رشد خلاقیت در کلاس درس

امروزه دیگر بحث درباره ضرورت و اهمیت خلاقیت نیست، زیرا دیگر روشن شده است که بقا و حیات هر جامعه وابسته به رشد و توسعه این موهبت الهی است. لذا آن چه اذهان را درگیر ساخته چگونگی فراهم کردن بستر رشد این توانایی و راهکارهای اجرایی برای پرورش آن است.
خلا قیت موهبتی است که در تمام انسان ها بالقوه موجود است، اما ظهور و گسترش آن مستلزم شرایط مناسب برای پرورش آن است.
▪ خلا قیت دارای سه عنصر اصلی است:
۱) انگیزه که منجر به تعهد به کار و پشتکار و هدایت کار می گردد و یکی از مهمترین اجزا است.
۲) دانش یا اطلا عات موضوعی که مواد اولیه کار محسوب می شود.
۳) تفکر خلا ق که شامل کنار گذاشتن شیوه های قبلی فکری و عملی می باشد و موجب می شود که مهارت های موضوعی به شیوه و شکلی جدید به کار گرفته شود.
▪ خلا قیت و محیط آموزشی:
هر چند در آموزش و پرورش بر اولویت خلا قیت تصریح می شود، اما عناصر اصلی نظام آموزشی همسو با این هدف نیست. برنامه درسی، محتوا، روش ها و راهبردهای آموزشی نه تنها خلا قیت کودکان و نوجوانان را برنمی انگیزد که مانعی برای شکوفایی آن محسوب می شوند. عدم ارتباط محتوای آموزشی با مسائل زندگی، بی توجهی به یادگیری خودانگیخته، عدم توجه به چگونگی یادگیری، استفاده از راهبردها و روش های قالبی و سنتی و بسیاری مسائلی دیگر، تمام فرصت ها را برای رشد خلا قیت دانشآموز سد می کند.
▪ خلاقیت را چگونه می توان کشت:
۱) اصرار بر آنکه بچه ها هر چیز را به شیوه درست انجام دهند و فکر کنند تنها یک راه درست وجود دارد.
۲) مقایسه بچه ها با هم
۳) بی توجهی به کنجکاوی بچه ها
۴) ندادن فرصت ابراز عقیده به بچه ها
۵) دادن نمره به جای باز خورد
۶) دادن جواب به جای آموزش روش های حل مساله.
▪ خلاقیت را چگونه می توان رشد داد:
رشد خلاقیت وابسته به فراهم شدن ساختارهای مختلفی در ابعاد و زمینه های گوناگون است. از جمله ابعاد عاطفی، شناختی، اجتماعی، فکری، آموزشی، فیزیکی. برای هر یک از ابعاد، راهکارهایی ارائه می شود:
▪ بعد عاطفی - شناختی
۱) کنجکاوی دانش آموزان را تحریک کنید.
۲) قدرت تخیل کودکان را بپرورانید.
۳) مسائلی طرح کنید که نیاز به تامل و تفکر داشته باشد.
۴) به کودکان اعتماد به نفس بدهید.
▪ بعد اجتماعی:
- در کلاس امنیت روانی برقرار کنید.
- دانش آموزان از آزادی لازم برخوردار باشند.
- به نظریات و پیشنهادات دانش آموزان احترام بگذارید.
▪ بعد فکری
- سوالاتی مطرح کنید که یک جواب معین نداشته باشد.
- به سوالا ت عجیب بچه ها بها بدهید.
- تفکر خلا ق را با ارزش بدانید.
▪ بعد آموزشی:
- یادگیری خودانگیز را تشویق کنید.
- دانش آموزان به طور فعال در جریان یادگیری شرکت کنند.
- از روش های تدریسی متنوعی بهره بگیرید.
- از بحث و گفت وگو نهایت استفاده را ببرید.
- ارتباط مسائل درسی با واقعیت های زندگی روشن باشد.
▪ بعد فیزیکی
- از محرکات بصری بهره بگیرید.
- از وسایل آموزشی نهایت استفاده را ببرید.

منبع : روزنامه مردم‌سالاری