اين مسئله را مى‌توان با مراجعه به بررسى‌هائى که توسط جامعه‌شناسان آمريکائى در مورد تأثير همزيستى (که خود با مجاورت مکانى همراه بوده و تماس بين خانواده‌ها را تسهيل مى‌کند) بر وجهه نظرها و روابط ميان نژادهاى مختلف به‌عمل آمده و مخصوصاً آنچه مربوط به تحول اين وجهه نظرها مى‌شود مورد بررسى قرار داد (مسئلهٔ مبارزه عليه پيش‌داروى‌هاى نژادى از طريق مسکن مختلط).
کليات اين بررسى را قبلاً در مباحث قبل توضيح داده‌ايم نکاتى که در مورد اخير بايد اضافه کنيم به قرار زير است:
در هيلتون ۵۰ درصد سياه‌پوستان و ۵۰ درصد سفيدپوستان به‌طور جداگانه در خانه‌هاى مجاور هم سکونت داده شده‌اند عده‌اى از سفيدپوستان قبلاً نيز با سياه‌پوستان زندگى کرده‌اند. ولى برخى ديگر براى نخستين بار با سياه‌پوستان در يک محل گرد آمده‌اند. سؤالى که براى مرتن مطرح بوده است، آيا همزيستى دو نژاد برحسب اينکه سابقه داشته يا نداشته تا چه حد وجههٔ نظر سفيدپوستان را در مورد سياه‌پوستان تغيير مى‌دهد، نتايج حاصله از اين بررسى در جدول وجههٔ نظر گروه‌ها آمده است.
چنانکه در جدول وجههٔ نظر گروه‌ها نمايان است وجهه نظرها بين کسانى که هيچ سابقهٔ همزيستى با سياه‌پوستان نداشته‌اند در ابتدا بسيار نامساعد بوده اما بعد به‌دليل همزيستى و مسکن مشترک بسيار تغيير کرده و به نظر اشخاصى که سابقهٔ همزيستى با سياهان داشته‌اند خيلى نزديک مى‌شود.
جدول وجههٔ نظر گروه‌ها
زمان اندازه‌گيرى
وجههٔ نظر گروه‌ها
درصد بدون سابقهٔ قبلى
درصد باسابقهٔ قبلى
در ابتدا
خوش‌بينى‌ها
۵
۹
بى‌طرف‌ها
۳۹
۷۲
بدبينى‌ها
۵۶
۱۹
پس از چند ماه
کسانى که فکر مى‌کنند که همه چيز روبه‌راه است.
۸۰
۸۱
کسانى که آشنايان يا دوستانى بين سياه‌پوستان پيدا کرده‌اند.
۶۰
۶۶
بررسى‌هاى دوج (Deutsh.M) و کولنيز (Collins)
اين بررسى‌ها در واحدهاى مسکونى مختلط نيويورک (Inter - Racial Housing, NewYork,1950) به‌عمل آمده است. با مراجعه به نتايج اين بررسى‌ها مى‌توان تأثير همزيستى‌هاى دو نژاد را برحسب انواع مختلف مسکن در محيط‌هائى که از نظر اقتصادى و اجتماعى همگن بوده‌اند پيدا کرد. در اين مورد دو بررسى به موازات هم انجام گرفته است که هر دو دربارهٔ دو شهر کارگرى در (نيوجرسي) مى‌باشد. اول مطالعه دربارهٔ يک شهر کاملاً مختلط که نژادهاى مختلف از هم مجزا شده‌اند در بررسى اول واحدهاى مسکونى سياه‌پوستان از واحدهاى مسکونى سفيدپوستان مجزا است ليکن به‌صورت مجموعه‌هاى همسانى درآمده است.
بررسى دوم کاملاً محاذى بررسى اول صورت گرفته ليکن شهرى که سياهان و سفيدان از هم تفکيک شده‌اند و از ساختمان‌هاى متمايزى که کنار هم قرار گرفته‌اند تشکيل يافته است.
در مورد روابطى که بين آنها وجود داشت سؤال زير مطرح شده بود 'پنج نفر را که از همه بيشتر مى‌شناسيد نام ببريد' .
