وجود آشفتگی در حوزه انفورماتیک/تحقق شهر الکترونیک در ایران ممکن نیست

فعالا ن عرصه انفورماتیك از جدی نگرفتن این علم در كشور ناراضی اند.پسر جوان در یكی از بازارهای خدمات كامپیوتری تهران از پشت میز بلند می شود، گره كراواتش را محكم می كند و به معترضانی كه پشت دستگاه های اینترنت در انتظار برقراری ارتباط مجدد نشسته اند با بی حوصلگی می گوید: نگران نباشید ارتباط دوباره برقرار می شود. خب، اوضاع در حال حاضر اینگونه است، چه كار می شود كرد؟
صاحبان كافی نت ها از قطع و وصل مكرر شبكه های اینترنتی از سوی مراكز مادر گلا یه می كنند و جوان هم كه خود را مدیر كافی نت معرفی می كند به ما می گوید: بهتر است با اوضاعی كه برای فعالا ن علوم انفورماتیك در ایران ایجاد شده است، فعلا اینترنت جمع شود.
ولی این اوضاع تنها صاحبان كافی نت ها را كلا فه نكرده است. آنهایی كه به خرید و فروش لوازم كامپیوتر می پردازند و خدمات سخت افزاری ارایه می دهند نیز در ردیف معترضان قرار دارند.
مهندس در حالیكه مشغول نصب لوازم سخت افزاری بر دستگاه كامپیوتر دختر نوجوانی است، مدتی دست از كار می كشد تا گلا یه های جدی اش را مطرح كند. او از واردات كالا های نامرغوب كامپیوتر از سوی واردكنندگانی كه معتقد است بعضا از رانت هایی در برخی مراكز دولتی برخوردارند خبر می دهد و می گوید: شناسایی لوازم در ایران بسیار ضعیف است و همین عامل سبب شده است كه سودجویان، اجناس نامرغوب را با قیمت پایین وارد كنند و به گرا نترین قیمت به مصرف كنندگان بفروشند. او هم مانند بسیاری دیگر از همكارانش از وجود مركزی برای حمایت از فعالا ن عرصه انفورماتیك چه در بخش تهیه و توزیع اجناس و چه در بخش نرم افزاری ابراز بی اطلا عی می كند و معتقد است: در صورت وجود صنف یا سندیكای حمایت از فعالا ن این عرصه تاكنون هیچ اقدامی صورت نگرفته است و مدیریت انفورماتیك در كشور به هیچ وجه برای فعالا ن این عرصه محسوس نیست.
در این میان، كاربران اینترنتی و مدیران كافی نت ها از فیلترینگ برخی سایت ها، محدودیت بیش از حد خطوط، سرعت پایین شركت های خدمات رسان و بسیاری مشكلا ت دیگر سخن می گویند كه به نحوی با مسوولا ن و سیاستگذاران حوزه IT و علوم انفورماتیك مرتبط است.
در حالی كه نارضایتی از عدم نظارت واردات محصولا ت كامپیوتری و فعالیت برخی شركت های كامپیوتری برخوردار از رانت های دولتی و افزایش فشار بر شركت های تغذیه كننده خدمات نرم افزاری در عرصه فعالیت انفورماتیك در ایران ادامه دارد، این موسسات كوچك و بزرگ فعال در عرصه علوم كامپیوتری هستند كه به صورت نیمه خود جوش اقدام به برگزاری جشنواره هایی در زمینه های مختلف نرم افزاری و سخت افزاری می كنند.
به نظر می رسد كه جامعه انفورماتیك و علوم IT در ایران از تاثیرات منفی برخی تصمیم گیری های بیمار در امان نبوده است. در حالی كه ۷۳درصد از جمعیت ایران را افراد زیر ۳۰سال تشكیل می دهند و از لحاظ جمعیت جوان در جهان دومین كشور پس از اردن محسوب می شود با این وجود، مهندس محسن میرزا ابراهیمی، دبیر دومین جشنواره نرم افزارهای چند رسانه ای و نمایشگاه رسانه های دیجیتال می گوید: جامعه جوان و پویای كشور از صنعت انفورماتیك جهان عقب مانده است، در حالی كه اگر این صنعت در ایران به صورت جدی راه بیفتد می توان در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و... شاهد پیشرفت سریعی بود.
