بازی‌های المپیک ۱۹۵۲ - هلسینکی

● پانزدهمین دوره بازیهای المپیک ۱۹۵۲ - هلسینکی، فنلاند
(نهمین دوره مسابقه‌های وزنه‌برداری)
در اوج رقابت‌های ورزشی و حرکات سیاسی بلوک شرق و غرب که در شهر هلسینکی فنلاند جریان داشت، نهمین دوره مسابقه‌های وزنه‌برداری بازیهای المپیک، نخستین برخورد و پیکار بزرگ ورزشی ایالات متحده (قهرمان المپیک ۱۹۴۸) و شوروی (قهرمان اروپا) بود که از حساسیت فوق‌العاده‌ای برخوردار بود. رشته وزنه‌ برداری که آرام آرام خود را در میان سایر رشته‌ های ورزشی المپیک بالا می‌ کشید، شاهد حضور ۱۴۱ وزنه‌ بردار از ۴۱ کشور در این دوره از بازیها بود.
برای اولین بار در رقابت‌ های وزنه‌ برداری المپیک دو وزن ۹۰ و ۹۰+ کیلوگرم جایگزین ۵/۸۲+ کیلوگرم شده بود و در نتیجه تعداد مدال‌ های این ورزش به عدد ۲۱ رسیده بود.
به هر جهت مسابقه‌های وزنه‌برداری بازیهای المپیک ۱۹۵۲ هلسینکی چه از لحاظ کمیت و چه از نظر کیفیت با نتایج شگفت‌انگیزی روبرو شد. ۵ رکورد تازه جهانی به ثبت رسید و ۱۸ رکورد المپیک جابه‌جا شد.
تیم ملی وزنه‌برداری شوروی (قهرمان اروپا) با آمادگی خوب و افراد جوان- که البته بیشتر آنان رکوردداران جهان و اروپا بودند- مانند اودودف، جمیشکیان، لوماکین، وروبیف و گریگوری نوواک برای اولین بار قدم به رقابت‌های المپیک نهاده بود.
تیم وزنه‌برداری ایالات متحده نیز پس از آنکه سالها یکه‌تاز مسابقات قهرمانی جهان بود، با دارا بودن عنوان مدافع قهرمانی المپیک با نام‌آورانی چون دیویس معروف به آپولون سیاه، استانزیک (ستاره المپیک ۱۹۴۸)،‌ شمانسکی وپیترجورج و.... از آمادگی مناسبی برای تکرار قهرمانی المپیک برخوردار بود.
دسته ۵۶ کیلوگرم (خروس‌وزن) در المپیک ۵۲ هلسینکی «۵ ساله» شد. خروس قدرتمند آمریکایی، جوزف‌ دی‌پییترو نخستین قهرمان و رکورددار جهانی این وزن بود که مدال طلای المپیک ۴۸ لندن را نیز از آن خود ساخت. مسابقات جهانی این دسته با گذشت زمان در خلال دو المپیک ۱۹۴۸ و ۱۹۵۲، به اوج خود رسیده بود و رقابت‌های هیجان‌انگیز بین هرکول‌های ریزاندام اما پرعضله و پولادین را در بر می‌گرفت. محمود نامجوی چهره شاخص تاریخ ورزش ایران،‌در سه سال پیاپی فاتح سکوی اول جهانی این وزن شده بود و مرد خارق‌العاده لقب داشت.
قبل از اینکه نامجوی بر روی صحنه رقابت‌ها حاضر شود، به همراه امیل زاتوپک دونده شهیر چکسلواکی به حضور رئیس‌جمهور فنلاند رسیدند و نشان یادبودی از وی دریافت کردند.
