صنعت ICT و جنبش نرم افزاری

در سه دهه گذشته وقوع چند حادثه مهم اثرات بسیار شگرفی در زندگی بشر به جای گذاشته است كه در طی كل دوره زندگی بشر تنها با دو مورد دیگر ( انقلاب كشاورزی و صنعتی ) قابل مقایسه است .پدیده ای كه امروز به عنوان ICT (فناوری اطلاعات و ارتباطات )یاد می شود تنها محصول حضور یك تكنولوژی و یك حوزه از علوم و فنون نیست و اثرات آن هم تنها در یك عرصه نمود پیدا نكرده . گر چه این اثرات در ابتدا به نظر جمع نشدنی و پراكنده می آمدند اما در عرض كمتر از سه دهه توانستند اثر خود را در دانش پایه كردن كلیه اعمال و فعالیتهای ملی و جهانی بشر نشان دهد.
در راستای تكنولوژی ارتباطات اینترنت امكان عرضه كتب را با سرعت بیشتر فراهم كرده بدین ترتیب مرحله چاپ از نشر حذف می‌شود و كتاب راه كوتاهتری برای نشر طی می‌كند . همچنین امكان به روز كردن اطلاعات باعث می‌شود كه نویسنده با مخاطبانش رابطه تعاملی داشته باشند .
مطالعات در خصوص توسعه ICT در وزارتخانه آموزش و پرورش به دو دسته مطالعات تطبیقی و مطالعات تحلیلی تقسیم بندی می‌گردد .
از برنامه‌های آینده وزارت آموزش و پرورش در زمینه ICT ، تولید محتوای الكترونیكی و مواد آموزشی مبتنی بر ICT ، تدوین استانداردهای نرم افزار‌های آموزشی ـ تولیدی به شكل الكترونیكی ، سفارش تولید مواد آموزشی مبتنی بر IT و نظام پشتیبانی لازم می‌باشد كه با همكاری بخش خصوصی در آینده‌ای نزدیك به مرحله اجرا درخواهد آمد .
▪ از جمله برنامه‌هایی كه آموزش و پرورش برای تحقق این مهم دنبال می‌نماید عبارتند از :
۱-تضمین امكان كسب سواد دیجیتالی در دوران تحصیل هر دانش آموز به عنوان یك ضرورت ملی
۲- تمهید دسترسی آسان به اطلاعات علمی و فرهنگی جهانی چند رسانه‌ای برای تمام مدارس ، معلمان و دانش‌آموزان
۳-تمهید دسترسی خدمات پشتیبانی و منابع تحصیلی در شبكه‌های اطلاع رسانی
۴-فراهم آوردن آموزش برای كلیه معلمان در زمینه IT ، ICT
آنچه زیر بنای جامعه اطلاعاتی است ، همانطور كه از این واژه برمی‌آید ، «اطلاعات» است و برای پاسخ دادن به جایگاه ایران در جامعه اطلاعاتی باید قبل از هر چیز به میزان تولید اطلاعات در كشور توجه كرد . بحث دیگر در خصوص حوزه اطلاعات و جامعه اطلاعاتی ، میزان اعتماد كاربران به اطلاعات است و این اعتماد به دست نمی‌آید مگر در طی یك فرآیند طولانی به همراه تجارب مثبت ، به عنوان مثال این امر در مورد مقوله‌هایی اجتماعی و خبری از حساسیت بیشتری برخوردار است . همه جای دنیا ، مخابرات كشورها نقش فراهم كردن بسترهای ارتباطی را به عهده دارند و نه محتوای اطلاعاتی را .