میرابراهیمی معتقد است كه بها دادن به جامعه انفورماتیك از لحاظ فرهنگی تاثیر به سزایی خواهد داشت و می گوید: ببینید در بحث هویت فرهنگی اگر حرفی برای گفتن داشته باشیم به هیچ وجه مورد تهاجم واقع نمی شویم و تهاجم جای خود را به تبادل خواهد داد. میر ابراهیمی كه به گفته خودش مدیر عامل سازمان گسترش انفورماتیك كشور بوده از مدیران ارشد شركت های چند ملیتی فعال در عرصه انفورماتیك و علوم كامپیوتری به شمار می رود. وی مدتی را در جبهه های جنگ ۸ ساله ایران و عراق گذرانده و بسیاری از همكلاسی هایش را در جریان درگیری ها از دست داده است.
مهندس میر ابراهیمی می گوید: با این نگرش در بحث فضای دیجیتال و رسانه های دیجیتال نمی توان موفق بود و هیچ كس از آنسوی دنیا هم محتوای دیجیتالی را برای ما به ارمغان نخواهد آورد و اینكه تا كی و تا چه حد موفق خواهیم شد سوالی است كه نمی توان به آن پاسخ داد. همچنین به نظر او تا به حال جاهای زیادی برای ایجاد شهر الكترونیك معرفی شده است ولی اقدام موثری انجام نگرفته كه خود نشانگر تصور نادرست مسوولا ن از شهر الكترونیك است.
شاید به همین دلیل است كه وی مشاوره در برخی پروژه های نیروی هوایی سپاه پاسداران را پذیرفته است و حتی بخشی از محتویات وبلا گ شخصی اش را تشكیل می دهد كه خاطرات جنگ در آن بسیار مشهود است.
وی در جمع دوستان و همكارانش در علوم انفورماتیك در زمره افراد صریح اللهجه ای به شمار می رود كه ممكن است برخی اوقات معادلا ت را بر هم بزند.
مشكلا ت فعالا ن بازار كامپیوتری را كه با او مطرح می كنیم، می گوید: نظام صنفی رایانه در حال شكل گرفتن است كه با وجود نواقص و مشكلا ت بسیار امیدواریم شكل گیری نظام صنفی رایانه كه انتخابات هیات مدیره آن به زودی برگزار خواهد شد توسط خود صنف صورت بگیرد، نه با تحریكات و حمایت های ویژه از سوی برخی مسوولا ن دولتی. متاسفانه مشكل اعمال نفوذ مسوولا ن واقعی در اینگونه مسایل نتیجه ای جز دلسردی و بی عدالتی در شكل گیری نظام های صنفی نداشته است.
میر ابراهیمی قانون نظام صنفی رایانه را كه به عنوان بخشی از قانون كپی رایت در كشور تصویب شده است، قانون جامع و كاملی كه بتواند نقش نظام صنفی رایانه را ایفا كند نمی داند و معتقد است واقعیت این است كه در این قانون تصور بر این است كه افراد، شركت ها و مراكز مختلفی وجود دارند كه به منظور همكاری و مشاركت در این بخش فعالیت می كنند، در حالی كه روند تشكیل نظام صنفی رایانه به گونه ای بوده كه مشاركت همگانی را در بر نداشته است.
وی می افزاید: بیش از ۲۰ تشكل صنفی رایانه در كشور وجود دارد كه به جز یكی از آنها، از مابقی پتانسیل ها استفاده نشده است و به نظر می رسد كه در این شرایط نظام صنفی زمانی می تواند فراگیر باشد كه بدون استفاده از رانت و اعمال نفوذ برخی مدیران دولتی در ساختار حاكمیت شكل گرفته باشد.
او هم مانند بسیاری از فعالا ن خرید و فروش قطعات رایانه، از وجود دلا ل هایی در سطح شهر و كشور خبر می دهد كه دارای حق رای در انتخابات انجمن نظام صنفی رایانه هستند. وی می گوید: شركت های فعال در امر تولید نرم افزار با وجود تمام كاستی ها و با وجود تجمع سواد رایانه ای در درون خود، هنوز روی پا ایستاده اند و نظام صنفی باید از آنها حمایت كند تا نمایندگانشان در سیستم مدیریت صنفی با دفاع از حقوق فعالا ن این حوزه به رشد نرم افزاری رایانه كشور كمك كنند.
