| پرولاکتين در بين هورمون‌هاى هيپوفيزى منحصر به فرد است زيرا مکانيسم کنترل مرکزى آن به‌صورت مهارى است که به‌صورت مهار وابسته به دوپامين آزادسازى پرولاکتين منعکس مى‌شود.
پرولاکتين شيرسازى را القاء و حفظ مى‌کند و عملکرد و انگزه جنسى را کاهش مى‌دهد (از طريق مهار GnRH، گونادوتروپين‌ها و استروئيدوژنز گنادى).
|
|
|
|
| ااتيولوژى پرولاکتين در حاملگى و شيردهى به‌طور فيزيولوژيک افزايش مى‌يابد. در موارد ديگر آدنوماهاى هيپوفيزى مترشحه پرولاکتين شايع‌ترين علت پرولاکتين ۱۰۰g/L هستسند.
هيپروپرولاکتينمى با شدت کمتر توسط داروها (کارپرومازين، پرفنازين، هالوپريدول، متوکلوپراميد، مواد مخدر، آنتاگونيست‌هاى H2، آمى‌تريپ‌تيلين، SSRIs، بلوک‌کننده‌هاى کانال
کلسيم، استروژن‌ها)، آسيب ساقه هيپوفيز (تومورها، هيپوفيزيت لنفوسيتيک، گرانولوما، تروما، پرتوتابي)، هيپوتيروئيدى اوليه يا نارسائى کليوى ايجاد مى‌گردد. تحريک نوک پستان
هم مى‌تواند موجب افزايش حاد پرولاکتين گردد.
|
|
|
|
| علائم بالينى در زنان آمنوره، گالاکتوره و نازائى شاه‌علاامت‌هاى هيپرپرولاکتينمى هستند. در مردان علائم معمول هيپوگناديسم يا اثرات توده است و گالاکتوره شايع نيست.
|
|
|
|
| تشخيص بايد پرولاکتين صبح را در حالت ناشتا اندازه‌گيرى کرد. اگر شک بالينى زياد باشد نياز به اندازه‌گيرى پرولاکتين در اوقات مختلف است. در صورت هيپرپرولاکتينمى بايد علل
غيرنئوپلاستيک را رد کرد (تست حاملگي، هيپوتيروئيدي، داروها).
|
|
|
|
| اگر بيمار داروئى مصرف مى‌کند که علت شناخته شده هيپرپرولاکتينمى است، در صورت امکان بايد دارو را قطع کرد. اگر علت زمينه‌اى بالا رفتن پرولاکتين نامعلوم است بايد MRI هيپوفيز صورت گيرد. رزکسيون توده هيپوتالاموس يا ناحيه زين ترکى مى‌تواند هيپرپرولاکتينمى ناشى از فشار بر ساقه هيپوفيز را برطرف سازد. در ميکروپرولاکتينوماها به‌منظور کنترل گالاکتوره علامت‌دار، حفظ عملکرد گنادها يا وقتى ميل به بچه‌دار شدن وجود داشته باشد درمان داروئى با آگونيست‌هاى دوپامين توصيه مى‌شود. اگر بچه‌دار شدن مدٌ نظر نباشد مى‌توان استروژن جايگزين را به‌عنوان الترناتيو آن توصيه کرد. درمان با آگونيست‌هاى دوپامين در ماکروپرولاکتينوماها عموماً منجر به کوچک شدن آدنوما و کاهش سطح پرولاکتين مى‌گردد. کابرگولين (Cabergoline) (دوز اوليه ۵/۰ mg هر هفته، دوز اوليه ۲۵/۱ mg هر ساعت، دوز معمول ۵-۵/۲ mg روزى ۳ بار خوراکي) دو آگونيست دوپامينى هستند که بسيار استفاده مى‌شوند. در ابتدا بايد اين داروها را موقع خواب همراه با غذا ميل کرد و سپس به‌تدريج دوز را افزايش داد تا عوارض جانبى تهوع و هيپوتانسيون وضعيتى کاهش يابد. ساير عوارض جانبى شامل يبوست، گرفتگى بيني، دهان خشک، کابوس شبانه، بى‌خوابى يا سرگيجه است. معمولاً با کاهش دوز اين علائم برطرف مى‌شوند. همچنين ممکن است آگونيست‌هاى دوپامين حالات روانى زمينه‌اى را تسهيل يا بدتر کنند. در ۳۰% بيماران ميکروآدنوماها به‌طور خودبه‌خود برطرف مى‌شوند که احتمالاً به‌دليل انفارکتوس آن است. ممکن است برداشتن جراحى ماکروپرولاکتينوماهائى که به درمان داروئى پاسخ نمى‌دهند لازم شود.
|
|
| در صورت حامله شدن زنان مبتلا به ميکروپرولاکتينوما بايد برموکريپتين را قطع کرد زيرا خطر رشد واضح تومور در طى حاملگى پائين است. اگر اين زنان مبتلا به ماکروپرولاکتينوما
باشند بايد در هر سه ماه ميدان بينائى ارزيابى گردد. در صورت ايجاد سردرد شديد و يا نقص بينائى بايد MRI هيپوفيز انجام داد.
|
