|
|
عکسهاى خبرى مهم يا درجه يک، معمولاً حالتى تماشائى و با موضوعهائى سر و کار دارند که گروه وسيعى از روزنامهخوانان را بهخود جلب مىکنند. در اين نوع عکسها، شرح عکسنويس مىتواند با فرصت بهدست آمده، آنچه را که مىتواند تجسم و توصيف کند و مهارت خود را بنماياند. اين عکسها از رويدادهائى برداشته مىشود که همواره و به کثرت رخ نمىدهند مانند: جنگها، مرگ اشخاص بسيار مهم، ازدواجهاى بزرگ، حمله پليس به سارقان، تظاهرات خشونتآميز، ترورهاى سياسى و وقايعى که جنبه نمايش و جلوهگرى آنها بر ديگر جنبهها مىچربد. در اين قبيل رويدادها تعدادى عکس که همه جنبههاى تصويرى مراسم يا حادثه را نشان مىدهد، انتخاب مىشود و هدف شرح عکسنويس بايد اين باشد که تا آخرين ذره تأثير تصويرى را از عکسهائى که انتخاب شده بيرون بکشد و بر روى کاغذ بياورد. اين امکان براى شرح عکسنويس ميسر خواهد بود که شرح عادى واقعه و جزئيات امر را بهطور کلى در شرح عکسهائى که براى آن تعداد عکس نوشته مىشود با رعايت ترتيب بگنجاند ولى در شرحهائى که براى هرکدام از عکسها بهطور جداگانه مىنويسد، از وقايعنگارى بپرهيزد. هنر شرح عکسنويس اين است که با مهارت خود به عکسها جان بخشد و آنها را زنده کند و خواننده تصور نمايد که در صحنه حادثه يا مراسم حضور دارد. نثر توصيفى در اين شرح عکسها اثر بيشترى روى خواننده باقى مىگذارد.
|
|
- شرح عکسهاى مهم:
|
دام مرگ-مرکز بانک و سيستم مالى کلمبو هدف گيرىشده بود.ببرهاى تاميل يک بمب ۲۰۰ کيلوگرمى در اين مرکز کار گذاشته بودند.
|
|
|
|
|
|
عکسهاى خبرى روزمره يا درجه دو که معمولاً براى هر خبر از يک عکس تجاوز نمىکند. براساس قاعده کلي، جائى که براى شرح عکس اين قبيل عکسها اختصاص مىيابد آنقدر نيست که از جزئيات ساده تجاوز کند و فرصتى باشد که بهطور مفصل درباره عکس توضيح داده شود. بنابراين شرح عکسنويس، هنگامىکه با اين نوع عکسها سر و کار دارد بهتر است که به سبک مستقيم و نثر ساده شرح عکس بنويسد. با اين حال شرح عکس عادى قسمت آرشيو و عکاسى را نبايد مورد استفاده قرار دهد.
|
|
نکته مهم در اين نوع عکسها، اشخاصى هستند که شرح عکس به آنها اشاره دارد. اگر کاملاً واضح و يا شناخته شده نباشند بايد با عبارت 'نفر وسط' ، 'سمت راست' و 'سمت چپ' ، 'ايستاده' و... آنها را مشخص کرد. بهتر است براى اطمينان خاطر هميشه فرض کنيم هر کس غير از رهبران کشورها در نزد خوانندگان مطبوعات ناشناس است و بايد معرفى شود. حتى براى عکس رهبران کشورها نيز اکنون فکر شده است و آن نيز اينکه يک جمله کوتاه بهصورت نقل قول از آنان بهعنوان شرح عکس آورده شود تا اين عکسهاى نيز داراى شرح مناسب خود باشند.
|
|
- شرح عکسهاى روزمره: |
قبل از انتخابات - نلسون ماندلا و دوکلرک دو شریک سیاسی.
