هدف مشترک

در مسابقات انتخابی سال جاری، ایران دو نماینده به نام های صنام و صبا باتری دارد، دو تیمی که در چند فصل اخیر همواره قهرمانی لیگ برتر ایران بین این دو تیم هم خانواده دست به دست گشته است.
در مرحله اول این بازی ها صنام در تهران میزبان است و صبا باتری سرنوشت صعود خود را در بازی های دمشق جست وجو می کند. برای آشنایی بیشتر خوانندگان با موقعیت دو نماینده ایران در این بازی ها با مربیان این دو تیم به گفت وگو نشستیم. ماحصل صحبت های ما را با فرزاد کوهیان و مهران شاهین طبع ملی پوشان و مربیان سابق تیم ملی و سرمربیان کنونی دو تیم صنام و صباباتری می خوانید.
●۲۵ سال سابقه
از شروع نخستین دوره مسابقات بسکتبال باشگاههای آسیا نزدیک به ۲۰ سال می گذرد. بازی هایی که هر روز وسعت بیشتری گرفت و کل قاره را تحت تأثیر قرار داد.
تا اواخر دهه هشتاد خبری از حضور نمایندگان سایر مناطق آسیا به جز شرق دور نبود و تا سال ۱۹۹۷ هم هر تیمی بدون محدودیت و مانع می توانست در مرحله نهایی حاضر باشد.
استقبال کشورها توأم با توسعه بسکتبال در قاره کهن دست اندرکاران برگزاری بازی ها را به صرافت انداخت تا با ایجاد فیلتر (بازی های انتخابی) مانع از ورود تیم های ضعیف به این مسابقات و تخصیص سهمیه برای مناطق مختلف شوند. همراه با این سخت گیری و قدرت گرفتن کشورهای حوزه خلیج فارس در بسکتبال باعث شد تا نمایندگان ایران در چند دوره به دلیل بسر بردن کشورمان در اواخر دهه نود در فترت و رکود نتوانند در مرحله نهایی حاضر شوند. خوشبختانه غیبت تیم های ایرانی چندان به طول نینجامید و لیکن هیچ گاه طی این مدت تیم های ایرانی سهمی در معادلات و رفتن بر روی سکو پیدا نکردند. آرزویی که می شود به برآوردن آن در سالهای آتی امیدوار بود. امسال ایران صاحب دو نماینده در بازی های مقدماتی است. صنام و صبا باتری، قطب های تازه شکل گرفته بسکتبال ایران، در روزهای آینده در مصاف با قدرت های تازه برخاسته غرب آسیا و تیم های متمول حاشیه خلیج فارس در راه رسیدن به مرحله نهایی پیکار خواهند کرد. از بین صنام و صبا باتری اولی به دلیل میزبان بودن بازی های مرحله نخست کاری به مراتب راحت تر از صبا باتری که در دمشق به میدان می رود پیش رو دارد.
●شناسنامه
- نام: فرزاد، نام خانوادگی: کوهیان
- تولد: ،۱۳۴۳ شروع بسکتبال: ۱۳۶۰
- باشگاهها به ترتیب: ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۷ ذوب آهن اصفهان، ۱۳۷۸ تا ۸۰ راه آهن تهران
تحصیلات: فوق لیسانس تربیت بدنی و علوم ورزشی- عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد
- عضو تیم ملی در سالهای ۶۸ تا ۷۳
- حضور در بازی های آسیایی پکن
- عضو تیم منتخب ارتش ایران در مسابقات ارتش های جهان
- عضو تیم دانشجویان ایران در بازی های جهانی دانشجویان (چین)
- چهار دوره همراهی تیم ذوب آهن در باشگاههای آسیا
- ۸ قهرمانی باشگاههای ایران با ذوب آهن
- مربی تیم دانشجویان ایران
- مربی تیم ملی در بازی های غرب آسیا
- سرمربی کنونی صنام
●روی حمایت تماشاگران حساب باز کرده ایم
* موقعیت صنام برای حضور در غرب آسیا ایده آل است؟
- تیم ما در فصل جاری شرایط ویژه ای داشت، شرایط ما معمولی است ولی ایده آل نیست چه بسا تیم های دیگر از ما آماده تر نیز باشند. با تمرینات فشرده سعی کردیم تیم را به هماهنگی لازم برسانیم. با دگرگونی که در فصل نقل و انتقالات صنام داشت، از وضعیت کنونی حاکم بر تیم راضی هستم.
