گیاهچه

نام علمى: Cardaria draba (L.) Desv , Syn. Lepidium draba L

نام انگليسى: Wite weed, Hoary cress, Pipperweed, White lop

گياهچه

لپه‌ها به رنگ سبز تيره، اغلب از نظر اندازه غير يکسان و طولى دو برابر عرض دارند و مزهٔ آنها تند است. شش برگ اول به‌صورت دوتائى و جفت بوده و برگ‌هاى بعدى متناوب هستند. حاشيهٔ اين برگ‌ها داراى کرک‌هاى کوتاهى است که در اغلب موارد به‌طور طول لوله مى‌شوند.

گياه کامل

- اندام‌هاى رويشى:

گياهى چندساله، ايستا، به ارتفاع ۲۰ تا ۶۰ سانتى‌متر که توسط بذر و ريزوم تکثير مى‌يابد. ساقهٔ آن به رنگ سبز متمايل به خاکستري، در انتهاء منشعب و پوشيده از کرک‌هاى سفيد است.

برگ‌ها متناوب، پوشيده از کرک‌هاى سفيدرنگ، تخم‌مرغى تا سرنيزه‌اى شکل، به طول ۵/۳ تا ۵/۷ سانتى‌متر، با حاشيه‌هاى صاف و يا داراى دندانه‌هاى نامنظم هستند. برگ‌هاى بالائى فاقد دمبرگ و داراى دو لوب قاعده‌اى که ساقه را در برگرفته است. برگ‌هاى قاعده‌اى بزرگتر (ده سانتى‌متر)، باريکتر که حتى به طرف دمبرگ باريکتر نيز مى‌شوند.

ريشهٔ اين گياه در جهت عمودى و يا افقى گسترش زيادى داشته و ممکن است تا عمق دو مترى و يا بيشتر نفوذ کند.

- اندام‌هاى زايشى:

گل‌ها متعدد، سفيدرنگ و مستقر بر روى دمگل‌هائى باريک که در انتهاء گياه قرار گرفته و ظاهر گسترده‌اى به انتهاء گياه داده است.

ميوهٔ اين گياه دو قسمتي، قلبى‌شکل، به طول ۲ تا ۴ ميلى‌متر و عرض ۳ تا ۵ ميلى‌متر که بر روى خوشه‌هاى ۵ تا ۱۰ سانتى‌مترى قرار گرفته و معمولاً داراى دو دانه است. بذرهاى اين علف هرز به رنگ قهوه‌اى متمايل به قرمز، تخم‌مرغى شکل، زبر، به طول ۲ و قطر ۵/۱ ميلى‌متر مى‌باشند. هر گياه حدود يک تا پنج هزار بذر توليد مى‌کند که جوانه‌زنى آنها در پائيز صورت مى‌گيرد و زمستان و اوايل بهار را به‌صورت روزت سپرى مى‌کنند. ازمک در سال اول رويش قادر به توليد گل نيست و فقط به تقويت و گسترش ريشه‌هاى خود مى‌پردازد. در بهار دومين سال مجدداً جوانه زده و در ارديبهشت تا اوايل مرداد ماه به گل مى‌نشيند.

محل رشد و پراکنش

اين گياه ويژهٔ مناطق گرم و نواحى آفتاب‌گير است و خاک‌هائى با بافت سنگين و حاصلخيز را ترجيح مى‌دهد. ازمک از علف‌هاى هرز مزارع غلات، يونجه، چغندرقند، سبزيجات، زعفران و باغ‌ها بوده و علاوه بر اين آن را مى‌توان به مقدار قابل توجهى در حاشيهٔ جاده‌ها و زمين‌هاى باير مشاهده کرد.

هرچند اين گياه تعداد زيادى بذر توليد مى‌کند اما مهمترين راه پراکنش آن قطعات بريدهٔ ريشه و انتقال آنها توسط ادوات کشاورزى و يا بقاياى گياهى به نقاط ديگر است.