|
|
|
|
|
|
عکسهاى عمومي، عکسهائى هستند با جمعيت زياد. عکس مردم و عکسهاى اختصاصى برخى نشريات که کاربرد هميشگى دارد. اين عکسها همراه با مطالبى چاپ مىشوند که خبر يا مطالب بدون عکس نباشد. در شرح اين نوع عکسها نيز شرح عکسنويس بايد بکوشد به کنه و ريشه خبر و روح مطلب وارد شود و شرح عکس را طورى بنويسد که با آنچه در صفحات خبرى چاپ مىشود هماهنگ باشد. همچنين براى نگارش عکس ضمن مطالعه عکس بايد از مطالبى که عکس به آن خاطر به چاپ مىرسد، بهره گرفت. بهعنوان مثال گزارش يا مقالهاى در مورد لزوم تقويت پژوهشهاى علمى قرار است به چاپ برسد و عکسى از يک لابراتور نيز همراه آن انتخاب شده است. براى شرحنويسى اين عکس بايد تلفيقى از سوژه عکس و مطلب که مورد مطالعه قرار گرفته، هماهنگ با هم نوشته شود.
|
|
|
شرح عکسهاى فردى (پُرتره) معمولاً نياز به تفصيل و شرح زياد ندارد. اينگونه عکسها به هنگام انتصاب، انتخاب، درگذشت، اعطاء مدال و نشان، ترفيع و رويدادهائى از اين قبيل از افراد به چاپ مىرسد و از چند کلمه و ذکر نام و عنوان شخص تجاوز نمىکند.
|
|
|
در اين نوع عکسها، وظيفه شرح عکسنويس از اين جهت حساس است که بايد بکوشد هنگام شرحنويسى به دايره قضاوت و پيشداورى کشانده نشود و تابع احساسات نگردد. شرح عکسنويس بايد سعى کند عناوينى که بهکار مىگيرد بهجا و صحيح باشد تا وى و روزنامه آن را دچار عواقب حقوقى ماجرا نکند. مثلاً متهم را قاتل معرفين نکند، قتل را خودکشى و يا ترور ننويسد. پيشداورى قبل از افشا و اعلام هرگونه صدور مدرک يا حکم دادگاه مىتواند عواقب سنگينى در برداشته باشد، البته ناگفته نماند که نقل قول از پليس يا مقامات قضائى بلامانع است.
|
|
|
يک جنبه ديگر از شرح عکسنويسى که بايد راجع به آن بيشتر بحث شود، شرح عکسهائى است که معمولاً در صفحات اول و با حروف درشتتر يا در صفحات بعدى بهطور برجسته و ممتاز در بين ساير عکسها و خبرها به چاپ مىرسد که در روزنامهها به 'عکس روز' مرسوم است. البته در هفتهنامهها و ماهنامه نيز از اين عکسها بهرهگيرى مىشود که بهعنوان 'عکس هفته' يا 'عکس ماه' به چاپ مىرسد.
|
|
عکسهاى روز معمولاً از موضوعهاى اجتماعى برداشته مىشود و هدف از تهيه آن نشان دادن يک پديده اجتماعي، يک معضل يا حتى يک هنجار که مورد تأييد است، يا با نمايش دادن آن قصد داريم با انتقاد با آن پديده مقابله کنيم، به خوانندگان هشدار دهيم و نيکى يا زشتى کار را بازگو نمائيم.
|
|
اين عکسها چون از سوژههاى به اصطلاح داغ روز برداشته مىشود طبعاً شرح آن علاوه بر جنبه خبرى بايد ظريف،توصيفى و در عين حال بدون غرض اما هوشمندانه باشد و هرگاه با انتقاد يا طنز همراه است به ابتذال کشيده نشود. در اين نوع شرح عکسنويسي، نويسنده ضمن ارائه خبر و شرح موضوع عکس مىتواند در ارائه اطلاعاتى که با عکس همخوانى دارد، آزاد باشد. شرح اين عکسها بهطور معمول از نظر اندازه کمى بيشتر از شرح عکسهائى است که در مباحث قبل به آنها پرداخته شد.
|