* دیدگاه شما پیرامون تغییر در سیستم بازی ها از سوی کنفدراسیون غرب آسیا چیست؟
- جدول اولیه ترسیم شده منطقی تر بود و لیکن مسائل سیاسی بوقوع پیوسته در منطقه خاورمیانه مسئولان کنفدراسیون بسکتبال آسیا را وادار به تجدید نظر و برگزاری بازی های مرحله اول به شکل متمرکز ساخت و بازی های رفت و برگشت به دوره های بعد کشیده شد.
* تفاوت بازی های متمرکز با رفت و برگشت؟
- در بازی های متمرکز، شانس نقشی پررنگ در صعود تیم ها ایفا می کند ولی در بازی های رفت و برگشت هم تیم ها زمان و فرصت بیشتری برای آنالیز حریفان خواهند داشت و هم توانایی تیم ها در کسب برتری تعیین کننده است. در شکل جدید، صرفه جویی و تسهیلات بهتر است، اما فشار و آسیب دیدگی تهدید جدی برای تیم ها به شمار می رود.
* چه شناختی از حریفان همگروه تان دارید؟
- الریاضی و ساجس تیم های اول و دوم لیگ لبنان هستند؛ دو تیمی که از بازیکنان دو ملیتی استفاده می کنند. الجیش تیم اول سوریه است. آرامکس اردن هم در زمره تیم های قدرتمند محسوب می شود. ضمن آن که با شرایطی که (وابا) وضع کرده است، تیم ها تا قبل از شروع بازی ها می توانند بازیکنان خارجی جدید به خدمت بگیرند و این مسأله همه معادلات قبلی را بر هم می ریزد.
* آخرین اطلاعاتی که از حریفان دارید؟
- آخرین اطلاعات ما از حریفان به حضور آنان در جام شیخ راشد امارات بازمی گردد که سعی کردیم با کمک مسئولان ذوب آهن و از پخش ماهواره ای بازی ها فیلم آنان را بدست آوریم. الریاضی لبنان تیمی قدرتمند است که تونی مدیسن آمریکایی و «ووگل» با ملیت لبنانی و آمریکایی دو بال قوی این تیم شاخص و مدعی را تشکیل می دهند.
*میزبانی تهران تا چه اندازه در موفقیت تیم شما مؤثر است؟
- در کشور ما همیشه حمایت مردمی نقش مهمی در موفقیت تیم های ورزشی داشته است و هرگاه که پای مصالح ملی در میان باشد آنان با تمام وجود به حمایت ورزش برمی خیزند. حمایت باشگاه را پشت سر خود کاملاً احساس می کنیم و فدراسیون هم سعی دارد تا بهترین شرایط را برای صعود ما مهیا سازد.
صنام دستخوش تغییرات زیادی در این فصل شده و با ترکیب جدیدی چشم به صعود دوخته ایم.
* آیا از بازیکنان خارجی خود راضی هستید؟
- اگرچه قانون عدم استفاده همزمان از دو بازیکن خارجی برای تیم هایی که سه بازیکن ملی پوش داشتند دست و پای تیم ها را برای استفاده کامل از بازیکنان خارجی بست، اما از نحوه تمرین آنها کاملاً راضی هستم و لیکن با میانگین استفاده ۱۵ دقیقه ای از جان کارتر و دنی جانسون قادر به ایجاد هماهنگی مناسب بین آنها و بازیکنان داخلی نشدیم.
* قانون، اجازه استفاده از بازیکنان کمکی برجسته داخلی را به شما می دهد؟
- متأسفانه خیر، تمامی تیم ها به اجبار باید با همان شکل و شمایل رقابت های داخلی در این بازی ها شرکت کنند، در حالی که در گذشته نه چندان دور تیم ها با اسکلت بندی اصلی تیم های ملی خود به این مسابقات می آمدند.
