اهمیت تجارت الکترونیک

اينترنت عبارت است از مجموعه‌اى بزرگ از شبکه‌هاى کامپيوترى که عموماً توسط خطوط تلفن به يکديگر وصل مى‌شوند. اينترنت اين امکان را براى شرکت‌ها، سازمان‌ها، دولت‌ها، مدارس و حتى اشخاص بوجود آورده است تا اطلاعات خود را با ساير کاربران و استفاده‌کنندگان مبادله و مورد بهره‌بردارى قرار دهند. سرويس شبکه تارعنکبوتى جهان (world wide web) یکی از مجموعه سرویس‌های اينترنت است که کاربران را قادر مى‌سازد تا محتويات اسناد را که مى‌تواند شامل متن، تصوير و حتى صدا نيز باشد به شيوه‌اى زيبا ملاحظه نمايند. در اين سرويس اطلاعات اسناد بصورت صفحاتى که موسوم به صفحات وب مى‌باشد صفحه به صفحه توسط نرم‌افزار مقيم در کامپيوتر مرسوم به مرورگرهاى وب (نظير Internet Explorer شرکت مايکروسافت يا نت‌اسکيپ شرکت نت‌اسکيپ) تنها با کليک کرد mouse نمايش داده مى‌شود.

گسترهٔ اينترنت

اينترنت در مالکيت هيچ اداره مرکزى نيست و توسط هيچ مرکزى مديريت نمى‌شود. حتى در سطح ملى نيز اغلب هيچ قدرت اداره‌کننده مرکزى براى اينترنت وجود ندارد. در نتيجه تعيين تعداد دقيق موارد زير غيرممکن است:

- مردمى که دسترسى به اينترنت دارند.

- وب‌سايت‌ها

- صفحات وب

تنها رقم قابل اعتنا که به دلايل فنى در دسترس است تعداد ميزبانان (يعنى کامپيوترهايى که به‌طور دائم به اينترنت متصل هستند) مى‌باشد. با توجه به اين رقم و ترکيب آن با بررسى‌هاى بازار، اکثر شرکت‌هاى تحقيقات بازار به ارقام زير دست يافته‌اند:

- تعداد تقريبى کاربران

انتهاى سال ۱۹۹۸، تعداد ۱۰۰ ميليون در سراسر جهان

انتهاى سال ۲۰۰۱، تعداد ۲۵۰ ميليون در سراسر جهان

ولى از تعداد فوق تنها حدود ۴۰ درصد کاربران بعنوان کاربران دائم (يعنى دست کم يک ارتباط در هفته) محسوب مى‌گردند.

تعداد وب‌سايت‌ها ۶ ميليون، در سال ۱۹۹۹

تعداد صفحات وب ۳۲۰ ميليون، در سال ۱۹۹۹

برآورد گرديده است. ۶۵ درصد استفاده از اينترنت (برحسب کاربران، وب‌سايت‌ها و ميزبانان) در ايالات متحده، ۲۵ درصد در اروپا، ۷ درصد در ژاپن / استراليا / نيوزيلند و تنها ۴ درصد مربوط به کشورهاى در حال توسعه مى‌باشد.

ارقام فوق با سرعت سرسام‌آورى در حال افزايش هستند. براى آن‌که در جريان آخرين تغييرات در اين زمينه قرار گيريد مى‌توانيد به سايت‌هاى زير مراجعه نماييد:

- www.forrester.com

- www.thestandard.com

اهميت تجارت الکترونيک

در گزارش منتشره توسط سازمان همکارى اقتصادى و توسعه OECD که در سال ۱۹۹۹ منتشر شده بيان گرديده که تجارت اينترنتى بايد به مبلغى حدود يک تريليون دلار در سال‌هاى ۲۰۰۳ و ۲۰۰۵ برسد. حدود ۸۰ درصد اين رقم را معاملات بخش‌هاى تجارى با بخش‌‌هاى تجارى (B-to-B) تشکيل خواهد داد. گرچه اين رقم شگفت‌انگيز به نظر مى‌رسد، ولى تنها ۰/۵ درصد آن به خرده‌فروشان در کشورهاى OECD تعلق دارد. عليرغم تمام گزافه‌پردازى‌هايى که پيرامون اينترنت صورت مى‌گيرد، چرا بايد راجع به رقم ۵/۰ درصد نگران باشيم؟

چندين پاسخ به اين پرسش درست وجود دارد:

- رقم ۵/۰ درصد، ميانگينى براى تمام صنايع است و اين واقعيت را که بعضى از صنايع خاص قبلاً توسط اينترنت دچار تغيير و تحول شده‌اند، تحت‌الشعاع قرار داده است.