این در حالی است كه هنوز در كشور ما چنین تفكیك وظیفه ساده‌ای صورت عملی به خود نگرفته است . آنچه گفته شد تنها شاید بخشی از سرفصل‌های مهم به عنوان پیش نیازهای یك جامعه اطلاعاتی باشد ، تا امروز حدود سیزده سال از برقراری اولین ارتباط اینترنتی كشور توسط مركز تحقیقات فیزیك نظری و ریاضیات و تولد اولین شبكه ارتباطی فرامرزی در كشور می‌گذرد و این زمان در مقیاس تكنولوژی‌های اطلاعاتی معادل یكصد و سی‌سال در صنایع خودروسازی است . گر چه زمان بسیاری برای به سامان آوردن مقوله‌ تكنولوژی اطلاعاتی در كشور از دست رفته است ، اما با نگاهی واقع بینانه می‌توان گامهای مؤثرتری برای «فراهم كردن پیش نیازهای جامعه اطلاعاتی» در كشور برداشت .
هنگامی كه ۴۰۰ هزار نفر رمان كوتاه استفن كینگ به نام (سوار بر گلوله) را طی چند روز از طریق پایگاه اینترنتی نویسنده دریافت كردند ، خبر آن دنیای صنعت نشر را تكان داد آنچه این پدیده به صنعت نشر گوش زد می‌كرد این طور بود كه تقریباً نیم میلیون نفر از سراسر جهان آمادگی دارند تا كتاب مورد علاقه خود را به وسیله رایانه بخوانید . این كشف باعث شد تا تولید و ارسال كتابهای الكترونیكی در فهرست گزینه‌های عملی و قابل اجرای صنعت نشر قرار گیرد .
در واقع باید گفت یكی از مشكلات اساسی كه كتاب الكترونیك با آن روبروست مسئله كپی رایت یا حقوق مؤلف است .
كتاب الكترونیكی را می‌توان از طریق رایانه رومیزی در ابعاد گوناگون بارگذاری (دانلود) كرد. نسخه بار گذاری دیجیتال می‌تواند یك كتاب كامل یا بخشی از یك كتاب با یك نسخه ویژه باشد . در گذشته‌ای بسیار دور انسانهای عصر شكار ساعتها وقت صرف می‌كردند تا مثلاً طرز شكار حیوانات را با اشكال مختلف به یكدیگر بیاموزند ، اما بچه‌های دوره دیجیتال یك كتابخانه را در یك جیب خود حمل می‌كنند . یك دایره المعارف ۲۴ جلدی به راحتی در یك سی‌دی جا می‌شود . این را اضافه كنید كه در این سی‌دی صدا و تصویر هم هست و قابلیت جستجوی یكایك كلمات نیز وجود دارد . كتاب الكترونیك با كتاب چاپی تفاوتهای فراوان دارد كتاب چاپ همیشه تغییر ناپذیر است . اما متن الكترونیكی ، انعطاف پذیر ، پویا و پیوسته در حال حركت است .
متن الكترونیكی تغییر تازه‌ای ایجاد كرده از این رو هنگامی كه به صفحه رایانه مراجعه می‌كنیم اطلاعات به صورت عمودی نمایان می‌شوند ، پنداری كه ما در حال خواندن طوماری بسیار طولانی هستیم . اینترنت امكان عرضه كتاب با سرعت بیشتر را فراهم كرده بدین ترتیب مرحله چاپ از نشر حذف می‌شود و كتاب راه كوتاهتری را تا نشر طی می‌كند . امكان به روز كردن باعث می‌شود كه نویسنده با مخاطبانش رابطه تعاملی داشته باشد و كاستی‌ها و یا نقایص موجود به سرعت اصلاح شوند .
همچنین نشر الكترونیك برای ناشرانی كه می‌خواهند قبل از ارائه یك اثر به بازار آن را از لحاظ میزان مقبولیت بین مخاطبان محك بزنند می‌توانند بسیار مفید باشد .
نشر الكترونیك برای كتاب گزارشها و دیگر اسنادی كه هر چند یكبار با ویرایش جدیدتری عرضه شده است و اطلاعات جدیدتری در آنها گنجانده می‌شود ایده‌آل است . تعویض اطلاعاتی و محتویات یك اثر نوشتاری از طریق یك سایت اینترنتی كار بسیار راحتی است . كتاب الكترونیك به چند طریق و به چند فرمت قابل خواندن است .