* چه برنامه ویژه دیگری برای این بازی ها دارید؟
- آنچنان فرصت آزادی نداشتیم که فارغ از مسابقات داخلی به آن فکر کنیم. تنها کار ویژه ما درحین تمرینات و مسابقات لیگ برتر بود که با برداشت و شناختی که از حریفانمان داشتیم سعی کردیم تاکتیک های مختلف را مرور کنیم. در حال حاضر تمرکز بیشتر ما روی مسابقات داخلی است، چرا که این بازی ها برای ما از اهمیت بسزایی برخوردار است. البته اعتقاد دارم که باید طوری برنامه ریزی شود که تیم ها فرصت بیشتری برای تمرکز داشته باشند و بتوانند در چند تورنمنت بین المللی هم در طول سال بدون خدشه به رقابت های داخلی شرکت کنند.
* از تزلزل در کدام پست نگرانی داری؟
- در بعد داخلی نسبتاً مشکل خاصی نداریم، اما از نظر جایگزینی در پست ها چندان غنی نیستیم و این نکته ها من را نگران کرده است.
* به بازی های داخلی برگردیم، دیدگاه شما در مورد بازی های (پلی آف) لیگ برتر چیست؟
- من فکر می کنم جدول خوبی در دو گروه مرحله پلی آف ترسیم شده است. جدول فعلی از جدول سال پیش منطقی تر و سنجیده تر است و به نظر من باید به شکلی برنامه ریزی شود که تیم ها در طول سال ۳۰ تا ۳۵ بازی کنند.
انجام بیست بازی با این پتانسیل و هزینه، ناکافی است و باید مسابقات به نحوی طراحی شود که تیم ها در کنار بازی های داخلی در تورنمنت های برون مرزی هم محک بخورند و به پختگی بیشتری برسند. رقبای غرب آسیایی ما شرایطی کاملاً متفاوت با تیم های ایرانی دارند.
* چه پیشنهادی برای جذب مربیان خارجی داری؟
- چند روش را می توان در جذب مربیان خارجی به کار گرفت با این توضیح که با استفاده مقطعی نمی توان نتیجه لازم را گرفت. در وهله نخست باید به این مسأله به شکل ریشه ای نگاه کنیم و با بررسی کامل به سراغ مربیان خارجی برویم. یا باید بهترین مربیان خود را جمع کنیم تا آنها سه ماه زیر نظر مربیان برجسته خارجی آموزش ببینند و در سال های بعد هم هر سال به مدت یک ماه این کار تداوم پیدا کند تا صاحب مربیان آبدیده ای شویم. روش دوم این که باشگاه ها را تشویق به جذب مربیان خارجی کارآمد سازیم و در کنار آنان مربیان جوان را به عنوان دستیار منصوب کنیم تا پس از چند سال کار، مربیان خوبی پرورش داده باشیم؛ کاری که چینی ها می کنند و هم اکنون بسکتبال این کشور ارتقایش را مرهون چنین شیوه ای است.* در این چند سال که پای مربیان خارجی به بسکتبال باز شده است، کار کدامیک را بیشتر پسندیدی؟
- من کار «نناد دترایکوویچ» را بیشتر پسندیدم. او یک مربی قوی و با دانش و تأثیرگذار بود. سعید ارمغانی هم که در مجارستان بسر می برد در مدت همراهی اش با تیم ملی اثرات خوبی برجا گذاشت، ضمن آن که اعتقاد دارم تیم ملی در هر رده سنی نیاز به مربیان خاص خودش را دارد.
