چند روز قبل از زايش علائم زير ممکن است در بز مشاهده شود:
۱. در محوطه بطنى بز آبستن بزغاله تحت تأثير وزن خود به طرف پائين حرکت مى‌کند. از اين مرحله به بعد به‌نظر مى‌رسد که شکم حالت افتاده‌اى دارد که باعث فرورفتگى در ناحيه تهيگاهى مى‌گردد.
۲. پستان پر مى‌شود.
در روز زايمان علائم زير به‌صورت بارزتر مشاهده مى‌شود.
۳. فرج حيوان متورم مى‌شود و مايع شفافى از آن خارج مى‌شود
۴. حيوان بى‌تاب مى‌شود.
بهتر است در موقع زايمان بز زائو را در پن‌هاى جداگانه و تميز قرار داد. اين پن‌ها يا زايشگاه‌هاى انفرادى ساختمان ساده‌اى دارند و براى جلوگيرى از خطرات احتمالى بهتر است در گوشه‌اى قرار داده شوند.
در داخل پن‌ها نبايد سطل يا چيز ديگرى که سبب زخمى شدن بز در موقعى که حيوان دچار اضطراب و ناراحتى ناشى از زايمان است وجود داشته باشد. بز زائو وقت زيادى را در خوابيدن طى مى‌کند، نشخوار قطع مى‌شود، به‌نظر مى‌رسد که حيوان ناراحت است، پستان به‌خصوص در بزهاى پرشير خيلى متورم است. ۲۴ ساعت قبل از زايش بز از گله جدا مى‌شود و به گوشه خلوتى مى‌رود، پاى او را به زمين مى‌کوبد و به‌طور مرتب خوابيده و بلند مى‌شود. در موقع زايمان استخوان‌هاى لگن خاصره شل و سست مى‌شود تا جنين به‌راحتى عبور کند.
بز حيوانى پرزا است و نژادهاى شيرى ساليانه به‌طور متوسط بيش از دو بزغاله به دنيا مى‌آورند. بلافاصله بعد از زايش بايد مطمئن شد که مادر بزغاله را خوب ليسيده و خشک کرده باشد بز ماده براى انجام اين عمل خيلى فعال و جدى است، اين کار براى به‌وجود آوردن و توسعه رابطه مادر و فرزندى خيلى مهم است.
پس از توليد، دهان و بينى بزغاله بايد با حوله تميز پاک شود اين عمل سبب مى‌شود که بزغاله به‌راحتى تنفس کند. اگر به‌نظر مى‌رسد که تنفس بزغاله مشکل يا صدادار است بايد بزغاله را توسط پاها بالا گرفته و قسمت سينه را يک پارچه تميز مالش داد و خشک کرد. اگر قلب بزغاله مى‌زند اما بزغاله نفس نمى‌کشد گذاشتن يک انگشت در پشت گلو ممکن است باعث سرفه و شروع تنفس حيوان شود.
۴-۲ ساعت بعد از زايش دادن کلسرتوم به بزغاله بسيار مهم است. اگر در اين فاصله کلستروم به بزغاله خورانيده نشود خيلى ضعيف خواهد شد و اگر اصلاً خورانيده نشود بزغاله به احتمال زياد از بين خواهد رفت. کلستروم غنى از چربي، پروتئين و آنتى‌بايد، ويتامين و مواد معدنى است و سبب دفع موکونيم (Meconium)، از دستگاه گوارش بزغاله که در خلال دوران جنينى تشکيل شده مى‌شود. اولين مدفوع بزغاله سياه است و از موقعى که شير در دستگاه گوارش حيوان هضم مى‌شود زرد رنگ مى‌شود.
در مواردى که توليد کلستروم بز زائو بيشتر باشد بهتر است مقدارى از کلستروم اضافى را جهت استفاده در موارد ضرورى منجمد کرد.
