پاسخ نامتقارن و مرگبار

منابع خبری فاش کردند که نیروی هوایی اسرائیل طی نخستین روزهای ماه ژوئن (اواسط خرداد ماه) با حضور بیش از ۱۰۰ فروند جنگنده دور پرواز، رزمایش گسترده ای را در منطقه شرقی مدیترانه برگزار کرده است، رزمایشی که خبر آن با فاصله بیش از دو هفته روی تلکس رسانه های دنیا قرار گرفته است و همه آنها نیز اعلام کردند که ایران هدف اصلی این رزمایش بوده است.روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز دیروز طی گزارشی نوشت: «بیش از ۱۰۰ جنگنده اف - ۱۶ و اف -۱۵ اسرائیلی در اولین هفته ماه ژوئن در منطقه شرق مدیترانه و یونان رزمایش برگزار کردند. هدف از این رزمایش آمادگی نظامی برای انجام حمله های دوربرد و نوعی ابراز نگرانی جدی اسرائیل است.»
منابع آمریکایی نزدیک به پنتاگون گفته اند که در این رزمایش بالگردهای نجات و حامل تانکرهای سوخت گیری به کار گرفته شده اند که برد پروازی آنها حدود ۹۰۰ مایل (۱۴۴۰ کیلومتر)، یعنی فاصله نقطه صفر مرزی اسرائیل و تاسیسات غنی سازی ایران در نطنز است.این مقام پنتاگون افزود: «آنها (اسرائیلی ها) می خواهند که ما (آمریکا) و اروپایی ها بدانیم که نگرانی اسراییل از فعالیت های هسته ای ایران جدی است… این رزمایش حاوی سیگنال های مختلفی در سطوح متفاوت است.»
حدود ده روز پیش هم شائول موفاز، گفته بود که اگر ایران به برنامه هسته ای خود ادامه دهد اسرائیل به آن حمله خواهد کرد.
در کنار هم قرار دادن اظهارات موفاز، رزمایش اسرائیل و صحبت های روز چهارشنبه محمد البرادعی مدیر کل آژانس که گفته بود: «اگر اسرائیل به ایران حمله کند، من استعفا خواهم کرد» ممکن است حاوی این پیام باشد که تل آویو خود را برای یک اقدام نظامی علیه ایران آماده می کند. یک مقام پنتاگون روز گذشته به نیویورک تایمز گفت: «آنها این رزمایش ها را پشت سر هم تکرار می کنند، به طوری که اگر روزی واقعا مجبور باشند آن را اجرا کنند، کاملا آماده باشند. آنها هیچ گزینه ای را منتفی نمی دانند.»مارک رگو سخنگوی دولت اسرائیل از تایید یا تکذیب برگزاری این رزمایش اجتناب کرده و فقط به این بسنده نمود که نیروی هوایی اسرائیل به منظور مقابله با چالش هایی که اسرائیل را تهدید می کند، به طور متناوب چنین ماموریت هایی را انجام می دهد.در ورای این سوال مهم که آ یا تل آویو واقعا چنین رزمایشی را برگزار کرده یا نه، این پرسش کلیدی هم وجود دارد که هدف از بزرگنمایی قریب الوقوع بودن حمله احتمالی به ایران چیست؟ برخی ناظران سیاسی معتقدند آمریکایی ها با واقع نمایی تهدید حمله که با ارائه بسته ۱+۵ همزمان شده، دو هدف عمده را دنبال می کنند.
۱) اینطور وانمود کنند که ایران یا باید بسته ۱+۵ را قبول کند و یا خود را آ ماده حمله احتمالی کند.
۲) وانمود کنند که ایالات متحده موافق حمله به ایران نیست، ولی نمی تواند از حمله اسرائیل هم جلوگیری کند.
علاوه بر این، اظهارات شائول موفاز معاون نخست وزیر و وزیر حمل ونقل رژیم صهیونیستی درباره حمله به ایران واکنش هایی به دنبال داشت که هزینه های سیاسی زیادی برای اسرائیل به دنبال دارد. به خاطر همین، تل آویو و واشنگتن به جای تحمل چنین هزینه هایی سعی می کنند این تهدیدها را از طریق رسانه ها و منابع ناشناس مطرح کنند، تا ضمن انعکاس گسترده خبری، هزینه های سیاسی چندانی هم به دنبال نداشته باشد. اما تحلیلگران مسائل استراتژیک معتقدند که حتی اگر این تهدیدها شکل و شمایل واقعی نیز به خود بگیرند، برای تل آویو و واشنگتن حاوی هزینه های سیاسی و استراتژیک هنگفت و حتی غیر قابل پیش بینی هستند.