●شناسنامه
- نام: مهران، نام خانوادگی: شاهین طبع
تولد: ۱۳۴۵ کرمانشاه، تحصیلات: دانشجوی دکترای تربیت بدنی با گرایش رشد حرکتی
- عضو تیم ملی از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۷۶
- عضو باشگاه های پاس، پرسپولیس، دانشگاه آزاد، راه آهن و پیکان
- کارنامه مربیگری: سرمربی تیم های نوجوانان و جوانان پاس، مربی پیکان ۲ سال و دو نایب قهرمانی با این تیم، سرمربی صنام از سال ۱۳۸۰ و کسب قهرمانی و نایب قهرمانی لیگ برتر با این تیم
- مربی تیم ملی در سال های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۳ در دوران سرمربیگری ترایکوویچ و ارمغانی
- کسب عنوان قهرمانی نوجوانان و جوانان آسیا
- کسب عنوان مربی برتر کشور در سال ۱۳۸۳ به طور مشترک با ذوالقدر سرمربی تیم ملی تکواندوی ایران
حضور با توان کامل
* آقای شاهین طبع، شما بارها سابقه شرکت در بازی های غرب آسیا، جام باشگاه های قاره را داشته اید، نظرتان راجع به لیگ باشگاه های غرب آسیا و نحوه برگزاری آن چیست؟
- شرایط بسکتبال در غرب آسیا با سایر رشته ها کاملاً متفاوت است. بعد از فوتبال کشورهای این منطقه علاقه عجیبی به بسکتبال و سرمایه گذاری روی آن دارند. لبنان، سوریه، اردن، امارات، عربستان و قطر برایشان کسب نتیجه و مقام بسیار حائز اهمیت است. شیوه برگزاری بازی های لیگ غرب آسیا با مسائل اقتصادی گره خورده و به همین دلیل کل بسکتبال این منطقه در چند سال اخیر ارتقای قابل توجهی پیدا کرده است. در سایه چنین نگاهی کره ای ها مغلوب می شوند و چین هم اگر ستاره بزرگی چون «یائومینگ» را نداشته باشد به راحتی از پای در خواهد آمد. به همین نسبت اهمیت دادن به باشگاه ها، تیم های پایه ای این منطقه هم رشد خوبی داشته اند و بسکتبال ایران هم به دلیل واقع شدن در این منطقه و متأثر از این پیشرفت جهش محسوسی یافته است.
جریان اقتصادی در لیگ غرب آسیا را لبنانی ها راه انداختند. تجربه فوتبال باعث شد تا دست اندرکاران بسکتبال غرب آسیا و شخص «خاجیریان» با بهره گیری از اسپانسرها و دادن جوائز نقدی و هزینه سفر تیم ها، باشگاه ها را به سرمایه گذاری بیشتر در بسکتبال راغب تر سازند. اگر مشکلات اخیر سیاسی در سوریه و لبنان نبود بازی های لیگ غرب آسیا مطمئناً از همان ابتدا به شکل رفت و برگشت انجام می شد. در همین گروه بندی صورت گرفته در بازی های مرحله نخست هم مسایل اقتصادی و نقش اسپانسر شیب ها را به خوبی می شود دید.
* از حریفانتان چه اطلاعاتی دارید؟
- تمامی تیم های گروه ها از توانایی خوب برخوردارند. فیلم بازی های آنان را هم داریم. «بلواستار» و «فسلینگ» چهار تا پنج بازیکن خارجی در این فصل عوض کردند و با توجه به آشنایی کامل با نقل و انتقالات دنیا NBA و اروپا به هنگام ریزش بازیکنان بهترین ها را به خدمت می گیرند. هر کدام از تیم های منطقه وصل به اسپانسرهای بزرگی هستند. به عنوان مثال «فسلینگ» اردن به یک شبکه مخابراتی (موبایل) متصل است و جدیداً بازیکن پست ۵ تیم ملی مکزیک را استخدام کرده است که در تورنمنت شیخ راشد قرار بود او را محک بزند. شرایط تیم «بلواستار» هم دایماً در حال تغییر است. از نماینده عراق اطلاعات چندانی نداریم، آنها هم همواره چند بازیکن آمریکایی می گیرند و بازیکنان داخلی آنها از سطح چندان خوبی برخوردار نیستند. نماینده عراق بدون احتساب بازیکنان خارجی اش ضعیف ترین تیم شرکت کننده خواهد بود. «الجلای» سوریه هم در لیگ این کشور با دو بازیکن آمریکایی به نام های «استفان هوارد» و «مایکل هوکینر» بدون باخت است. در مجموع «هندرسون» و «سامکینز» دو بازیکن خارجی «بلواستار» در زمره بازیکنان تعیین کننده خارجی محسوب می شوند، ضمن آن که نماینده لبنان «ساماهای دوی» عضو تیم ملی لبنان را هم در ترکیب خود دارد.