- بسيارى از شرکت‌ها از يک وب‌سايت بعنوان بخشى از يک استراتژى براى دست‌يافتن به بازارهاى جديد استفاده مى‌نمايند ولى اغلب مراجعه‌کنندگان جديد خريدهاى نهايى خود را بصورت Offline بويژه در حجم‌هاى بالا توسط B-to-B انجام مى‌دهند.

- مهمتر از همه اين‌ که نمى‌توان تأثير اينترنت را در خريدهاى اضافى که بصورت Online انجام مى‌گيرد مورد سنجش قرار داد. دلايل اين امر عبارتند از:

- نقاط قوت شبکه اينترنت در کاهش هزينه‌ها مى‌باشد و نه در فروش‌هاى اضافى

- تجارت الکترونيک تأثيرى مهم بر بسيارى از شرکت‌هاى مرتبط مانند صنايع نرم‌افزارى و فروشندگان سخت‌افزار دارد.

- شرکت‌هاى اينترنتى بزرگ مانند Yahoo يا Geocities (جوامع مجازي) مستقيماً درگير فروش بصورت online نيستند.

صنايع مهمى که بصورت online در دسترس هستند

اکثر شرکت‌ها مى‌توانند بصورت گسترده از اينترنت بعنوان ابزارى براى کاهش هزينه‌هاى عملياتى بهره‌مند شوند. صنايع زير در اثر تبديل شدن به شرکت‌هايى که بصورت online در دسترس هستند متحول گرديده‌اند و علاوه بر کاربرى شبکه براى کاهش هزينه‌هاى عملياتي، به فروش‌هاى قابل‌توجهى نيز دست يافته‌اند.

- اتومبيل‌هاى نو و دست دوم www.carpoint.com

- مستغلات و املاک www.realestate.yahoo.com

- حراج www.ebay-com

- اشتغال www.careerpath.com

- ملاقات‌ها و رويارويى‌هاى شخصى www.match.com

- امور مالى www.etrade.com

توجه:

طبق برآورد انجام شده تا اواسط ۱۹۹۹ بيش از ۱۶ درصد معامله سهام از طريق اينترنت انجام گرفته است.

- کامپيوتر و قطعات آن، نرم‌افزار، سخت‌افزار www.dell.com

شرکت Dell روزانه حدود ۱۵ ميليون دلار يعنى تقريباً ۳۰ درصد از کل فروش خود را از طريق اينترنت انجام مى‌دهد.

- کتاب www.amazon.com

- لوح فشرده (CD)www.cdnow.com

- مسافرت www.expedia.com

- مجلات اينترنتى www.cnn.com

علاوه بر اين شرکت‌هاى بزرگ موفق ديگرى که صرفاً بصورت اينترنتى عمل مى‌نمايند نيز وجود دارند از جمله:

- ابزار جستجو (www.altavista.com, www.yahoo.com)

- جوامع مجازى (www.aol.com, www.geocities.com.www.ivillage.com)

نکته:

شرکت‌هاى فوق که صرفاً بعنوان صنايع اينترنتى عمل مى‌نمايد از جمله پرسودترين شرکت‌ها محسوب مى‌شوند همان‌گونه که ملاحظه مى‌شود تمام شرکت‌هاى مذکور آمريکايى هستند و علت آن انگليسى زبان بودن آنها و بازار وسيع اينترنت در ايالات متحده است.

کاربران اينترنت چه تيپ افرادى هستند

براساس پژوهش‌هاى زيادى که انجام گرفته، ويژگى‌هاى مهم کاربران اينترنت عبارتند از:

۱.اکثراً مرد

۲.بيشتر جوان

۳.داراى تحصيلات و درآمد متوسط به بالا

- ويژگى‌هاى فوق کمتر به کشورهاى مورد بررسى بستگى دارد.

- اين دورنما با سرعت در حال گسترش و نفوذ به ساير لايه‌هاى جمعيتى مى‌باشد. اين روند بويژه در ايالات متحده آمريکا که رهبرى استفاده از اينترنت و تجارت الکترونيک را بر عهده دارد بارزتر است.