● فراسوی بلوف
تحلیلگران نظامی تقریبا در این باره متفق القول هستند که قدرت ایران در حوزه فناوری نظامی با قدرت آمریکا قابل مقایسه نیست، ولی آنها معتقدند پاسخ های نامتعارف و نامتقارنی که ایران به سناریوی حمله احتمالی خواهد داد، بسیار پرهزینه است.روزنامه آمریکایی کریستین ساینس مانیتور روز پنجشنبه در گزارشی به قلم اسکات پیترسون نوشت: «شبکه های ایران در عراق و افغانستان قادر هستند منافع ایالات متحده در این کشورها را به مخاطره بیندازند. نیروهای آمریکایی در سراسر منطقه خلیج فارس ممکن است با متدهای نامتقارن و رگبار موشک های مرگبار هدف قرار گیرند و شرکای ایران در سراسر منطقه ، مانند حزب الله لبنان ممکن است درگیر یک نبرد ضدآمریکایی شوند.»تحلیلگران معتقدند که پاسخ ایران حتی ممکن است جهانی باشد، ولی سطح این پاسخ خود متغیری وابسته به سطح حمله آمریکا خواهد بود.« مکنوس رندستورپ کارشناس مرکز مطالعات تهدیدهای نامتقارن در دانشکده دفاع ملی سوئد در استکهلم می گوید: «از نظر سازمان های اطلاعاتی آمریکا، یک موضوع خیلی مهم این است که واکنش ایران احتمالا خیلی غیرقابل پیش بینی تر از تهدید القاعده خواهد بود.»رندستورپ می افزاید: «من به شدت شک دارم که ما قادر باشیم عواقب برخی از واکنش های ایران را پیش بینی کنیم. اگر شما به ایران حمله کنید، با واکنش های توفانی ای مواجه خواهید شد که فقط منجر به تقویت سپاه پاسداران در داخل ایران و در سطح منطقه خواهد شد. این موضوع برای هر طراح نظامی، یک سناریوی وحشتناک محسوب می شود. من معتقدم که اگر به ایران حمله کنیم، وارد یک دوره زمانی بسیار مبهم خواهیم شد.»جدای از تحلیل های کلی، استراتژیست ها معتقدند که ایران با دارا بودن ۵۴۰ هزار نیروی نظامی آماده که بزرگ ترین نیروی نظامی در سطح خاورمیانه محسوب می شود، از ابزارهای لازم نیز برای پاسخ احتمالی به هرگونه حمله احتمالی برخوردار است.الکس واکانتا تحلیلگر مسائل امنیتی خاورمیانه در گروه اطلاع رسانی جینز در واشنگتن با اشاره به اظهارات مقام های سپاه پاسداران درباره استفاده از دکترین جنگ نامتقارن در پاییز سال گذشته می گوید: «این نوع تلافی چیزی نیست که ایرانی ها درباره آن شک و تردید به خود راه دهند. آنها (ایرانی ها) می گویند در جنگ متعارف نمی توانیم در مقابل آمریکا پیروز شویم، ولی در جعبه ابزار خود چیزهای دیگری داریم.»یکی از نکات مهمی که در دکترین تلافی گسترده ایران به کار گرفته خواهد شد، حملات رگباری به نظامیان آمریکایی در دو کشور افغانستان و عراق است. روزنامه کریستین ساینس مانیتور با اشاره به اظهارات مقام های نظامی ایرانی در این باره می نویسد: «نزدیکی نیروهای آمریکایی در عراق، افغانستان و خلیج فارس، برای ایران نوعی تراکم اهداف پدید آورده است. ایران در اکتبر سال ۲۰۰۷ مدعی شد که قادر است ظرف دقیقه اولیه حمله، ۱۱ هزار موشک بر سر دشمن فرو بریزد و این میزان می تواند ادامه یابد. به علاوه اسرائیل نیز در تیررس موشک های شهاب -۳ایران قرار دارد و حزب الله نیز بعد از جنگ ۳۳ روزه سال ۲۰۰۶ مدعی شد که قادر است هر نقطه ای از دولت یهودی (حتی نیروگاه هسته ای دیمونا) را با حدود ۳۰ هزار موشک تقویت شده، هدف قرار دهد.»
● ۱۵ ناو جنگی فقط در ۱۰ دقیقه
تحلیلگران مسائل استراتژیک بعد دیگر ضربه پذیری آمریکا را مربوط به تجهیزات آمریکا در خلیج فارس می دانند. یکی از تاکتیک هایی که ایران قادر است در خلیج فارس به کار بگیرد، تاکتیک هجوم زنبوری است. براساس این تاکتیک، قایق های تندروی ایران از جهت های مختلف به سمت ناوهای آمریکایی حمله می کنند. یک سند طبقه بندی شده پنتاگون که در آن سناریوی حمله قایق های تندرو در سال ۲۰۰۲ شبیه سازی شده، نشان می دهد حمله احتمالی قایق های تندرو ممکن است منجر به انهدام ۱۶ رزمناو مهم آمریکایی شود.
بررسی متغیرهای فوق ناظران سیاسی را در راستای این تحلیل قرار داده تا احتمال حمله به ایران را به شدت اندک ارزیابی کنند. تحلیلگران سیاسی معتقدند سناریوهای نظامی که گهگاه توسط پنتاگون و سایر دستگاه های نظامی - اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل منتشر می شود بیشتر به دنبال دستاوردهای سیاسی هستند نه اهداف نظامی. مدنظر قرار دادن زمان، نحوه انتشار و دولت هایی که این سناریوها را طراحی می کنند ما را در فهم اهدافی که این نوع سناریوها دنبال می کنند، یاری خواهد کرد.

منبع : روزنامه جوان