● فرمت (PDF)
بیش از ۱۶۵ میلیون نسخه از فرمت اكروبات شركت از دوبی كه نام تجاری آن (Acrobat reder) است تاكنون در سراسر جهان بارگذاری شده است ، این فرمت سندی را تولید می‌كند كه از لحاظ كیفیت و جزئیات دقیقاً مانند نسخه چاپی آن است . ناشران با این فرمت بسیار آشنا هستند زیرا قبل از اقدام به چاپ یك كتاب ، پوشه‌های رایانه‌ای آن را به صورت pdf تهیه می‌كنند . این فرمت اكنون مورد قبول كنسرسیوم جهانی وب قرار گرفته و بسیاری از كتابها ، جزوه‌های تحقیقی با این فرمت منتشر می‌شود . بزرگترین مشكل این فرمت نبود جستجو در محتوای منتشر شده است و موتورهای جستجو تنها می‌توانند عنوان كتاب یا تحقیق را جستجو كنند و به طور مثال نمی‌توان در قسمتهای مختلف كلمه‌ای را در اینترنت جستجو كرد .
● فرمت (html) و t(xml)
زبان html به راحتی خوانده می‌شود . هر كس كه در رایانه شخصی خود یك مرورگر داشته باشد می‌تواند سندی را كه مطالعه‌اش در قالب html بسیار آسان است در اختیار خود بگیرد . تصاویر را نیز می‌توان در قالب پوشه‌های (gif) و (pg) به آن اضافه كرد . البته (html) زبان اصلی كتاب الكترونیكی نیست ، اساس این زبان xml است . این زبان قابلیت تبدیل به فرمتهای گوناگون دارد . هر چند تاكنون توسعه چندانی نداشته است .
● كتابخوان مایكروسافت
فن آوری (clear type) شركت مایكروسافت قادر است مات را به صورت مشكی روی پس زمینه سفید ارائه كند اندازه حرف و فونت را می‌توان در حال خواندن تغییر داد . تصاویر را نیز می‌توان به متن اضافه كرد . نرم افزار كتابخوان مایكروسافت دارای كدهای خاصی است كه به جهت ایمنی بیشتر و به منظور رعایت حقوق مؤلف از گزند نفوذ گران رایانه‌ای (هكرها) در نرم افزار تار گنجانیده شده ، هر چند این فناوری نیز مورد قبول استقبال عمومی خوانندگان كتاب قرار نگرفته است . مردم مدتها است كه در انتظار یك دستگاه كتابخوان الكترونیكی هستند كه بتواند انواع فرمتها و زبانها را پشتیبانی كند . در حال حاضر (ادوبی) كه از فرمت pdf بهره برده مهمترین كاندیدا است . انقلاب الكترونیكی دگرگونی وسیعی را در امر تحقیق پژوهش به وجود آورده است . امروزه محققان بلااستفاده از امكان ذخیره یازیابی و جستجوی سریع می‌توانند نتایج پژوهش‌های خود را با سرعت و دقت بیشتری در اختیار دانشجویان و دانش‌آموزان قرار دهند . كتاب الكترونیك می‌رود تا جایگاه مهمی را در زندگی دیجیتال باز كند . صرفه جویی میلیونها تن كاز برای نشر باعث می‌شود تا روند تخریب محیط زیست و قطع بی‌رویه درختان شود و انسان امروزی در محیط سالمی زندگی كند .
به نظر می‌رسد با گذشت زمان عادات مطالعه و قدرت درك كتابها بدون شك رشد و تحول خواهد یافت و زیر بنای اجتماعی و فكری ملل گوناگون دستخوش تغییر جدی خواهند شد .
● توسعه و بكارگیری ICT در نظام آموزش و پرورش
با ورود به عصر اطلاعات و گذر از عصر كشاورزی و صنعتی ، شاهد اندیشه برای استفاده از منابع هستیم . در این عصر ، توسعه را اثر منابع به همراه دانش بهره‌برداری از منابع تعریف می‌كنند .