رقابت‌ های این دسته با شور و هیجان خاصی آغازگر رقابت‌ های وزنه‌ برداری المپیک هلسینکی در ۲۳ تیرماه ۱۳۳۱ بود. اوج رقابت این وزن بین ایوان اودودف ۲۱ ساله از شوروی و محمود نامجوی ۳۶ ساله از ایران بود. البته علی میرزایی وزنه‌بردار شایسته ایرانی هم در این وزن حضور داشت. نامجوی در فاصله چند ماه به المپیک ۱۹۵۲ در اثر تصادف اتومبیل از فعالیت‌های ورزشی بازماند و ستون فقراتش به شدت او را آزار می‌داد، لکن این امر موجب نشد که او روحیه پهلوانی خود را از دست بدهد و بهمین خاطر در روز موعود با رقیبان جوان‌تر خود رقابتی دیدنی داشت اما سرانجام نیروی جوانی اودودف بر بزرگترین وزنه‌بردار آن دوران چربید و مدال طلا برای دومین مرتبه از چنگ محمود نامجوی گریخت و بر سینه ایوان اودودف نشست تا وی توانسته باشد نخستین ورزشکار تاریخ اتحاد جماهیر شوروی باشد که در المپیک صاحب مدال طلا می‌شود. اودودف در مجموع ۳۱۵ کیلوگرم وزنه زد که از رکورد جهانی نامجوی ۵/۲ کیلوگرم کمتر بود. در این وزن علی میرزایی نیز به مدال برنز رسید و با مهار ۹۵ کیلوگرم در پرس بهترین وزنه را در این دوره زد. البته ضعف او در حرکت دوضرب که بیشتر ناشی از دررفتگی دستش بود، او را در مکان سوم نشاند.
تیم وزنه‌ برداری شوروی سابق دومین طلای خود را در دسته ۶۰ کیلوگرم به چنگ آورد. رافائل چمیشکیان همان خروس جنگی ارمنی بود که سالها در دسته ۵۶ کیلوگرم زیردست نامجوی قرار داشت و با صعود به دسته بالاتر از زیر سایه وی خارج شد و بر قله این دسته قرار گرفت. رکوردشکنی این وزنه‌بردار پرقدرت، رکوردشکنی‌های فیاد مصری در المپیک قبل را به خاطره‌ها سپرد. در دسته ۵/۶۷ کیلوگرم بالاخره توماس کونو توانست ضمن شکستن رکورد المپیک، نخستین طلای تیم وزنه‌برداری ایالات متحده را به دست آورد. توماس کونو که به تامی معروف بود، نخستین بار در ۱۸ سالگی پیراهن تیم ملی کشورش را بر تن کرده بود. در این وزن حسن فردوس توانست رکوردهای ایران را فرو بریزد و ۳۴۵ کیلوگرم وزنه زند، اما با حضور چهره‌های درخشان وزنه‌برداری دنیا عنوانی بهتر از پنجمی در رده‌بندی نیافت.
در رقابت‌ های دسته ۷۵ کیلوگرم، پیتر جورج توانست مدال نقره‌ ای را که در المپیک لندن در سن ۱۷ سالگی بر سینه زده بود، در ۲۱ سالگی به طلا تبدیل کند. او یک مدال نقره هم در المپیک ۱۹۵۶ به چنگ آورد.
در دسته ۵/۸۲ کیلوگرم، استانلی استانزیک بهترین وزنه‌ بردار المپیک ۱۹۴۸، در محاصره آرکادی وروبیف و تروفیم لوماکین حریفان سرسخت روسی خود، سرانجام از پای درآمد. استانزیک که چهار سال قبل در لندن ۵/۴۱۷ کیلوگرم را به ثبت رسانده بود، این بار تنها از پس ۴۱۵ کیلوگرم برآمد تا لوماکین با تکرار رکورد پیشین او به مدال طلا دست یابد. در این وزن محمدحسن رهنوردی اولین وزنه‌ بردار ایرانی بود که توانست ضمن درنوردیدن ۴۰۰ کیلوگرم به مقام چهارم دست یابد.
مقاومت و مداومت ۱۵ ساله جان دیویس آمریکایی موجب شد که آمریکایی‌ ها به مدال طلای ۹۰+ کیلوگرم هم دست یابند تا با یک طلا بیشتر بالاتر از شوروی قرار گیرند.

منبع : سایت پارس اسپورت