| شيوهٔ تخمين ارزش افزودهٔ هر بخش اقتصاد همواره پر رمز و راز است. تخمين اين ارزش افزوده در بخش توليد خدمات شايد دشوارتر از بخش توليد کالا باشد زير محصولات خدماتى ماهيت ناملموسى دارند. اين امر در بخش جهانگردى بسيار دشوارتر است زيرا خدمات آن تعريف روشنى ندارند. حتى اگر دولت يا اتحاديه‌هاى صنعتى نيز آمارهاى قابل اعتمادى داشته باشند اين مشکل همچنان وجود دارد.
|
|
| با وجود اين مشکلات، بيشتر کشورها به خاطر هدف‌هاى تطبيقى و برنامه‌ريزى مى‌کوشند تا تخمينى از ارزش افزودهٔ جهانگردى را ارائهٔ نمايند. چنين ارزش افزوده‌اي، خلاصهٔ مبادلات تجارى خصوصى خواهد بود که به وضوح به حساب آمده‌اند. چنين تخمينى شايد در مقايسه با صنايع يا کشورهاى ديگر رضايت‌بخش باشد اما براى ارزيابى دقيق ارزش افزودهٔ واقعى اين بخش کفايت نمى‌کند زيرا چند قلم مثبت و منفى را به حساب نمى‌آورد که مهمترين آنها عبارتند از:
|
|
|
|
|
|
| کالاهاى عمومى به يک معنا جزء فايده‌هاى اجتماعى هستند و در مبحث خدمات قيمت‌گذارى نشده و آثار جانبى در جهانگردى مطرح خواهند شد. دولت‌ها بيش از پيش به ارزش اجتماعى جاذبه‌هائى چون پارک‌هاى ملي، مناظر بديع يا بناهاى تاريخى آگاهى يافته‌اند که تا کنون به ازاء استفادهٔ جهانگردان از آن، قيمتى وضع نشده است. حاصل‌ضرب قيمت اسمى که استفاده‌کنندگان از اين جاذبه‌ها مايل هستند بپردازند در عدهٔ استفاده‌کنندگان مى‌تواند يک بخش از 'ارزش افزودهٔ واقعي' جهانگردى باشد.
|
|
| هزينه‌ها و فايده‌هاى اجتماعى
|
|
| هزينه‌ها و فايده‌هاى اجتماعى عبارت است از تفاضل ارزش افزوده مبادلات تجارى خصوصى در جهانگردى و ارزش افزودهٔ آن براى کل اقتصاد يا جامعه. سفر و جهانگردى فوائدى دارد اما هزينه‌هائى را به اشخاص ثالث تحميل مى‌کند، به نحوى که خالص توليد اجتماعى اين بخش شايد کاملاً متفاوت از خالص توليد خصوصى شود. به‌نظر برخى محققان، با استفاده از شاخص خالص رفاه اقتصادى نوردهاس - توربين به جاى شاخص GDP، کليهٔ اين هزينه‌ها و فايده‌ها در اقتصاد قابل محاسبه است. اين موضوع در مبحث خدمات قيمت‌گذارى نشده و آثار جانبى در جهانگردى مورد بحث قرار خواهد گرفت.
|
|
| موارد غير متعارف در تراز پرداخت‌ها
|
|
| موارد غير متعارف در تراز پرداخت‌ها در حوزه‌هائى چون سرمايه‌گذارى جهانگردي، برگرداندن درآمد به کشور و احتساب ميزان درآمد ارزش جهانگردى برحسب نرخ‌هاى شناور، مسائلى را در اندازه‌گيرى سهم جهانگردى در GDP پديد مى‌آورند. اين موضوع در مبحث تراز پرداخت‌هاى جهانگردي، حساب خارجى جهانگردى مورد بحث قرار خواهد گرفت.
|
|
| توزيع درآمد عمومى و خصوصى
|
|
| توزيع درآمد عمومى و خصوصى مربوط به تمايز ميان عامل ايجاد و خرج کردن بعضى درآمدها مى‌شود. اين درآمدها را بخش خصوصى در يک حوزه به‌دست مى‌آورد اما بخش عمومى آن را در حوزهٔ ديگرى خرج مى‌کند. براى مثال، اگر دولت ماليات بر جهانگردى وضع کند و درآمد مالياتى حاصل را براى حمايت از بخش کشاورزى خرج نمايد بايد مشخص کرد که آيا جهانگردى ارزش افزودهٔ ناخالص معاملات جهانگردى را شامل شود يا جهانگردى ارزش افزودهٔ خالص اين معاملات را شامل شود و کشاورزى ماليات را. در غير اين‌صورت، يک پرداخت دوبار به حساب مى‌آيد.
|
|
|
|
| هزينه‌هاى اسمى به هزينه‌هائى اطلاق مى‌شود که در اصل مربوط به فعاليت (آ) هستند اما در عمل، جزء فعاليت (ب) به حساب مى‌آيند. يک نمونهٔ اين هزينه‌ها در جهانگردي، داشتن خانهٔ دوم است. اگر يک فرد خانهٔ دومى بخرد که در واقع، به‌عنوان خريد دارائى نمود پيدا مى‌کند آن خانه ممکن است براى گذراندن تعطيلات مورد استفاده قرار گيرد. مالک اين خانه براى هزينه‌هاى جارى آن پولى نمى‌پردازد اما مى‌توان چنين تصور کرد که وى به خود 'رانت اسمي' و معادل باارزش تجارى اجاره اين دارائى مى‌پردازد. اين رانت يک بخش از ارزش افزودهٔ واقعى جهانگردى است.
|
|
|
|
| خدمات محسوب نشده به خدماتى اطلاق مى‌شود که به ازاء آن معمولاً وجه نقد دريافت مى‌شود اما رسماً در حساب‌ها وارد نمى‌شود. اين امر ممکن است به خاطر فرار از ماليات يا مقررات حقوق و دستمزد باشد يا صرفاً به خاطر راحتى کار و گاهى نتيجهٔ کلى آن را اقتصاد سياه مى‌نامند. اين نوع خدمات در خدمات مسافرتى و جهانگردي، به‌ويژه در پذيرائي، تاکسى‌رانى و فروش سوغاتى اين نوع خدمات بسيار فراوان است. اين خدمات اغلب با کار پاره‌وقت، دادن انعام و کار دوم يا شب‌کارى توأم است. برخى از محققان کوشيده‌اند تا اندازهٔ اقتصاد سياه را تخمين بزنند اما بنا به تعريف، اين کار تقريباً نشدنى است.
|
|
|
|
| خدمات بدون اجرت به خدماتى اطلاق مى‌شود که به ازاء آن وجهى پرداخت نشود، همان خدمت عرضه شود يا تهاتر صورت مى‌گيرد. اگر وجهى پرداخت نشود، مى‌توان گفت که هيچ فعاليت اقتصادى انجام نشده است. اما پرداخت تهاترى يا متقابل، متضمن يک معاملهٔ اقتصادى است. براى مثال، جهانگردانى که از دوستان و بستگان خود ديدن مى‌کنند به 'رايگان' از سکونت‌گاه ميزبان بهره مى‌برند؛ اگر آنان به ميزبان خود همين خدمت، خدمت ديگر يا هديه‌اى بدهند يک معاملهٔ واقعى اما ثبت نشده انجام شده است.
|