جامعه آینده ، با اقتصاد دانش محور و تعریف جدید سواد پایه روبروست و نظام آموزشی باید با شكستن سنتهای نادرست ، به تفاوتهای فردی توجه نشان داده و از تربیت انسانها بر اساس كلیشه‌ها بپرهیزد . آنچه نظام آموزشی فعلی از انجام آن ناتوان است ، تهیه خوراك آموزشی به تعداد افراد و سلیقه‌هاست . اما عصر اطلاعات این امكان را با فراهم آوردن محتوا و روشهای یادگیری متفاوت ، فراهم نموده است .
نخستین اقدام آموزش و پرورش جهت توسعه Ict ، طراحی سیستم مدیریت بر مبنای اطلاعات می‌باشد . در این زمینه وزارت آموزش و پرورش از سال ۱۳۶۹ مطالعه جامعی برای سیستم (Management information system) انجام داد و تنها دستگاهی است كه به شكل مؤثر از سیستمهای اطلاعاتی استفاده می‌كند .
این چارچوب در شرایطی تدوین شد كه امكانات كنونی موجود نبود ، اما به دلیل معماری درست نظام ، با شرایط امروز انطباق كامل دارد و در آن از حقوق و مزایا تا جابجایی بیش از ۶ هزار معلم در سال ، نمرات و تحلیل نمرات ، تخصص‌ها و … به صورت به روز استفاده می‌شود .
مطالعات در خصوص توسعه ICT در این وزارتخانه به دو دسته مطالعاتی تطبیقی و مطالعات تحلیلی تقسیم بندی می‌گردد .در مطالعات تطبیقی ، پژوهشهایی روی كشورهای دیگر و برنامه‌های آنان در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش انجام و در چارچوب و چشم اندازی برای كشور تهیه شد . همچنین با مذاكره با كشورهای مشابه در حال استفاده از تجارت انجام گرفته هستیم . مطالعات تحلیلی نیز برای تهیه چشم انداز و بیانه مأموریت در طرح توسعه فناوری اطلاعات انجام شده است . در این راستا از سال ۷۸ طراحی شبكه رشد مطرح شد و این شبكه به صورت پایلوت به اجرا درآمد . همچنین به موازات این اقدامات ، كارهای پژوهشی و دوره‌های مختلف آموزشی برای كارشناسان برگزار شده است .
با توجه به اینكه هنوز الگوی جامعی برای توسعه ICT در جهان وجود ندارد ، به همین دلیل چارچوب‌ها كاملاً متفاوت است و كشورها بر اساس امكان سنجی‌های مختلف توسعه سیستمهای سخت افزاری ، نرم افزاری ، تربیت نیروی انسانی و غیره را در اولویت قرار داده‌اند.
به دلیل اینكه خروجی‌های دبیرستان‌ها مستقیماً با بازار اشتغال مواجه می‌شوند ، باید در وهله اول ، دبیران مقطع متوسطه با موضوع ICT آشنا شوند .
به همین دلیل در قالب یك طرح آموزشی سواد عمومی كاربری رایانه و بومی سازی استاندارد ICDL در قالب ۱۲۸ ساعت آموزش در نظر گرفته شده كه در فاز اول آن حدود ۶۰ هزار معلم تا پایان سال ۱۳۸۱ دوره‌های آموزشی برگزار شده توسط بخش خصوصی را گذرانده‌اند .
همچنین در نظر داریم كه در قالب سواد تخصصی استفاده از ابزارهای چند رسانه‌ای و تولیدی اطلاعات در محیط وب را به دبیران آموزش دهیم .
