تاریخچه

ترمبوز وريد عمقى (DVT) وضعيت وخيم‌ترى است که ممکن است به آمبولى ريوى بيانجامد و به‌ويژه در بيمارانى که بيمارى زمين‌گيرکننده (Debilitating) مزمن دارند و بيماران مبتلا به بدخيمي، شايع است. (جدول - وضعيت‌هائى که با افزايش خطر ايجاد ترومبوز وريدى همراه هستند).

جدول وضعيت‌هائى که با افزايش خطر ايجاد ترومبوز وريدى همراه هستند

	جراحى
				عمل‌هاى ارتوپدى، سينه‌اى، شکمى و ادرارى - تناسلى
	نئوپلاسم‌ها
				پانکراس، ريه، تخمدان، بيضه‌ها، دستگاه ادرارى، پستان، معده
	تروما
				شکستگى ستون مهره‌ها، لگن، ران، درشت‌نى (Tibia) بى‌حرکت بودن
				MI حاد، CHF، سکتهٔ مغزى (Stroke0، دورهٔ نقاهت پس از عمل
	باردارى
				مصرف استروژن (براى جايگزينى يا به‌عنوان ضدٌ باردارى) وضعيت‌هاى همراه با افزايش انعقادپذيرى
				مقاوم به پروتئين C فعال؛ آنتى‌ترومبين III، پروتئين C، يا پروتئين S؛ ضدٌ انعقادهاى لوپوسى در گردش خون (Circulating Lupus Anticoagulant)؛ بيمارى ميلوپروليفراتيو؛ ديس‌فيبرينوژنمى؛ DIC
	التهاب وريد (Venulitis)
				ترومبوآنژئيت انسدادى، بيمار بهجت، همموسيستينورى، ترومبوز وريدى عمقى قبلى

تاريخچه

تاريخچه درد يا حساسيت (Tenderness) در عضلات پشت ساق پا (Calf) يا ران، معمولاً يک طرفه، ممکن است بدون علامت و اولين تظاهر آن آمبولى ريوى باشد.

معاينهٔ فيزيکى

معاينهٔ فيزيکى اغلب طبيعى است. تورم موضعى يا حساسيت (Tenderness) در لمس عمقى ممکن است بر روى وريد مبتلا وجود داشته باشد.

آزمايشگاه

آزمايشگاه مفيدترين آزمون غير تهاجمي، تصويربردارى وريدهاى عمقى به کمک اولتراسوند است. مطالعات داپلر يا Impedance plethsymography نيز ممکن است مفيد باشد. اين مطالعات غير تهاجمى براى DVT پروگزيمال (قسمت فوقانى اندام تحتاني) بيشترين حساسيت و در مورد DVT عضلات پشت ساق پا (Calf) کمترين حساسيت را دارند. وقتى تشخيص واضح نباشد از ونوگرافى (Venography) تهاجمى استفاده مى‌شود. MRI ممکن است در تشخيص DVT پروگزيمال و DVT وريدهاى لگنى يا وريد اجوف (Venacava) فوقانى يا تحتانى مفيد باشد.

درمان

درمان ضدٌ انعقاد سيستميک با هپارين (۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ واحد به‌صورت بولوس، و سپس با انفوزيون وريدى ادامه مى‌يابد تا PTT در حد دو برابر طبيعى حفظ شود) يا هپارين با وزن مولکولى پائين (مثلاً Enoxaperin با دو 1mg/kg دو بار در روز به‌صورت زيرجلدي) که با وارفارين خوراکى دنبال مى‌شود. [حداقل ۴-۳ روز با هپارين تداخل (Overlap) مى‌کند و در صورتى‌که وريدهاى عمقى پروگزيمال درگير باشند، حداقل به‌مدت ۳ ماه ادامه داده مى‌شود]. براى حفظ زمان پروترومبين در حد ۳-۲ = INR دوز وارفارين را تنظيم کنيد.

مى‌تواند با راه انداختن زودهنگام بيمار پس از جراحى يا تجويز دوز پائين هپارين در طى استراحت طولانى در بستر (۵۰۰۰ واحد زيرپوستى دو يا سه بار در روز) که با چکمه‌هاى فشارى هوائى تکميل مى‌شوند، از DVT جلوگيرى کرد. وارفارين (۳-۲ = INR) به‌دنبال جراحى هيپ يا زانو يک رژيم مفيد است. هپارين‌هاى داراى وزن مولکولى پائين نيز در جلوگيرى از DVT به‌دنبال جراحى عمومى يا ارتوپدى مفيد هستند.