عامل اين بيمارى ميکروبى است که از حيوان به انسان منتقل مى‌شود. مخزن بيمارى گاو، بز، گوسفند و خوک است و بيمارى در اثر تماس با خون، ادرار، ترشحات جنسى و بافت‌ها، از راه خوراکى يا استنشاقى انتقال پيدا مى‌کند. علائم بيمارى شامل تب، تعريق، ضعف، سردرد، بى‌اشتهائي، يبوست، درد عضلات و استخوان‌ها و مفاصل، افسردگى و تحريک‌پذيرى است. پاستوريزه‌کردن شير با جوشاندن آن بهترين راه جلوگيرى از سرايت تب مالت است.
وبا
عامل اين بيمارى يک نوع ميکروب است که از راه آب‌هاى آلوده به انسان منتقل مى‌شود که در واقع مخزن بيمارى است. علائم عمده اين بيمارى عبارتند از: اسهال شديد و آبکي. دل‌درد و دل‌پيچه و استفراغ شديد که به‌شدت باعث کم‌آبى بدن مى‌شود و مى‌توان کشنده باشد. سير بيمارى در صورت خفيف‌بودن آن ۳ تا ۶ روز است. راه پيشگيرى از آن تصفيه آب شرب و کلرزنى يا جوشاندن آب مى‌باشد. گزارش حتى يک مورد بيمارى به مرکز بهداشت ضرورى است.
حصبه
حصبه يک بيمارى عفونى است که ناشى از ميکروب تحت عنوان سالمونلا است و بهترين منبع آلودگي، آب آلوده است. بيمارى شبه‌حصبه ممکن است از راه شير، لبنيات و بستنى آلوده منتقل شود. سبزيجاتى که از کود حيوانى براى کشت آنها استفاده شده از منابع مهم آلودگى هستند. تخم‌مرغ، گوشت، داروهاى بخور، رنگ‌هاى حيوانى که در غذاها و داروها استفاده مى‌شود مى‌تواند عامل انتقال بيمارى باشد. علائم بيمارى شامل تب، سردرد، کندى ضربان قلب، خون دماغ، درد شکم، اسهال، استفراغ، هذيان، توهم و اغماء مى‌تواند باشد و در صورت عدم درمان به‌موقع و اسهال سبزرنگ و خونريزى گوارشى نيز ايجاد مى‌شود. پيشگيرى از طريق عدم مصرف آب آلوده، رعايت بهداشت مواد غذائي، بهداشت فردى و محيط امکان‌پذير است.
هپاتيت
هپاتيت يک بيمارى ويروسى است که باعث تخريب بافت کبد يا التهاب آن مى‌شود. هپاتيت‌هاى ويروسى از نوع A, B, C, D,E هستند. هپاتيت A از راه خوردن مواد غذائى آلوده، مدفوع آلوده به ويروس به‌وجود مى‌آيد هرچند از راه خون نيز مى‌تواند منتقل شود. هپاتيت E نيز مانند هپاتيت A از راه مدفوع منتقل مى‌شود. هپاتيت B از راه خون، مقاربت، يا از راه جفت زن باردار به ديگرى انتقال مى‌يابد. علائم شايع هپاتيت شامل خستگي، ضعف مفرط، خواب‌آلودگي، بى‌اشتهائي، تهوع، درد شکم، کاهش وزن، زردى پوست و چشم و تيره‌رنگ شدن ادرار است. روش‌هاى پيشگيرى از آن بيمارى عبارتند از: تزريق واکسن برعليه ويروس هپاتيت B که از ابتلاء به هپاتيت B جلوگيرى مى‌کند. رعايت جداسازى افراد مبتلا به هپاتيت A از ديگران و تزريق واکسن ضد هپاتيت A به افرادى که قصد مسافرت به مناطقى را دارند که هپاتيت A در آن نواحى شايع است. خوددارى از تماس‌هاى جنسى نامشروع با افراد مشکوک به اين بيمارى و تزريق واکسن به نوزادانى که از مادران مبتلا به هپاتيت متولد مى‌شوند (يا مادرانى که از لحاظ آزمايشگاهى مثبت هستند) که اين تزريق در ۱۲ ساعت اول تولد به‌همراه تزريق ايمونوگلوبولين به نوزادان مى‌تواند از ابتلاء به اين بيمارى جلوگيرى نمايد. درمان اختصاصى براى هپاتيت حاد ويروسى وجود ندارد.