از برنامه‌های آینده وزارت آموزش و پرورش در زمینه ICT ، تولید محتوای الكترونیكی و مواد آموزشی مبتنی بر ICT ، تدوین استانداردهای نرم افزارهای آموزشی ـ تولیدی به شكل الكترونیكی ، سفارش تولید مواد آموزشی مبتنی بر IT و نظام پشتیبانی لازم می‌باشد كه با همكاری بخش خصوصی در آینده‌ای نزدیك به مرحله اجرا درخواهد آمد . از جمله برنامه‌هایی كه آموزش و پرورش برای تحقیق این مهم دنبال می‌كنند عبارتند از :
۱-تضمین امكان كسب سواد دیجیتالی در دوران تحصیل هر دانش‌آموز به عنوان یك ضرورت ملی
۲-تمهید دسترسی آسان به اطلاعات علمی و فرهنگی جهانی چند رسانه‌ای برای تمام مدارس ، معلمان و دانش‌آموزان
۳-تمهید دسترسی خدمات پشتیبانی و منابع تحصیلی در شبكه‌های اطلاع رسانی
۴-فراهم آوردن آموزش برای كلیه معلمان در زمینه IT و ICT
در این راستا سازمان آموزش و پرورش برای پیشبرد و بهبود فعالیتهای مربوط به IT آماده همكاری با كلیه سازمانها ، نهادها و افراد متخصص می‌باشد .
این شورا جهت سیاستگزاری و نظارت بر روند تدوین ، استقرار و پشتیبانی سیستمهای اجرایی در آموزش و پرورش تشكیل گردیده است . وظایف این شورا عبارتند از :
الف) سیاستگزاری و نظارت بر روند تدوین استقرار و پشتیبانی سیستم‌های اجرایی در آموزش و پرورش و سازمانهای تابعه
ب) سیاستگزاری و نظارت بر نحوه به كارگیری فناوری اطلاعات در وزارت آموزش و پرورش
ج) سیاستگزاری و تنظیم بر نحوه برقراری ارتباط با سایر سازمانها ذیربط داخلی ، منطقه‌ای و بین المللی
د) سیاستگزاری و نظارت بر روند ایجاد ، توسعه و ارتباط با شبكه اینترنت
ه) نظارت بر چگونگی استفاده از ظرفیت‌های ایجاد شده
و) صدور مجوز جهت راه اندازی و توسعه شبكه‌های اطلاع رسانی
ز) سیاستگزاری و نظارت بر توسعه آموزشهای لازم جهت ارتقاء سطح دانش متصدیان ، كاركنان و مدیران در زمینه فناوری اطلاعات
ط) مشاركت و همكاری جهت حسن اجرای تصمیم‌های شورای عالی اطلاع رسانی كشور در وزارت آموزش و پرورش
● تنكنولوژی در خدمت معلم
برخی‌ها آینده تدریس را به گونه‌ای تصور می‌كنند كه كلاس‌ها به محیطی مناسب جهت مشاركت فعال و بدیهی‌گویی تبدیل شده است .
این نوع كلاس‌ها نیاز به افزایش مهارت معلمان و شاگردان خواهند داشت . عده‌ای دیگر این كلاس‌ها را بسیار بغرنج خواهند یافت . در تصویر آنها جوانب غیر ضروری باعث افزایش كار و زحمت آنها خواهد شد در این میان به نظر می‌رسد كه دولت‌ها نیز طرفدار ترقی و بهبود كیفیت تدریس هستند .
به عنوان مثال از طرف دولت انگلیس اعلام شده كه قرار است تا سال ۲۰۰۶ مبلغ ۹۰۰ میلیون یورو برای ارتقاء تكنولوژی اطلاعات و ارتباطات (ict) هزینه شود .
در این زمان مبلغ ۲۵ میلیون یورو صرف تبدیل تخته‌های وایت بورد ۹ به صفحات نمایشی خواهند شد كه می‌توانند كامپیوتر ، تصویر ، صدا ، فیلم و لینك‌های اینترنتی را به هم ربط دهند . از همین حالا می‌توانید نامی برای این وایت بورد پیدا كنید .
