اهمیت حمل و نقل

● اهمیت اقتصادی حمل و نقل :
هر چند که حمل و نقل به عنوان تنها عامل توسعه به حساب نمی آید، و علل و عوامل بسیار دیگری هم هست که موجب رشد و توسعه اقتصادی می گردد، اما نباید از خاطر دور داشت که یکی از عناصر کلیدی در توسعه اقتصادی، حمل و نقل است.
آثار اقتصادی حمل و نقل را می توان در رابطه با همه فعالیت های اقتصادی مثل صنایع کشاورزی، خدمات، توریسم و ... برشمرد. اگر نگاهی به کشورهای پیشرفته جهان بیندازیم مشاهده خواهیم کرد که انها به موازات سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی، در امر حمل و نقل نیز سرمایه گذاری کرده اند و این بخش را هم زمان تقویت نموده اند تا بتوانند ارتباطات بین بخش های فعال مختلف که در جامعه فعالیت می
کنند را به نحو احسن برقرار نمایند.
البته سرمایه گذاری در حمل و نقل مستلزم سرمایه گذاری سنگین است و کشورها برای برطرف کردن موانع و تنگناهایی که در حمل و نقل وجود دارد، ناچار به پرداختن چنین هزینه هایی می باشند.
اهمیت و نقش حمل و نقل برای توسعه اقتصادی و اجتماعه به حدی است که سازمان ملل متحد نیز به منظور بهبود توسعه اقتصادی-اجتماعی کشورهای عقب مانده و یا در حال توسعه، بهبود همه جانبه حمل و نقل و ارتباطات را مطرح می نماید و با اعلام دهه های حمل و نقل، طرح ها و پروژه هایی را به منظور توسعه و بهبود سیستم حمل و نقل مطرح می کند.
● اهمیت اجتماعی-فرهنگی حمل و نقل :
علاوه بر اهمیت اقتصادی و آثاری که یک سیستم حمل و نقل می تواند روی بهبود وضع اقتصادی بگذارد و موجبات بهبود وضع زندگی تک تک افراد را فراهم آورد، آثار اجتماعی-فرهنگی آن نیز مثل آثار آموزشی، بهداشتی، فرهنگی، سیاحتی و زیارتی را نباید از نظر دور داشت.
ارتباط عمیق حمل و نقل با زندگی روزمره از نقطه نظر دسترسی به خدمات و رفاه اجتماعی و نقش اساسی آن در ارتقاء سطح زندگی و رفاه اجتماعی، بیانگر نقش فرهنگی و اجتماعی است که حمل و نقل می تواند دلشته باشد.
بنابراین جهت ارتقاء سطح زندگی و کیفیت زندگی اجتماعی، ضروری است که به توسعه حمل و نقل، به ویژه آنهایی که جنبه عام المنفعه بودن آن بیشتر است توجه خاص مبذول گردد و به این طریق به تقاضای جامعه برای دستیابی به آموزش و فرهنگ، فعالیت های اجتماعی و ورزشی و ... پاسخ مساعد داد.
حمل و نقل گاه نقش خود را از طریق سیر و سیاحت و توریسم ایفا می کند، زیرا افراد با انگیزه های گوناگون (تجارت، تحصیل، درمان، روابط سیاسی، زیارت، روابط اداری و فرهنگی و ... ) به کشورهای دیگر سفر کرده و با آداب و رسوم آنها آشنایی پیدا می کنند.
● اهمیت اقتصادی حمل و نقل دریایی :
خطوط کشتیرانی با حمل کالا از طریق راههای آبی سهم عمده ای را در جابجایی کالا دارند. عمده ترین روش حمل و نقل کالا، کشتیرانی تجاری یا باربری از طریق راههای آبی می باشد.
به همین دلیل از سال های قدیم استفاده از خدمات حمل و نقل دریایی مورد توجه بوده است و موجب می شده تا فعالیت های تجاری، اقتصادی تر گردند و به مرور زمان تا حدی که امکان داشته که جابجایی کالا از طریق راه آبی صورت گیرد، آن را جایگزین راه زمینی کرده اند.