*موقعیت صبا باتری برای حضور در لیگ غرب آسیا؟
- سال گذشته تجربه خوبی داشتیم. ابتدا در غرب آسیا حاضر شدیم، سپس در جام شیخ راشد و در حالی که از «الریاضی» لبنان ۲۰ امتیاز جلو بودیم باختیم و به مقام نایب قهرمانی رسیدیم. در جام باشگاه های آسیا در فیلیپین بازیکنان خوبی داشتیم. از آن تیم قدرتمند «لورنزوهال» و «آندره پیتس» حامد سهراب نژاد، مهدی کامرانی و علیرضا هنردوست را از دست دادیم. امسال تیم جوانی داریم. دو بازیکن خارجی ما «آندره دیوپ» و «گارس جوزف» تا الان خوب جواب داده اند. اگر احساس بکنیم آنها نمی توانند نیازهای ما را برآورده بسازند، احتمال جذب بازیکن جدید خارجی نیز می رود. بازیکنان جوان ما رشد و پیشرفت خوبی از خود به نمایش گذاشتند تا جایی که در گروهی که پگاه همدان و پیکان در گروه ما بودند بدون شکست دور مقدماتی رابه پایان بردیم.
به تیمم اعتقاد خاصی دارم ،تنها نگرانی ام آسیب دیدگی بازیکنان است که امیدوارم گریبانگیر تیم ما در مرحله اول نشود.
* برنامه ویژه شما برای حضور در این بازی ها؟
- درگیر بازی های لیگ هستیم، نتایج خوب در این لیگ برای ما بسیار مهم است. برنامه آماده سازی و بدنسازی را طوری تنظیم کرده ایم که بتوانیم از عهده مسابقات یک هفته ای و متمرکز در سوریه سربلند بیرون بیائیم. جدا از توجه به مسایل روحی و روانی، مهارتی و فیزیولوژی تلاش داریم انگیزه را به طور مساوی بین همه نفرات حاضر در تیم تقسیم کنیم. البته در گروه بندی و بازی شرایط برای تیم ما ایده آل نیست. در گروه پنج تیمی هر تیم یک روز استراحت خواهد داشت که قرعه استراحت ما روز آخر افتاد. اگر این استراحت در میانه بازی ها نصیب ما می شد شرایط کاملاً تفاوت پیدا می کرد.
ما روز اول بازی ها ۲۶ بهمن ماه با نماینده عراق بازی خواهیم کرد، بلافاصله در روزهای دوم و سوم با «الجلای» سوریه و «فسلینگ» اردن و روز چهارم هم با «بلواستار» و روز پایانی هم نظاره گر بازی رقبایمان خواهیم بود.
در حال مرور تاکتیک تیم با آرایش های مختلف هستیم تا از همه قابلیت های موجود به درستی استفاده کنیم. خوشبختانه وجود بازیکنانی که در ۲ تا ۳ پست قادرند بازی کنند، دست ما را در به کارگیری تاکتیک های مختلف براساس شرایط بازی بازگذاشته است.
*شما راجع به جذب مربیان خارجی در بسکتبال ایران چه دیدگاهی دارید؟
- ما در وهله نخست باید ببینیم به دنبال چه چیزی هستیم، از خود بپرسیم استراتژی صحیحی برای جذب مربی خارجی ترسیم می کنیم و از استخدام مربی خارجی چه می خواهیم؟ و پس از گرفتن جواب با بررسی کامل به دنبال گزینه مورد نظر راه بیفتیم. به دید من بسکتبال ما نیاز به یک برنامه ریز خوب خارجی دارد. پله های ترقی را باید یک به یک طی کرد. الان در سطح ملی تیم بزرگسالان با بازیکنانی چون روزبهانی و حامد حدادی و... نیاز به مربی بزرگی دارد. مربی ای را باید آورد که بتواند آنان را ارتقاء دهد. در بسکتبال پایه هم باید از مربیانی سود جست که کار با این رده را به خوبی بدانند و ایجاد تحول کنند.
به ملیت مربیان هم نباید کاری داشت. باید به کیفیت بهاء داد و صرفاً اسم خارجی داشتن دردی از بسکتبال درمان نخواهد کرد.
علی شاکری

منبع : روزنامه همشهری