چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا

قلعه های تاریخی خوزستان


قلعه های تاریخی خوزستان
● قلعه آکروپل (شوش)
آکروپل واژه یونانی ‌است که به بلند‌ترین منطقه شهرگفته می شود. قلعه آکروپل یا قلعه شوش به دست هیئت باستان‌‌‌شناسی فرانسوی در سال ۱۸۹۷ ‌میلادیبر روی بلند ترین نقطه شـهر‌‌شوش بنا شده است.‌این‌‌‌‌قلعه شباهت بسیار‌‌زیادی به زندان باستیل فـرانـسه دارد.‌این قلعه با استفاده از آجرهای به دست آمده ازکاخ داریوش و تعدادی از آجـــر هـــای مـــنــقـــوش بـــه خـــط مـیـخــی چغازنبیل، به دست معماران دزفولی بنا شده است. این قلعه تا پیش از انقلاب اسلامی در اختیار فرانسویان بود و پس ‌از آن به عنوان پایگاه باستان شـنـاســــی شــــوش مـــــورد اســـتـــفــاده قــرارگـرفت. مجسمه ‌معروف ملکه نامیراستون، لوح قانون نامه حمورابی و لیوان مشهور سفالی شوش به رنگ نخودی ونقش بزکوهی، از مهم ترین آثار به‌دست آمده ‌از تپه آکروپل است. قلعه آکروپل که احداث بنای آن ۱۵ ‌سال به طول کـشید و دژ دفاعیباستان شناسان فرانسوی در برابر هجوم و یورش های قبایل و عشایر منطقه بوده است، در طول جنگ تحمیلی ده ها بار مورد اصابت گلوله های توپ دشمن قرار گرفت ولی پس از پایان جنگ تحمیلی ستاد بازسازی استان خوزستان آن را مرمت کرد.
● قلعه تل
این قلعه توسط محمد تقی خان بختیاری در سرتلی در ناحیه ایذه بنا شده اسـت.‌ایـن قـلـعه مرکز خان های ایل بختیاری بوده و چندین قلعه در آن وجود دارد.‌مـردم قـلـعـه تـل بـه هـنگام کندن پی خانه شان دو سنگ بزرگ ‌که به زمان عیلامیان مربوط می شوند، از زمین بیرون آورده اند. یکی از سنگ ها پایه ستون‌‌‌‌ودیگری سنگی منقوش است که چهار نقش دارد و دو نفر در تقابل دو نفر دیگر ایستاده اند.
● ‌قلعه ارجان
قلعه ارجان در شهرستان بهبهان واقع شده است.پل آمـیـر نـویـسـنـده کـتـاب خـداونـد الـمـوت درباره ارجان مـی‌نـویـسـد: قـلـعـه ارجـان بـالای کـوهـی سـنـگـلاخ بـنـا شده‌‌‌‌‌‌است. این‌‌‌‌ قلعه‌‌‌ در‌ مرتفع‌ترین قسمت کوه ، متکی به یک تخته سنگ بزرگی ساخته شده و آب باران از همان تخته سنگ وارد انبارهای قلعه می گردید و آنـهـا را پـرمی کرده است. اسلوب ساختمان برج ها از قلاع رومی اقتباس شده و به شکل مکعب می باشد. صحن قلعه ارجان نسبتا وسیع است و از طرف صحن سه طبقه چند شاخه معروف به طاق رومی می باشد.
● قلعه باسیف
روبــــــروی روســــتــــــای مـــــالـــکــــی و امـــامــزاده عـبــد الـلــه در شــرق جــاده هندیجان - دیلم آثار قلعه ای به چشم می خورد که به قلعه باسیف مشهور است. این قلعه دارای حصار، برج و بارو است. سنگ گلال (سنگ دریا) ، قیر و ساروج مصالح ساختمانی این بنا می باشد. باسیف از خاندان دیلمان و فرزند اباکلنجار بود و نام این قلعه برگرفته از نام اوست. " با " به معنی بزرگ " سیف " نام عام است.
● ‌قلعه دختر
ایـن قلعه در شمال رامهرمز‌‌در دامنه های میانی کوهی گچی بر روی دو تپه در امتداد هم واقع شده است. شکل گرد و دایره مانند هر دو واحد قلعه چنان است که معماری قلعه سازی رومی را می رساند و مانند آثاری است که از قلاع رومی در جنوب مدیترانه کمابیش بر جای مانده اند. این قلعه شبیه دژی است که در روزگار ساسانیان برای حفاظت راه تـجاری و نظامی شوش، واجار، اصفهان یا برای نگهبانی کاخ و خزائن رامهرمز یا نظارت بر جلگه زراعی، باغها، مزارع و انبارهای غله ساخته شده بود و رومی ها در ساختن و یا در طرح و نقشه آن دخالت داشته اند.
● قلعه خواجه
قلعه خواجه، بین چگارمان و دور آب واقــــع شـــده و در حـــال حـــاضـــر مرکزاد‌ارات بخش اندیکاست. این قلعه قدیمی به خوانین چهار لنگ موگوئی مربوط بوده است.
● قلعه گلاب، گل و ده مرد
این قلعه ها‌‌در سمت شرقی سردشت در‌‌کناره جنوبی رودخانه زهره واقع شده‌اند. با وجود اینکه قلعه ده مردبه عنوان یک قلعه صعب العبور مشهور است، راههایی ازاین قلعه به جلگه مرتفع و قلعه گلاب و قلعه گل وجود دارد. راه قلعه گلاب از گوشه شمالی کوه آغاز می شودو پیچ های زیادی دارد. این راه با شـیـبی تند در جهتشمال غربی و جـنوب غربی امتداد دارد. در جلگه تشون در روستای آبلش بقایای یک چهار برجی بر جای مانده است. بر فراز مـرتـفعات مشرف بر این ناحیه قلعه دختری وجود دارد که یادآور همه قلعه دخترهای باستانی ایران زمین است که منشا پرستش تیر، ناهید و مهرداد بوده است و شاید روزی جایگاه آتش مقدس کسانی بوده که آناهیتا را ستایش می کرده اند.
منبع : روزنامه آفتاب یزد