واژه نوکارديوز به بيمارى‌هاى مهاجم ناشى از گونه‌هاى نوکارديا (Nocardia) اشاره داد. اين گونه‌ها، آکتينوميست‌هاى بى‌هوازى هستند که چند سندرم مشخص را به‌وجود مى‌آورند. شايع‌ترين سندرم‌هاى آن - پنومونى و عفونت منتشر - ممکن است پس از استنشاق ميسليوم‌هاى تکه‌تکه شده نوکارديا ايجاد شوند. سه سندرم ديگر سلوليت، نوعى سندرم لنفى پوست، و آکتينوميستوما ممکن است به‌دنبال تلقيح پوستى پديد آيند. کراتيت نوکارديائى مى‌تواند متعاقب تروما به قرنيه و تلقيح نوکارديا ايجاد شود.
اپيدميولوژى نوکاردياها ساکنين شايع خاک در سرتاسر دنيا هستند. از تقريباً ۱۰۰۰ مورد نوکارديوزى که سالانه در ايالات متحده ديده مى‌شود، ۸۵ درصد ريوى يا سيستميک هستند. خطر بيمارى سيستميک يا ريوى در افراد دچار نقص سيستم ايمنى سلولى به‌ويژه بيماران مبتلا به لنفوم يا ايدز يا گيرنده‌هاى پيوند اعضاء يا مغز استخوان افزايش مى‌يابد. نوکارديوز با پروتئينوز آلوئولر ريوي، توبرکلوز و بيمارى گرانولوماتوز مزمن نيز همراه بوده است.
درمان
سولفوناميدها داروهاى انتخابى در درمان نوکارديوز به‌شمار مى‌روند (جدول درمان نوکارديوز). پس از کنترل بيماري، دوز سولفوناميد (سولفاديازين يا سولفى‌سوکسازول) را مى‌توان به ۱ گرم هر ۶ ساعت کاهش داد و در صورت مصرف کوتريموکسازول، دوز آن را به نصف تقليل داد. در موارد مشکل، دوز را بايد به گونه‌اى تنظيم نمود که سطح سرمى سولفوناميد در حد ۱۵۰-۱۰۰ μg/mL حفظ شود. تأثير بيشتر درمان ترکيبى نسبت به درمان تک‌داروئى مشخص نيست. مدت درمان تا حدودى اختيارى است و به شرايط بيمارى ووضعيت ايمنى فرد بستگى دارد (جدول درمان نوکارديوز). آبسه‌هاى نوکارديائى بزرگ و در دسترس جراحى را بايستى تخليه نمود.
جدول درمان نوکارديوز
بيمارى
مدت به ماه
دارو (دوز روزانه)(a)
ريوى يا سيستمى
درمان سيستميک
ميزبان با دفاع سلام
۱۲-۶
خوراکى
ميزبان با دفاع ناقص
۱۲(b)
۱. سولفوناميدها (۸-۶ گرم) يا ترکيبى از ترى‌متوپريم
بيمارى CNS
۱۲(c)
(۲۰-۱۰ mg/kg) و سولفامتوکسازول (۱۰۰-۵۰ mg/kg)
سلوليت، سندرم لنفى پوستى
۲
۲. مينوسيکلين (۴۰۰-۲۰۰ ميلى‌گرم)
تزريقى
استئوميليت، آرتريت، لارنژيت، سينوزيت
۴
۱. آميکاسين (15-10 mg/kg)
سينوزيت
۲. سفوتاکسيم (۶ گرم)، سفتى‌زوکسيم (۶ گرم)،
آکتينوميستوما
۱۲-۶، بعد از درمان بالينى
سفترياکسون (۲ گرم)، ايمى‌پنم (۲ گرم)
کراتيت
موضعي، تا درمان واضح سيستميک: تا ۴-۲ ماه پس از درمان واضح
۱. قطره‌هاى سولفوناميد
۲. قطره‌هاى آميکاسين
داروهاى درمان سيستميک در بالا ليست شده‌اند.
(a): براى هر دسته، داروهاى انتخابى به ترتيب ارجحيت آمده‌اند.
(b): در برخى از بيماران مبتلا به ايدز يا بيمارى گرانولوماتوز مزمن، درمان بيمارى سيستميک يا روى بايد به‌طور نامحدود ادامه يابد.
(c): اگر تمامى بيمارى‌هاى واضح CNS برداشته شوند، مدت زمان را مى‌توان به ۶ ماه تقليل داد.