با استفاده از این روش جدید ، كلاس درس در كانون تكنولوژی قرار می‌گیرد . در حالی كه زمانی تنها وسیله آموزشی ، تخته سیاه بود كه فقط امكان نوشتن را ایجاد می‌كرد . اما آیا این تكنیك‌های جدید به واقع در امر یادگیری سودمند هستند ؟ گریس دراگ (Chris Drage) معلم در شمال لندن بر این باور است كه تكنولوژی می‌تواند بسیار سودمند باشد . این معلم كه از سال ۱۹۸۳ درگیر ICT است ، می‌گوید : سئوال اساسی كه معلمان قبل از شروع تدریس باید از خود بپرسند ، این است كه چگونه می‌توان با استفاده از ICT فرایند تدریس را به نحو بهتری انجام داد . ما باید تكنولوژی را در خدمت معلمان قرار دهیم نه معلم را در خدمت تكنولوژی . امروزه بسیاری از مردم مزیت و روش از سرعت بالای كامپیوترها را نمی‌دانند . در گذشته تكنولوژی چندان قابل اعتماد نبود و همین عامل باعث می‌شد بسیاری از معلمان نسبت به استفاده از فناوری بی‌میل باشند .
تكنولوژی می‌تواند رابطه صمیمی و اعتماد سنتی میان معلم و شاگرد را بر هم زند . با این وجود استفاده از تكنولوژی مزایایی دارد كه در كل آن را سودمند می‌نماید . برای استفاده از روش‌های جدید باید به تعداد كافی كامپیوتر در دسترس باشد تا دانش‌آموزان بتوانند در امر یادگیری مشاركت فعال داشته باشند . از طرف دیگر باید آموزش‌های لازم برای كسب مهارت متوسط معلمان فراهم شود .
در این میان معلمان جوانتر اعتماد به نفس بیشتری دارند ولی معلمان مسن‌تر در تمام دنیا به نوعی دنبال آن هستند كه از ICT استفاده نكنند دلیل آنها عمدتاً این است كه برخی اوقات كامپیوترها كار نمی‌كنند یا اینكه پرینترها اغلب اوقات خراب می‌شوند . برخی از مردم چون اعتقاد دارند كه تكنولوژی باعث ایجاد پیچیدگی و مشكل می‌شود ، از آن استفاده نمی‌كنند . باید برای معلمان دوره‌های كوتاه مدتی برگزار شود تا با روش‌های استفاده از كامپیوتر در تدریس آشنا شوند . این دوره‌های مداوم این امكان را فراهم می‌كند كه معلمان مهارت‌ لازم را كسب كنند و به تدریج نسبت به روش‌های جدید اعتماد پیدا كنند .
تمام روش‌های نوین برای بهبود و افزایش كارایی است نه به عنوان جایگزین روش‌های سنتی . صرف تماشای ویدئو باعث بروز خلاقیت نمی‌شود ، اما استفاده از این وسیله می‌تواند در عملی ساختن ایده‌های نوین مؤثر باشد .
اگر معلمان امكانات لازم را در اختیار داشته باشند می‌توانند از روش‌های مؤثرتری در تدریس بهره گیرند و تنها در این حالت است كه می‌توانیم تكنولوژی را در خدمت علم و تدریس و آموزش قرار دهیم .
● جامعه اطلاعاتی و مدیریت ایرانی
از منظر فنی ، آنچه زیر بنای جامعه اطلاعاتی است (و به عبارتی جزء «لازم» آن) ، شبكه اطلاعاتی تا امكان عرضه و تبادل سریع اطلاعات را فراهم كند .
این شبكه به طور ساده از كامپیوترهای متصل به هم تشكیل شده است . حال ممكن است این كامپیوترها به شبكه جهانی اینترنت متصل باشند یا اینكه در قالب شبكه‌های محلی شكل گرفته‌ باشند . بهرحال در تعریف جامعه اطلاعاتی این وسوسه وجود دارد كه بتوان گفت اگر در جامعه‌ای شبكه وجود دارد و كاربران به آن شبكه (در هر سطحی از امكانات) دسترسی دارند ، می‌توان گفت جامعه اطلاعاتی شكل گرفته است . یعنی صرفاً با تكیه بر بستری كه امكان تبادل اطلاعات را فراهم می‌كند .
آنچه زیر بنای جامعه اطلاعاتی است ، همانطور كه از این واژه برمی‌آید «اطلاعات» است و برای پاسخ دادن به جایگاه ایران در جامعه اطلاعاتی باید قبل از هر چیز به میزان تولید اطلاعات در كشور توجه كرد . منظور از اطلاعات ، اطلاعات مبتنی بر مطالعات منظم و پژوهش‌های علمی و نیز آمار است كه به طور منظم گردآوری و به روز می‌شوند.
