بهطورکلى استاندارد موضوعات گوناگونى را در بر مىگيرد. شايد ذکر اين نکته تعجبانگيز باشد که هر چيزى در حيطه فکر و عمل انسان، قابل استاندارد کردن است، خواه مصنوعات دست بشر يا مخلوقات فکر او و حتى اعمال و رفتار. براى مثال تفاوت در سبکهاى ادبي، نقاشي، خط، شعر و موسيقى يا تشخيص و تمايز آثار هنرى دقيقاً براساس اصول و معيارهاى معينى صورت مىگيرد.
|
|
|
|
استانداردها داراى چهار سطح کلى مىباشند که مىتوان آنها را بهصورت زير تقسيمبندى کرد:
|
|
- استاندارد کارخانهاى: |
اين گونه استانداردها توسط کارخانجات و بهمنظور استفاده در همان واحد تدوين مىشود. براى مثال هر کارخانه توليدى در کليه فعاليتهاى خود در زمينههاى طراحي، توليد و يا خدمات از چارچوب و اصول معينى پيروى مىکند و بر اين اساس، اين اصول مىتواند در قالب استانداردهاى کارخانهاى بهکار گرفته شود. |
|
- استاندارد ملى: |
اين گونه استانداردها بهوسيله مؤسسه استاندارد در يک کشور که بهعنوان مقام ذىصلاحى براى اين کار شناخته شده است، تهيه مىشود. در تدوين اين استانداردها تمامى افراد ذىعلاقه و ذىنفع از قبيل توليدکنندگان، مصرفکنندگان، اعضاء مراکز علمى و فني، مراکز تجاري، ادارات دولتى و امثال آن شرکت دارند و استانداردهاى ملى با توجه به شرايط مختلفى نظير شرايط اقتصادي، اجتماعي، علمى و فنى و نظاير آن تدوين مىشود. از يک نظر مىتوان استانداردهاى ملى را تأمينکننده حداقل نيازمندىهاى يک فرآورده يا خدمت دانست. البته لازم به توضيح است که با توجه به توان فنى و فرهنگ صنعتى در کشورهاى مختلف سطح اين حداقل مىتواند بسيار متغير باشد. |
|
- استاندارد منطقهاى: |
عواملى نظير موقعيت جغرافيايي، فرهنگ، سياست، شکل توليد و مصرف و امثال آن برخى از کشورها را بر آن داشته تا مشترکاً مبادرت به تدوين استانداردهاى منطقهاى نمايند. از جمله سازمانهايى که در امر تدوين استانداردهاى منطقهاى فعاليت مىکنند عبارتند از: |
|
|
ARSO |
- African Regional Organization For Standardization |
|
ASMO |
- Arab Organization For Standardization and Metrolog |
|
CEN |
- EUropean Committee For Standardization |
|
|
- استاندارد بينالمللى: |
امروزه روند رشد صنعت و تجارت، همچنين تحولات علمى و اجتماعى در جهان بهگونهاى است که کشورها را بيش از پيش بههم وابسته نموده است و در راستاى اين رشد بهمنظور هماهنگى و برقرارى ارتباط مسلماً مشکلات فنى بىشمارى نيز مطرح مىگردد. در اين خصوص استانداردهاى بينالمللى جهت سهولت ارتباط و رفع مشکلات فنى نقش بسيار با اهميتى را ايفا مىکنند. براى مثال بسيارى از کشورهاى صنعتي، مواد اوليه مورد نياز خود را از ساير کشورها تهيه مىکنند و يا حتى ممکن است در مونتاژ يک فرآورده از قطعات توليد شده در کشورهاى ديگر استفاده شود. همچنين تبادلات تجارى در جهان از اصول و قوانين بينالمللى پيروى مىکند. در واقع مىتوان گفت با تدوين يک استاندارد بينالمللى يک فعاليت بينالمللى شکل مىگيرد و به همين دليل تمامى کشورها بايد در تدوين اينگونه استانداردها شرکت فعال داشته و توجه لازم را نسبت به آن مبذول دارند. |
\