از چین تا شیلی در دوبی

روی پلاکاردهای یکی از بزرگ ترین مراکز تجاری دوبی این جمله به چشم می خورد؛«خلاقان و مبتکران جهان، به دیدار ما بیایید.» مدیریت این مرکز پروژه یی عظیم به نام «The World» را در دستور کار خود دارد و فارغ از ملیت و رنگ پوست سرمایه گذاران به دنبال پانزده میلیون دلار سرمایه برای ساخت جزیره یی چند هزار متری و ساخته شده از شن و ماسه در آب های دوبی است، یعنی همان شهری که سریع ترین رشد را در جهان دارد. قرار است ۳۰۰ جزیره کوچک از این دست ساخته شود که گران ترین آن ۵۰ میلیون دلار هزینه دربردارد. پس از پایان این پروژه در واقع جهانی دیگر بر آب های خلیج فارس سر برمی آورد، جزیره یی که از شیلی گرفته تا چین در آن نماینده دارند و ملاحظات سیاسی هیچ نقشی در آن ایفا نمی کند. پروژه The World باید ظرف سه تا چهار سال آینده تکمیل شود و این محدوده زمانی برای کسی که با دوبی آشنایی ندارد، امری محال به نظر می آید. اما در این منطقه از جهان معیارهای متداول چندان اعتباری ندارند و همه چیز در اینجا تشنه برترین ها است. افزایش ارتفاع برج معروف دوبی تا ۸۰۰ متر تا پایان سال ۲۰۰۸ توسط پیمانکارانی که شب و روز کار می کنند، می تواند مدرک مستدلی باشد که در دوبی هر کاری امکان پذیر است.
در حال حاضر گران ترین هتل پنج ستاره جهان در دوبی قرار دارد و تعداد هتل هایی از این دست تا سال ۲۰۱۲ به سیصد خواهد رسید و صدالبته در کنار آن بانک ها، موسسه های تجاری و مخابراتی تاسیس و پارک های تکنولوژی هم مطابق سلایق خارجیان احداث می شود.
نزدیک به ده درصد از منابع نفتی جهان متعلق به امارات متحده عربی است. با وجود درآمد نفتی سرشار، شیوخ این کشور به خوبی بر این نکته واقفند که این درآمد تنها تا چند دهه دیگر دوام خواهد داشت و باید به دنبال راه های دیگری برای کسب درآمد بود. آنها به دنبال رشد اقتصادی از راه تجارت و خدمات بازرگانی و توریسم هستند و در این راه با بانک ها و موسسات مجرب غربی مشاوره کرده و همه شرایط برای تبدیل امارات به الگویی جدید از جهانی سازی را آماده می کنند. اینجا زیرساختی از آینده است و چیزی به مراتب فراتر از آن «هزار و یک شب».
امروزه برخلاف دیگر کشورهای عرب، در امارات فراعنه جدیدی در آب های خلیج فارس ظهور می کنند و در کار ساختن به اصطلاح تجارتخانه عظیمی هستند که با غرب و شرق تبادل کالا داشته و به تازگی صحبت از نسخه جدید «راه ابریشم» در این منطقه می شود. گرچه در اینجا اثری از انتخابات و اپوزیسیون به معنای غربی آن نیست اما این شیوخ با دیدگاه های مدرن رشد و شغل و «تدبیر درست» را برای کشورشان به ارمغان آورده اند. تاسیس مدرسه های پیشرفته بازرگانی در دوبی کار را به جایی رسانده که این متروپل حتی در توکیو و لندن و برلین نیز از توانایی بالایی در امر تبلیغات برخوردار است و بسیاری از کارشناسان غرب از این کشور کوچک به عنوان «مدلی از کشوری اسلامی با استعداد فراوان در تحمل انسان هایی با افکار و عقاید دیگر» یاد کرده و آن را در آستانه تبدیل شدن به «الگوی دموکراسی خاورمیانه» می دانند. اگر چه هنوز از آزادی مطبوعات و دیگر نشانه های دموکراسی در امارات اثر چندانی نیست اما رشد روزافزون تجاری در این کشور می رود تا به مرزهای دموکراسی نزدیک شود.
امارات امروزه (برخلاف سابق) استخوانی در گلوی سازمان های تروریستی مانند القاعده نیز هست. شعار اصلی و عملی شده در اینجا عبارت است از «برخورداری از شانس پیشرفت به جای پسروی» و «عطش آموختن به جای پرورش خشونت ورزی» و این ابرشهر شرقی در آب های خلیج فارس را می توان کابوسی برای امثال «بن لادن» به شمار آورد.
۵۰ سال پیش در اماراتی که امروزه صاحب بهترین مراکز درمانی این منطقه است، تنها یک بیمارستان صحرایی کوچک متعلق به نیروی هوایی انگلستان در شارجه وجود داشت و شیخ هر امارت صاحب یک دستگاه لندرور بود و حتی اعضای خانواده های شیوخ هم برای درمان ساده ترین بیماری ها با مشکل روبه رو بودند. پس از استقلال امارات از استعمار انگلستان در سال ۱۹۷۱ شیوخ ابوظبی و دوبی یعنی «ساجد آل نهیان» و «رشید المکتوم» پایه گذار امارات متحده امروزی شدند و با افزایش درآمدهای نفتی تا اواسط دهه ۸۰ حداقل رفاهی ظاهری را در کشور خود ایجاد کردند. «محمد ابن رشید المکتوم» شیخ فعلی دوبی (از سال ۲۰۰۶) و نخست وزیر امارات متحده که نشریه تایمز از وی به عنوان «پرنفوذ ترین رهبر اقتصادی جهان عرب» نام می برد و به مانند بسیاری از افراد خانواده سلطنتی تحصیلکرده انگلستان است، می گوید؛«بیست سال پیش و در زیر گرمای سوزان آفتاب در ساحل دوبی رانندگی می کردم.»

منبع؛اشکیبل
ترجمه و تلخیص؛ محمدعلی فیروزآبادی

منبع : روزنامه اعتماد