در اغلب كشورها وظیفه گردآوری و انتشار این اطلاعات ، بر عهده مراكز تحقیقاتی و پژوهشی است كه فارغ از جهت گیریهای سیاسی یا ملاحظات اجرایی كه كم و بیش مدنظر مدیران اجرایی قرار می‌گیرند ، نسبت به جمع آوری اطلاعات و تحلیل و طبقه بندی آن اقدام كنند و ضعف كشور در این زمینه بارها مورد تأكید قرار گرفته است . هر چند اخیراً تعداد سایتهای اطلاعاتی فارسی رشد بسزایی یافته است . (كه خود مرهون پشتیبانی از زبان عربی و فارسی توسط شركت مایكروسافت و وضع استانداردهای مناسب در این زمینه است) و از جمله می‌توان به رشد انفجاری و بلاگهای فارسی اشاره كرد ، اما اطلاعات غیر مستند و ویرایش نشده گر چه می‌تواند به عنوان بخشی از جریان جامعه اطلاعاتی محسوب شود ، اما نهایتاً نمی‌تواند مبنای جامعه اطلاعاتی قرار گیرد . كما اینكه در امریكای شمالی نیز جامعه اطلاعاتی به خاطر وجود و بلاگها پدید نیامده است .
بحث دیگر در خصوص حوزه اطلاعات و جامعه اطلاعاتی ، میزان اعتماد كاربران به اطلاعات است و این اعتماد به دست نمی‌آید مگر در طی یك فرایند طولانی به همراه تجارب مثبت ، به عنوان مثال ، اگر اطلاعات منتشر شده در یك سایت اینترنتی حاوی تلفن و نشانی ، اغلب قدیمی باشند كمتر كسی تمایل به استفاده از آن خواهد داشت . این امر در مورد مقوله‌‌هایی اجتماعی و خبری از حساسیت بیشتری برخوردار است . زیرا به هر حال نظارت در دنیای دیجیتال به اندازه شیوه‌های سنتی نیست و به راحتی می‌توان در عرض مدت كوتاهی یا ارائه اخبار ضد و نقیض اعتماد مخاطبان را زایل كرد .
این امر در كشورهایی كه عموماً خدمات اطلاع رسانی بسته هستند بیشتر رخ می‌دهد و اغلب كاربران با پیش فرض منفی به سراغ رسانه‌های غیر رسمی می‌روند .
عنصر دیگر ، فرهنگ به اشتراك گذاشتن اطلاعات است . در حالی كه در اغلب كشورهای جهان اسم و مشخصات و تلفن افراد حقیقی نیز در اختیار همه است ، در ایران اطلاعات اصولاً مقوله‌های امنیتی محسوب می‌شود .
یكی دیگر از لوازم توسعه در حوزه فن‌آوریهای اطلاعاتی ، كارایی بخشهای متولی در دولتها است . به عنوان مثال در همه جای دنیا ، مخابرات كشورها نقش فراهم كردن بسترهای ارتباطی را به عهده دارند و نه محتوای اطلاعاتی را (دقیقاً همانطور كه وزارت راه جاده‌ها را می‌سازد ، اما خود را مسئول ترددهای جاده‌ها و اینكه چه كسی یا چه ماشینی از جاده عبور می‌كند نمی‌داند)
این در حالی است كه هنوز در كشور ما چنین تفكیك ساده‌ای صورت عملی به خود نگرفته است مخابرات از طرفی خود را در رقابت با آی – اس – پی‌ها (شركتهای فراهم كردن خدمات اینترنت) می‌بیند و از طرفی نمی‌تواند از دلبستگی‌ خود در نقش ناظم اخلاقی جامعه دست بشوید ، طبق معمول نیز حل مشكلات مشابه ، كمیته‌های عالی و سیاستگزاری‌ و … تشكیل می‌شود كه عملاً به وجود نهادهایی موازی می‌انجامد و امر سیاستگزاری رابیش از پیش به كلافی سر در گم تبدیل می‌كند . قوانین دقیق با پشتوانه اجرایی مهمترین پیش نیاز این بخش است . كاربران بیش از آنكه مخابرات را به عنوان مسدود كننده بشناسند ، از آن انتظار فراهم كردن زیر بناهای قوی ارتباطی را دارند .