این فعال حوزه انفورماتیك با وجود ارایه خدمات انفورماتیك به برخی مدیران تراز اول كشور، از جدی نگرفتن علوم انفورماتیك در كشور ناراضی است و به همین دلیل است كه در خصوص چشم انداز آینده این حوزه می گوید: با این نگرش در بحث فضای دیجیتال و رسانه های دیجیتال نمی توان موفق بود و هیچ كس از آنسوی دنیا هم محتوای دیجیتالی را برای ما به ارمغان نخواهد آورد و اینكه تا كی و تا چه حد موفق خواهیم شد سوالی است كه نمی توان به آن پاسخ داد.
از تجارت الكترونیك كه به تازگی در ایران رواج یافته است كه بگذریم در كشورهای توسعه یافته روند ایجاد شهرهای الكترونیك مسیر خود را یافته است. این مسیر البته به بخش هایی از كشورهای در حال توسعه به ویژه در بخش آسیای جنوب شرقی نیز كشیده شده است.
این در حالی است كه با وجود اظهار نظرهای مقامات مسوول در كشور كه بیشتر به یك تبلیغ جذاب ولی بی برنامه در سخنرانی ها تبدیل شده است، زیرساخت های ایجاد شهر الكترونیك در ایران آماده نیست.
میر ابراهیمی می گوید: با وجود موضع گیری های موجود و دیدگاه فعلی مدیران مسوول، همچنین نبود درك صحیح از تعریف شهر الكترونیك متاسفانه تنها شاهد سر دادن شعار تحقق شهر الكترونیك بوده ایم.
وی می افزاید: تا به حال جاهای زیادی برای ایجاد شهر الكترونیك معرفی شده است ولی اقدام موثری انجام نگرفته كه خود نشانگر تصور نادرست مسوولا ن از شهر الكترونیك است.
میر ابراهیمی معتقد است كه راه حل بسیاری از مسایل همچون صرفه جویی در وقت، كاهش هزینه ها، رفع آلودگی محیط زیست، حل مشكل ترافیك و ... در به كار گیری تكنولوژی در اداره شهر است و در صورت بكارگیری از ابزارهای اولیه شهر الكترونیك، مشكلا ت زیادی از زندگی شهری در كشور به ویژه در تهران برطرف خواهد شد.
وقتی از او در خصوص ناآگاهی مدیران دولتی از صنعت انفورماتیك و IT بپرسید خواهد گفت: آنها با داشتن ابزارهای رایانه ای نسبت به این مقوله كمی آگاه شده اند، ولی بحث بر سر این است كه گروهی از آنها خواستار توسعه دانش انفورماتیك در كشور نیستند و نمی توانند این كار را هم انجام دهند.
گروه دیگر نه می خواهند و نه می گذارند كه فعالا ن انفورماتیك به پیشرفت این علم كمك كنند. وقتی كه یك فرد دولتی، نه مسوولیت اخلا قی و نه مسوولیت اجتماعی و قضائی داشته باشد با تصمیم اشتباه حتی به عمد چیزی را از دست نمی دهد. حتی در صورتی كه سوال و جوابی باشد با ادبیات توجیه، قضیه رها می شود. این كارشناس حوزه IT با انتقاد از عملكرد وزارت ارشاد می گوید: مسوولا ن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلا می در این خصوص باید پاسخگوی كم كاری هایشان باشند كه متاسفانه نیستند. آنها حتی هیچ برنامه ریزی مشخصی برای آینده ندارند و نمی دانند كه آینده انفورماتیك به چه سمتی خواهد رفت. البته عدم احساس مسوولیت برخی مدیران در سیستم اجرایی كشور موجب دادن اطلا عات غلط به سیستم برنامه ریزی كشور می شود و این نیز مزید بر علت است. میرابراهیمی می گوید: به عقیده من دولت در حوزه فرهنگ و علوم IT تنها یك پیام برای مردم دارد و آن اعلا م ناتوانی است.

منبع : خبرگزاری فارس