بزغاله‌هائى که توانائى ميک زدن از پستان مادر ندارند بايد دستى تغذيه شوند. بلافاصله بعد از زايش بهتر است بندناف بزغاله در داخل مايع ضدعفونى که معمولاً شامل محلول يددار است قرار داده شود.
خورانيدن شير به بزغاله
به دو روش مى‌توان به بزغاله شير خورانيد:
۱. سطل:
با استفاده از سطل مى‌توان به مقدار محدود شير به بزغاله خورانيد، در مواردى که بزغالهها به‌صورت انفرادى در باکس‌ها نگهدارى مى‌شوند سطل را در خارج از باکس قرار مى‌دهند. خورانيدن شير به بزغاله با استفاده از سطل ارزان‌تر و تميزتر است.
۲. پستانک:
اگر قرار است شير به‌صورت آزاد در طول ۲۴ ساعت در اختيار بزغالهها قرار گيرد براى جلوگيرى از آلوده شدن شير لازم است در يک خوراک دهنده سربسته قرار داده شود. دو نوع خوراک دهنده پستانکى وجود دارد:
در يک نوع پستانک مستقيماً به مخزن شير وصل مى‌شود و در نوع ديگر پستانک به‌وسيله لوله‌ائى با مخزن شير ارتباط پيدا مى‌کند طورى که شير از ته مخزن مکيده مى‌شود.
از شيرگيرى بزغاله
بزغاله از ۱۰-۱۴ روزگى شروع به خوردن غذاى جامد مثل يونجه خشک و کنسانتره مى‌کند. اگر بزغاله به‌زودى از شير گرفته خواهد شد بايد به خوردن غذاى جامد تشويق بشود. بزغاله در اول مقدار کمى از غذاى جامد تغذيه مى‌کند ولى با گذشت زمان بعد از شيرگيرى مى‌تواند روزانه ۴۰۰-۵۰۰گرم بخورد.
هر غذاى کنسانتره‌اى که براى بره يا گوساله تهيه شده باشد براى بزغاله مفيد است. اگر بزغاله زودتر از ۶ هفتگى از شير گرفته خواهد شد بايد مطمئن بود که به‌مقدار کافى از غذاى جامد و آب استفاده کند. بزغاله‌هاى خوب رشد کرده اگر به‌تدريج از مقدار شير آنها کاسته شود و به غذاى جامد افزوده شود بعد از شيرگيرى خيلى کم دچار استرس غذائى خواهند شد.
بعضى گله داران در موقع از شيرگيرى به‌جاى شير آب مى‌دهند و بدين ترتيب حيوان شروع به خوردن آب مى‌کند.
بعد از شيرگيرى بايد مطمئن شد که حيوان به اندازه کافى از غذاى جامد و آب استفاده کند. لازم است به بزغاله هر روز غذاى کنسانتره تازه‌اى داده شود هرچند که اين عمل سبب مى‌شود مقدارى از غذاى کنسانتره‌اى هدر رود. علوفه خشکى که به بزغاله داده مى‌شود بايد از کيفيت بالائى برخوردار باشد. آب سالم- تميز و با درجه حرارت مناسب بايد در دسترس حيوان باشد.
بهتر است در شش ماهگى از غذاى کنسانتره‌اى که بزهاى بالغ استفاده مى‌کنند به بزغالهها داده شود. در اين سن بزغالهها به‌خوبى رشد کرده و قادر هستند به‌راحتى از غذاى بزهاى بالغ استفاده کنند. بزغالهها نسبت به بزهاى بالغ زودتر به غذاى جديد عادت مى‌کنند.
اخته کردن بزغاله‌هاى نر
اگر بزغاله‌هاى نر و ماده با هم پرورش داده مى‌شوند اين امر ممکن نيست زيرا بزغاله‌هاى نر در ۴ ماهگى از نظر جنسى فعال مى‌شوند، اگر طول دوره پروارى طولانى باشد بهتر است بزغاله‌هاى نر را اخته کرد.
