سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا
جهانگشای
جهانگشاى جوينى کتابى است که به شيوهٔ انشا و سبک منشيانهٔ قديم با تصرفاتى تازه نوشته شده است و در مقدمه و حشو آن کتاب به شيوهٔ 'مقدمهٔ ابنخلدون' جاىبهجاى (هرچند بسيار مختصر است) مسائل فلسفى و اصول صحيح اجتماعى در علل حقيقى شکست خوارزميان و انقراض مدنيت ايرانيان در برابر حادثهٔ تاتار و علتهاى واقعى ديگر در پيشرفت کار چنگيز و اتباع خونريز او آورده است که در عالم خود منحصربهفرد مىباشد، و در کتب فارسى بلکه تواريخ تازى سواى 'ابنخلدون' کسى به اين نحو در کُنه مسائل تفحصى و تعمق ننموده است، گذشته از اين با آنکه در صدد مدح وقايع عمده برخورده است حاق مطلب را به قلم آورده و از ملق و مداهنه خوددارى کرده است (۱). |
(۱) . عقيدهٔ بعضى از اهل فضل بر اين است که عطاملک و وصاف براى بيان فجايع مغول مخصوصاً عبارات مغلق تازى را اختيار کردهاند که فهم کردن آنها براى کافهٔ مردم خاصه خوانين تاتار دشخوار باشد، و ما اين معنى را نمىتوانيم به درستى بپذيريم، اما معلوم است که در بيان حقايق تاريخى تا حدى شهامت به خرج دادهاند و اگر نويسندگانى چون نويسندگان زمانهاى بعد متصدى نوشتن و ضبط تاريخ چنگيز و هولاکو شده بودند امروز ما از فهم بسيارى از حقايق تاريخى که در جهانگشا و وصاف است محروم بوديم! |
- سبک و طريقهٔ جهانگشاى: |
در بنيان سبک و طريقهٔ جهانگشاى موازنه و سجع و تجنيس و اشتياق و استدلالات از قرآن و حديث و شواهد و امثال ازشعر تازى و فارسى و تحليل شعر و تلميح از آيات قرآنى در سراسر نثر مزبور ديده مىشود. ليکن به اندازهٔ کليله و مرزباننامه از آوردن اسجاع خوددارى نکرده و نيز به درجهٔ مقامات حميدى سجع مکر نياورده و چون بهاءالدين و محمد نسوى نيز نثرش خستهکننده نيست و مىتوان گفت به يک دستى آن چند کتاب نيز نيست، و از اين حيث به عوفى شبيه است چه گاهى عبارات سليس و لطيف دارد و گاه عبارات خشن و متکلفانه و آميخته به تعسف و تعقيد بهکار مىبرد و همچنين در استعمال لغات و کلمات مغولى که بعدها در سراسر کتب تاريخ اين کتاب مقدمةالجيش و پيشاهنگ است. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران سیدابراهیم رئیسی سقوط بالگرد رئیسی شهادت سقوط بالگرد بالگرد حسین امیرعبداللهیان دولت سیزدهم شهادت رئیسی شهادت سید ابراهیم رئیسی
کنکور تهران هواشناسی پلیس هلال احمر سیل قوه قضاییه سیل مشهد آموزش و پرورش بارش باران
شهادت رئیس جمهور پیام تسلیت یارانه بورس قیمت خودرو قیمت دلار خودرو دلار قیمت طلا حقوق بازنشستگان بازار خودرو ایران خودرو
آیت الله سید ابراهیم رئیسی تلویزیون سینما سینمای ایران لیلا حاتمی هنرمندان زری خوشکام نمایشگاه کتاب رسانه ملی
قرآن تجهیزات پزشکی
آمریکا اسرائیل رژیم صهیونیستی روسیه ترکیه لبنان غزه فلسطین جنگ غزه حماس چین اوکراین
فوتبال پرسپولیس استقلال رییس جمهور لیگ برتر لیگ برتر ایران لیگ برتر انگلیس فدراسیون فوتبال باشگاه پرسپولیس بازی تراکتور منچسترسیتی
هوش مصنوعی سامسونگ تبلیغات اپل موبایل نمایشگاه ایران هلث اینترنت هواپیما
مردان رژیم غذایی خواب آلزایمر استرس کاهش وزن افسردگی