ايدز AIDS
کلمه AIDS مخفف کلمات Acquired Immune Dificiency Syndrom يا سندرم نارسائى ايمنى اکتسابى است. اين بيمارى يک بيمارى ويروسى است که از طريق مقاربت جنسي، تزريق خون آلوده به افراد يا فرو رفتن سوزن آلوده به خون فرد بيمار به بدن فرد سالم و يا از راه مادر به جنين منتقل مى‌شود عامل آن ويروسى به‌نام HIV است. علائم بيمارى در ابتداء ابتلاء به آن شبيه به يک سرماخوردگى معمولى است که پس از مدتى بهبود مى‌يابد و ممکن است بيماى اصلى سال‌ها نهفته و خاموش بماند پس از گذشت ۷ تا ۱۰ سال بروز نمايد. علائم بيمارى در مرحله حاد شامل ضعف عمومى و شديد، بى‌اشتهائى مفرط، تب، احساس خستگى شديد و بالاخص بروز عفونت‌هاى مکرر به‌ويژه عفونت‌هاى تنفسى شديد و خطرناک است که نهايتاً با تحليل و از بين‌رفتن سيستم ايمنى بدن به‌علت تهاجم ويروس ايدز، فرد مبتلا به علت عفونت‌هاى شديد تنفسى و ديگر عفونت‌هاى بدن از بين خواهد رفت. براى پيشگيرى از اين بيمارى رعايت موازين اخلاقى در رفتار جنسي، استفاده از پوشش محافظ (کاندوم) در تماس‌هاى جنسي، عدم استفاده از سرنگ استفاده شده توسط ديگران، الزامى است. براى اين بيمارى واکسن اختصاصى مؤثرى تاکنون تهيه نشده و درمان قطعى نيز ندارد و بهترين راه، پيشگيرى از بيمارى است.
طاعون
يک نوع بيمارى ميکروبى است که در اثر نوعى باسيل ايجاد مى‌شود که عامل بيمارى‌زا از طريق کک بدن جوندگانى مثل موش به انسان منتقل مى‌شود. فقدان بهداشت و سوءتغذيه و مخاطرات بهداشتى ثانويه به سوانحى مثل سيل يا زلزله عامل شيوع طاعون ذکر گرديده است. طاعون مى‌تواند به‌شکل درگيرى غدد لنفاوي، کشاله ران و زيربغل (طاعون خيارکي)، درگيرى ريوى به‌شکل ذات‌الريه، تنگى نفس و سيانوز و يا درگيرى عمومى بدن (سپتى‌سمي) با علائم تب و خونريزى از لثه‌ها و بينى و ... بروز نمايد. از بين بردن کانون بيمارى يعنى جوندگان و کک بدن آنها، مايه‌کوبى و واکسيناسيون، جدا کردن مبتلايان و درمان آنها، رعايت اصول قرنطينه در مسافرين مناطق آلوده و استفاده از ماسک تنفسى و عينک براى کارکنان بهداشت و درمان و امدادگران در منقطه سانحه، در پيشگيرى از بيمارى نقش اصلى را ايفاء مى‌نمايد. طاعون با درمان‌هاى داروئى و آنتى‌بيوتيکى قابل درمان مى‌باشد.
جرب يا گال
عفونت پوستى در اثر انگلى به‌نام سارکوپتس اسکابى است که جزو بندپايان مى‌باشد و با ايجاد تونل‌هاى مارپيچى و نازک در لايهٔ سطحى پوست به‌خصوص در پوست لاى انگشتان و سطح عضلات خم‌کننده‌ها مچ‌ها، زيربغل، زيرپستان، دور ناف و غيره، باعث آلودگى پوست مى‌شود. علائم بيمارى خارش، وجود تاول‌هاى مرواريدى‌شکل و تونل‌هاى زيرپوستى است.
انتقال از طريق تماس مستقيم با شخص بيمار يا تماس غيرمستقيم با لباس، ملحفه، حوله و پتوى بيمار صورت مى‌گيرد و به‌همين لحاظ در سربازخانه‌ها، بيمارستان‌ها، مسافرخانه‌ها و اماکن جمعى و اردوگاه‌هاى اضطرارى شايع است. رعايت اصول بهداشت فردي، درمان مبتلايان و مبارزه شيميائى با انگل عامل بيمارى براى پيشگيرى ضرورى است. براى مداواى مبتلايان از محلول‌ەاى موضعى مثل گامابنزن، هگزاکلرايد يا بنزيل بنزوآت استفاده مى‌شود که بايد حتماً با دستور پزشک تجويز شود.
نداى امداد (۱۴۷) تلفن گوياى امداد در خدمت شما است.