تا جایی که امروزه در کشورهای اروپایی، راهای آبی داخلی (رودخانه یا کانال های مصنوعی ) توسعه شدیدی یافته است و حتی با خرج هزینه های هنگفت برای ساختن کانال های مصنوعی که گاه طول آنها به بیش از ۱۰۰ کیلومتر نیز می رسد، زمینه لازم را برای ورود کالاهای وارداتی یا صدور کالاهای صادراتی فراهم می آورند.
با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، کشتی های بزرگ اقیانوس پیما و تانکر های بزرگ نفتی، حوزه عملکرد خود را هر چه وسیع تر کرده اند. با گسترش فعالیت های گوناگون دریایی و افزایش حجم مبادلات بازرگانی بین کشورها، اهمیت حمل و نقل کالا توسط کشتی، بیش از پیش جلوه گر شد. به طوری که سهم عمده ای از ارزش افزوده بخش حمل و نقل، متعلق به فعالیت های جابجایی کالا از طریق دریا شد.
امروزه ناوگان قوی تجاری در بازرگانی جهانی، اثری مثبت و تعیین کننده دارد و می تواند در صادرات و واردات کشورها نقشی مؤثر ایفا نماید. تخصص های علمی و دانشگاهی در زمینه های مختلف حمل و نقل دریایی، گواه دیگری بر اهمیت جابجایی کالا توسط شناورها است.
● کشورهای در حال توسعه و حمل و نقل دریایی :
حمل و نقل از عناصر لازم برای توسعه اقتصادی کشور به حساب می آید و در بین شیوه های مختلف حمل و نقل مثل حمل و نقل هوایی، زمینی و دریایی، حمل و نقل دریایی به جهت صرفه جویی هایی که در هزینه ها می کند، اهمیت بیشتری داشته و اساس حمل و نقل جهان را شامل می شود.
حمل و نقل از این جهت که نیمی از قیمت تمام شده کالاها را تشکیل می دهد، برای کشورهای در حال توسعه اهمیت بیشتری دارد. زیرا کشورهای در حال توسعه معمولا صادر کننده کالاهای حجیم و مواد اولیه ای هستند که صادرات آنها به کشورهای همجوار خود نبوده و به کشورهایی که در آن طرف آبها قرار دارند صادر می گردد و خریداران نیز عمدتا این کالاها را به روش FOB خریداری می کنند.
از طرف دیگر، واردات کشورهای جهان سوم نیز که بیشتر از نوع کالاهای مصرفی یا گران بها می باشد، غالبا به صورت CIF یاC+F حمل می شود. یعنی واردکندگان که کشورهای در حال توسعه هستند، باید قیمت کالا و هزینه حمل آن را با وسیله نقلیه فروشنده یا شخص ثالث تا بنادر خود بپردازند. بنابرابن هر دو طرف این نتیجه را می دهد که این کشورهای در حال توسعه هستند که باید هزینه جابجایی کالا را بدهند. به همین دلیل، حمل و نقل دریایی که ارزان ترین طریقه حمل است، برای اینگونه کشورها اهمیت ویژه ای پیدا می کند.
هر اندازه که این کشورها بتوانند در جهت پویایی و استفاده بهینه از منابع موجود خود در وینه حمل و نقل دریایی تلاش کنند، به همان اندازه هزینه های پرداختی آنان بابت حمل و نقل کم خواهد شد و عواقبی مانند تورم داخلی یا وابستگی های خارجی، کمتر بر آنان و اقتصاد کشورشان عارض می گردد.
کشورهای توسعه یافته به فکر امیال سود جویانه خود بوده و برای اینکه این صنعت را در انحصار خود داشته باشند، با تحمیل کرایه حمل های سنگین، ضربات شدیدی را بر اقتصاد و وضع مالی کشورهای در حال توسعه وارد می کنند.

http://www.marinebusiness.blogfa.com
امیر علیان