نظر می رسد غرب و اسرائیل در تدارك اعمال فشار همه جانبه ای باشند كه در آن از یك سو دولت اصولگرای فلسطین نتواند فرصت استقرار پیدا كند و از سوی دیگر به شكلی فلسطینیان بابت انتخاب حماس در انتخابات پارلمانی اخیر تنبیه شوند.
درواقع نكته قابل تأمل در این میان شاید بیش از آنكه مربوط به دولت نونهال حماس باشد، برخورد خصمانه با ابزار مدرن علیه مردمی باشد كه نباید دموكراسی آنان را به تحقق حقوقشان نزدیك كند.
بنابراین رفتار غرب در كنار آنچه رژیم اسرائیل برای ناكام كردن دولت اسلامگرای فلسطینی پیشه كرده اند، هدفی را دنبال می كند كه در آن قرار است مردم فلسطین مانند مردم سایر كشورهای جهان از اسلوبی دموكراتیك پیروی كرده، صاحب دولت، پارلمان و قانون اساسی شوند، مطبوعاتی آزاد را مطالعه كنند، صاحب سرزمینی جذاب برای سرمایه گذاری شوند و سرانجام بتوانند مانند بقیه مردم جهان زندگی عادی داشته باشند.
اما یك شرط مهم و نامریی در این میان وجود دارد كه صرفنظر كردن از آن دستكم در وضعیت فعلی روابط حكم بر نظام بین الملل شاید محال باشد، به این معنا كه مردم در انتخاب خود مجال كافی و قدرت انتخاب كامل ندارند و قادر نیستند به هر كسی یا هر جریان فعال از جمله جریانهایی مثل جهاد اسلامی یا حماس رأی دهند كه اگر چنین شود وضعیتی شبیه اوضاع جاری تكرار خواهد شد.
تحریم كامل اقتصادی فلسطینیان، بلوكه شدن دارایی هایشان توسط رژیم صهیونیستی، قهر و غضب اتحادیه اروپا و آمریكا با آنان و سرانجام عدم به رسمیت شناختن دولت حماس از سوی دولتهای غربی و برخی متحدان خاورمیانه ای آنها، واكنشی است دفعی با مردمی كه اراده كردند تا در قاعده ای دموكراتیك دولتی متفاوت از گذشته را انتخاب كنند.
حال غرب اصرار دارد كه به فلسطینیان بباوراند كه در انتخابشان اشتباه كرده اند چون انتخابی متفاوت از خواست غربیها داشته اند. ظرافت این رفتار در همان رویه ای است كه پیش تر اشاره شد یعنی القای آمرانه ایده ها با ابزار دموكراتیك به مردمی كه از قضا دهها سال است مقاومت در برابر آمریت را تجربه كرده اند.
غرب می كوشد با شدت دادن و گسترش دامنه فشارها، تنگ كردن حلقه تحریم ها و مشكلات وانداختن بار سنگین ناشی از اعمال چنین روشها و سیاستهایی بر دوش دولت فلسطین، فلسطینیان را دچار سرخوردگی از فرجام انتخابی كند كه بی تردید با درایت و هوشیاری همه آنان در انتخاباتی دشوار به انجام رسید. سرخوردگی فلسطینیان از دولت منتخب حماس چند پیامد روشن دارد:
۱) نخست، مسخ ارزشهای سالها دوران مقاومت فلسطینیان برای تشكیل دولتی كه انتخابی بودن آن حق مسلم آنان است.
۲) دوم، سرخوردگی از شعارها و ابزار دموكراتیك كه غرب (به ویژه) داعیه رهاورد آن را برای جهان سوم دارد.
۳) سوم، تعمیق این باور كه دموكراسی دیكته شده هرگز نمی تواند و درونمایه لازم را ندارد كه با اراده یك ملت كه به انتخاب خود احترام می گذارد، همسو شود.
چهارم، دموكراسی برای غرب هدف نیست بلكه ابزاری است كه به وسیله آن قرار است اراده ملتها در تحقق آرمان استقلال خواهی مسخ شود و اگر جز این بود، غرب اینچنین در مقابل انتخاب ملت فلسطین نارضایی خود را بروز نمی داد و ایستادگی نمی كرد.
پنجم، فلسطینیان درصورت شكست دولت اسلام گرای حماس مقابل فشارها باور خواهند كرد مانند آنچه كه در زمان حاضر به عنوان كشور فلسطین در دنیا جعل شده و هرگز اجازه مطرح شدن سرزمین فلسطین كه در اشغال رژیم صهیونیستی است، داده نمی شود، دولت فلسطین نیز ماهیتی جعلی خواهد یافت، برای آنكه به ظاهر گفته شود فلسطینیان هم صاحب كشور جدید شده اند و هم صاحب دولتی مستقل!
اما سطح دیگر فرآیند فشارها علیه دولت و ملت فلسطین متوجه گروههای مقاومت از جمله حماس است. غرب گرچه هرگز مشروعیت دموكراتیك دولت منتخب حماس را انكار نكرده اما منازعه اش با این دولت خاستگاه آن است كه اساساً رژیم اشغالگر قدس را به رسمیت نمی شناسد و گستره كشور فلسطین را فراتر از آنچه می داند كه دستگاههای تبلیغاتی و دیپلماسی غرب مطرح می كنند، ضمن اینكه نگاهی چالشگرانه به فرآیند گفت وگوهای صلح و مذاكرات سازش دارد و توافقنامه اسلو را فاقد مشروعیت لازم برای ارائه راهكاری در خدمت به احقاق حقوق فلسطینیان نمی انگارد. همچنین مقاومت در برابر مطالبات اشغالگران فلسطین را رفتاری مشروع تلقی می كند و بر حفظ آن تا كسب تضمین های لازم برای امنیت، اعتبار و حقوق فلسطینیان را نه تنها لازم بلكه تكلیف همه مردم فلسطین می داند.
غرب اگرچه قادر نبوده است اصالت دموكراتیك دولت حماس را منكر شود اما با اعمال فشارهای گسترده می كوشد وضعیت فرسایشی را برای حماس پدید آورد كه در این حالت دولت اسلامگرای فلسطین در برزخ انتخاب پذیرش و قبول سقوط یا تن دادن به تسلیم یكی را برگزیند.
به اعتقاد ناظران، ترجیع غرب در این میان تسلیم حماس مقابل اراده آمرانه غرب است زیرا در این صورت به ظاهر دولت منتخب فلسطینی بر مسند قدرت تكیه زده و مردم شاهد استقرار دولت انتخابی خود هستند و از سوی دیگر هیچ یك از پیامدهایی كه پیش تر درباره نتایج سقوط دولت حماس به آنها اشاره شد، رخ نخواهد داد.
اما به نظر می رسد فلسطینیان و دولت حماس هر دو مستعد دفاع از اراده خود هستند اما این وضعیت مخالف و بسیار متفاوت از خواست غرب و اسرائیل است به این ترتیب ناگزیر باید آینده را آبستن تحولات بزرگ دانست.

حمید اسماعیلی

منبع : روزنامه ایران