در کوئى که واحدهاى مجزا براى سياهان و سفيدان تعبيه شده بود نسبت پاسخ‌هائى که نام يک سياه را ذکر کرده‌اند صفر است (على‌رغم مجاورت مکانى و نزديکى واحدهاى مسکوني).
در مورد تماس‌هاى آشنائى فقط ۵% پاسخ‌ها متوجه سياه‌پوستان بوده است.
در کوى کاملاً مختلط نسبت سياه‌پوستانى که مورد توجه قرار گرفته بودند برحسب ساختمان از ۳۰ تا ۶۰ درصد تغيير مى‌کند نسبت کسانى که تماس آشنائى داشته‌اند حدود ۵۰% بوده است.
در مورد تحول وجهه نظر قبل و بعد از زندگى مشترک ـ اين سؤال طرح شده بود که نظر قبلى شما در مورد سياه‌پوستان چه بود و اکنون چه نظرى در مورد آنها پيدا کرده‌ايد؟ بررسى پاسخ‌ها نشان مى‌دهد که وجهه نظرها در کوى‌هاى مختلط به کلى با کوى تفکيک شده متفاوت بوده است اين نسبت‌ها در جدول تغييرات وجهه نظرها آمده است.
بنابراين شکل مسکن (مجزا يا مختلط) خيلى پيش از وجهه نظر قبلى در نظر فعلى ساکنين تأثير داشته است. به‌عبارت ديگر تماس‌هائى که همزيستى اساس فرمول مختلط به افراد تحميل کرده است وجهه نظر آنها را در جهت مساعد تغيير داده و همزيستى دوگانه را تسهيل مى‌سازد ليکن بايد اين شرط مؤلفين را نيز اضافه کنيم که اين تماس‌ها بين افرادى صورت گرفت است که داراى منزلت اجتماعى کاملاً برابرى بوده‌اند.
جدول تغييرات وجهه نظرها
تغييرات وجهه نظرها
نسبت درصد کوى‌هاى مختلط
نسبت درصد کوى‌هاى تفکيک شده
تغيير وجهه نظر نامساعد به وجه نظر مساعد
۵۵
۸
وجه نظر نامساعدتر
-
-
تغيير وجهه نظر مساعد به: وجهه نظر باز هم مساعدتر
۳۴
۶
وجه نظر نامساعد
۰
۱۸
نتيجه: از بررسى‌هاى مختلف فوق‌الذکر برمى‌آيد که اکولوژى مسکن نه تنها در روابط بين افراد خانواده‌ها عوارض مهمى به بار مى‌آورد بلکه به زندگى گروهى کل جامعه نيز اثر مى‌گذارد. در مورد اخير مى‌توان به نتايج ديگرى که فستينگر و دوج (Deutsch, M) و ديگران به‌دست آورده‌اند اشاره کرد.
۱. از بررسى‌هاى اين جامعه‌شناسان برمى‌آيد که انتقال اخبار و شايعات در کوى‌ها تحت‌تأثير شبکه ارتباطات اجتماعى موجود ساکنين کوى است. اين روابط چنانکه ديديم خود براساس وضع اکولوژى به‌وجود مى‌آيد. فستينگر نشان داده است که اينگونه اخبار و شايعات در مرز شبکهٔ روابط متوقف مى‌شود و از حدود آن تجاوز نمى‌کند.
۲. موقعيت‌هائى که به‌دليل وضع مکانى افراد موجب ايجاد روابط مى‌شود و در تشکيل گروه‌هاى کوچک دوستانه نيز اثر قطعى دارد (در مورد وست گيت با u تطبيق مى‌کند) اين گروه‌ها محل ايجاد مبانى فکر و رفتار ساکنين کوى به‌طور کلى قرار مى‌گيرد.
۳. توجه ساکنين کوى به مسائل عمومى و مشترک و به تشکيل مجامع و انجمن‌هاى محلى و غيره تابع تعلق آنها به اين گروه‌ها است. بدين معنى که از نظرات گروهى که بدان تعلق دارند پيروى مى‌کند. به‌طور کلى شرکت فعال در زندگى گروهى و وجهه نظر مساعد برابر زندگى جمعى بسته به وضعيت اکولوژى است.
