اين نوروپاتى‌هاى معمولاً باعث از دست دادن تحت حاد، پيشرونده و قرينه بينائى همراه با نقص‌هاى مرکزى ميدان ديد، تضعيف ديد رنگى و رنگ پريدگى تمپورال ديسک مى‌شوند.
کمبود ويتامين
درگيرى عصب اپتيک ممکن است اولين تظاهر آنمى پرنيسيوز (کموبد B12) باشد. کمبود ويتامين (B1) با آمبليوپى تنباکو - الکل اشتراک دارد. اينکه کمبود فولات به‌تنهائى مى‌تواند باعث نوروپاتى اپتيک شود هنوز معلوم نيست.
آمبليوپى تنباکو - الکل (آمبليوپى تغذيه‌اى)
بيشتر در افراد مذکر با تغذيه ضعيف رخ مى‌دهد به‌ويژه اگر رژيم از نظر ويتامينى کمبود داشته باشد. مصرف بالاى الکل با يا بدون سيگار کشيدن زياد اغلب با تغذيه ضعيف همراه است. در بيش از ۵۰% بيماران از دست دادن دو طرفه ديد مرکزى وجود دارد که حدت ديد را به کمتر از بيست‌دويستم کاهش مى‌دهد ولى مى‌تواند غير قرينه باشد. اسکوتوم تقريباً هميشه سنتروسکال (.Centrocetcal S) است (درگيرى هم مرکز ميدان ديد هم لکله کور). بررسى در حيوانات نتوانسته تئورى نقش سيانيد تنباکو را ثابت کند. اگر زورد تشخيص داده شود، رژيم کافى همراه با تيامين، اسيد فوليک و ويتامين B12 تقريباً هميشه در بهبود کامل مؤثر است. قطع تنباکو و الکل عاقلانه است و ممکن است بهبود را تسريع بخشد ولى ضرورى نيست. بهبود معمولاً طى ۲-۱ ماه و گاه يک‌سال شروع مى‌شود. عملکرد بينائى ممکن است به‌حالت طبيعى بازنگردد.
مسموميت فلزات سنگين
شامل است بر سرب، تاليوم يا ارسنيک.
نوروپاتى اپتيک ناشى از داروها
پاپيلت و نوريت رتروبولبار ناشى از اتامبوتول، ايزونيازيد، ريفامپين و دى‌سولفيرام با قطع سريع دارو و با يا بدون اضافات غذائى بهبود مى‌‌يابد. غربالگرى سريال ديد رنگى حساس‌ترين تست بالينى بوده بايد به‌صورت پروفيلاکتيک انجام شود. کينين، کلرامفنيکل و آميودارون از علل ديگر است.
نوروپاتى اپتيک ناشى از مواد شيميائي؛ مسموميت متانول
نقص بينائى مى‌تواند نشانه اول باشد که با تارى ديد شروع مى‌شود. ميدان ديد تنگ مى‌شود و گاه به کورى کامل پيشرفت مى‌کند. نقص ميدان ديد تقريباً هميشه ناحيه سنتروسکال را نيز شامل مى‌شود. پرخونى ديسک اولين يافته افتالموسکوپيک است. ظرف ۲ روز ادم سفيد حاشيه ديسک و شبکيه مجاور رخ مى‌دهد که ممکن است تا ۲ ماه باقى بماند و به آتروفى اپتيک بيانجامد. کاهش پاسخ مردمک به نور با شدت کاهش ديد متناسب است (حتى فيکس ميدرياز). فلج عضلات خارج چشمى وپتوز ممکن است رخ دهد. درمان شامل است بر اصلاح اسيدوز با بيکربنات، تجويز اتانول و همودياليز.