آنچه گفته شد تنها شاید بخشی از سر فصل‌های مهم به عنوان پیش نیازهای یك جامعه اطلاعاتی باشد ، تا امروز حدود سیزده سال از برقراری اولین ارتباط اینترنتی كشور توسط مركز تحقیقات فیزیكی نظری و ریاضیات و تولید اولین شبكه ارتباطی فرامرزی در كشور می‌گذرد و این زمان در مقیاس تكنولوژیهای اطلاعاتی معادل یكصد و سی سال در صنایع خودروسازی است . گر چه زمان بسیاری برای به سامان آوردن مقوله تكنولوژی اطلاعاتی در كشور از دست رفته است ، اما با نگاهی واقع بیناناه می‌توان گامهای مؤثری برای «فراهم كردن پیش نیازهای جامعه اطلاعاتی» در كشور برداشت . در عین حال خطر آنجا است كه بدون وجود حداقلی از پیش نیازها ، توهم وجود جامعه اطلاعاتی در كشور پدید آید . به خاطر اینكه چند صد میلیارد تومان در سال صرف چت كردن می‌شود یا جوانان در خلاء امكانات فرهنگی تفریحی به شبكه به عنوان ابزاری برای تفریح و صرف وقت روی آورده‌اند ، نمی‌توان تصور كرد كه در مسیر جامعه اطلاعاتی گام برمی‌داریم .

منابع و مأخذ :
منابع لاتین اینترنتی
۱.WWW. BOODZONE . COM
۲.WWW. AMAZON . COM
۳.WWW. GTLNET
۴.WWW. WORLD PAPER COM
۵.WWW. DWSCO . COM
۶.WWW. SIIA . NET
۷.WWW . OPENBOOX . ORG
۸.WWW . GGTECH . COM
۹.WWW. NIST . GOV / EBOOK۲۰۰۱
۱۰. WWW.BARNESANDOBLE COM
منابع فارسی :
۱-بهرام شفیعیان ، شركت فن آوری اطلاعات مدیریت فردا
۲-انقلاب اطلاعاتی ICT در دانشگاهها : فرنود حسنی ، INFO @ KHF۲۰۰۴.COM
۳-كتاب الكترونیك ، پدیده جدید صنعت نشر (TOCT۲۰۰۳ ۲۳) «مصطفی قوان لو قاجار» دانش نو
۴-توسعه و به كارگیری ICT در نظام آموزش و پرورش : مدیر طرح : آقای مهندس جعفر علاقمندان معاون وزیر و مدیر طرح توسعه IT در آموزش و پرورش
۵-تكنولوژی در خدمت معلم و ۷JAN . ۲۰۰۴ ۲۷][JAN ۲۰۰۴] [BBC دانش نو INFO @ ayandeh negar . Org
۶-اولین نمایشگاه دست آوردهای ارتباطات و فناوری اطلاعات : www.kanon.org گزارش نشست اجلاس جهانی جامعه اطلاعاتی : www.Iran c sos .net
۷- ایران اقتصادی شماره ۵۱۶۲۹ / ۱۲/ ۸۲
۸-افتتاح اولین پژوهشسرای رایانه‌ای استان خراسان : دفتر مدیریت طرح و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات ، ایسنا
۹- جامعه اطلاعاتی : ایران و جامعه اطلاعاتی ، تورنتو ـ‌آذر ۸۲ info @ ayandeh negar . Org
منبع : كتاب مجموعه مقالات نخستین كنگره بین المللی - دانشگاه آزاد اسلامی
نویسندگان: علی منصوری و آتنا هاشمی

منبع : خبرگزاری فارس