تعیین نرخ روزانه برای نان

چند روز پیش مصادف بود با شصتمین سالروز تاسیس رادیو. رادیویی كه امروز با داشتن حدود ۴۰ شبكه بزرگترین قدرت رسانه ای را در دست دارد. رادیویی با تعریف دولتی و سیاست دولتی.
در این شصت سال هیچ گاه به توانایی و وظیفه رادیو در مقابل موسیقی، جدی فكر نشده. در تمام دنیا رادیوها مهمترین ارگان ها برای ارائه و معرفی آثار موسیقیدانان به شمار می رود و رادیو محملی مهم برای ناشران و دست اندركاران تولید موسیقی است. یك هنرمند و یا یك تهیه كننده موسیقی در بیشتر نقاط دنیا حداقل فعالیت تبلیغاتی ای كه برای محصول خود در نظر دارد، پخش و معرفی آثارش در شبكه های رادیویی است. از طرف دیگر علاقه مندان موسیقی نیز رادیو را به عنوان محلی مناسب برای آشنا شدن با آثار جدید می شناسند و به آن اعتماد می كنند. اما در ایران محصولات موسیقی برای رادیو تنها به مثابه آهنگ های ناشناخته ای می ماند كه برای پر شدن میان برنامه ها به كار می روند. آهنگ هایی بی نام و نشان كه در بهترین حالت بخشی از ملودی و یا ترانه آن در ذهن شنونده می مانند. علاقه مند بی نوا هم هر چه در مراكز فروش محصولات موسیقی برای فروشنده «دل ای دل ای» می كند، نمی تواند فروشنده از همه جا بی خبر را به آهنگ مورد نظرش برساند. البته در مورد خوانندگان مطرح موسیقی پاپ وضع كمی فرق می كند، ولی مگر موسیقی در ایران به چند خواننده پاپ كه اكثراً نفعی در صداوسیما برای آنها وجود دارد، ختم می شود؟
در این وانفسایی كه فعالان موسیقی در ایران با رفتارهای وقیح تلویزیون در قبال این هنر تنها چشم امید به رادیو دارند، این رسانه ملی نیز در اقدامی بی سابقه دست به معرفی آثار غربی زده است! از آنجایی كه تمامی آثار ناب تولید داخلی به صورت گسترده تحت پوشش رسانه ای رادیو قرار گرفته و دیگر اثری باقی نمانده كه توسط رادیو معرفی نشده باشد، رادیوپیام به عنوان یك رادیوی شهری پرمخاطب به معرفی آلبوم جدید «نیل یانگ» خواننده كانادایی موسیقی راك می پردازد!
رادیو پیام در تاریخ چهارشنبه ۶ اردیبهشت ،۱۳۸۵ پیش از پخش اخبار ساعت ۱۱: «نیل یانگ ستاره موسیقی راك، در آلبوم جدید خود به مضامین ضدجنگ پرداخته است. آلبوم جدید این خواننده كانادایی بسیاری از محافل خبری اینترنتی را مورد توجه خود قرار داده. در این آلبوم یانگ به سیاست های جنگ طلبانه بوش شدیداً انتقاد كرده و مضامین صلح طلبانه ای را مطرح می كند.» در ادامه گوینده رادیو ضمن تمجید فراوان از این خواننده، بخشی از یكی از ترانه های این خواننده را _ آن هم با ترجمه ای بسیار ضعیف- با لحنی حماسی می خواند. پس از اتمام خواندن این ترانه، آهنگ Everything I do, I do it» «for you اثر «برایان آدامز» به صورت بی كلام پخش می شود. ربط پخش شدن این آهنگ و آلبوم جدید «نیل یانگ» به عهده شما!
و حال چند سئوال: اگر یك موسیقیدان راك در ایران - كه همه می دانیم تعدادشان كم هم نیست _ آلبومی با مضامین ضدجنگ می ساخت، آیا این آلبوم موفق به دریافت مجوز می شد؟ آیا آثار این هنرمند از رادیو پخش می شد؟ آیا این موسیقیدان می توانست آثارش را در یك كنسرت به اجرا درآورد؟
بسیاری از هنرمندان ما همچون «محمدرضا لطفی»، «محمدرضا شجریان»، «پرویز مشكاتیان»، «حسین علیزاده» و بسیار بسیار دیگر آثار بدیع و به یادماندنی با مضامین اجتماعی همچون جنگ، انقلاب و... ساخته اند كه هیچ گاه مورد توجه رسانه ملی قرار نمی گرفته. چرا رادیو در مناسبت های مختلف این آثار را بدون اجازه این هنرمندان پخش می كند ولی هیچ گونه معرفی ای انجام نمی دهد؟ مگر همه شنوندگان رادیو پنجه علیزاده را می شناسند كه اثر ایشان احتیاجی به معرفی نداشته باشد؟
بارها و بارها شنیده ایم و گفته ایم كه تهیه كنندگان رسانه ملی نان را به نرخ روز می خورند، اما باید دست مریزاد گفت كه پس از گذشت شصت سال آنان توانسته اند به جایگاهی دست پیدا كنند كه دیگر خود نرخ روزانه نان را تعیین می كنند!

بهرنگ تنكابنی: سردبیر ماهنامه تخصصی موسیقی «فرهنگ و آهنگ»

منبع : روزنامه شرق