توریسم زمستانی

توريسم زمستانى

از جمله تحولاتى که در دهه‌هاى اخير در صنعت توريسم به‌وجود آمده، تنوع فصلى آن است. توريسم زمستانى يکى از اشکال فصلى جهانگردى است که در گذشته طبقات ممتاز اجتماعى مى‌توانستند از آن استفاده کنند، ولى امروزه به‌علت رونق جهانگردى و وجود تسهيلات ارزان‌قيمت و عمومى شدن جريان‌هاى توريستى مورد توجه ديگر اقشار مردمى نيز واقع شده است. کشورهائى که داراى موقعيت‌هاى مناسب کوهستانى و دامنه‌هاى برف‌گير هستند شرايط ايده‌آلى را براى توريسم زمستانى به‌وجود مى‌آورند. آنچه که به توريسم زمستانى رونق مى‌بخشد، شرايط و عوامل مناسبى است که به‌طور نسبى با يکديگر در رابطه هستند. مهم‌ترين اين عوامل عبارتند از: درجه حرارت مناسب در فصل زمستان، ميزان آفتابى بودن روزها، سرعت باد، پوشش برف، ناهموارى‌ها و پوشش گياهي.

در توريسم زمستاني، ارتفاع برف و مدت زمانى که بر روى زمين باقى است، نقش مهمى دارد.ارتفاع مطلوب برف ۴۰ تا ۶۰ سانتى‌متر در يک دورهٔ طولانى است. حوزه‌هائى که در آنها دورهٔ پوشش برف کمتر از ۳۰ روز است و ارتفاع برف نيز کمتر از ۱۰ سانتى‌متر مى‌باشد، امکانات چندان مناسبى جهت همه‌گونه تفريحات زمستانى فراهم نمى‌کنند. از نقطه‌نظر پوشش گياهى نيز، جنگل‌هاى سرو و کاج مهم‌ترين شرايط ار ارائه مى‌دهند. اين جنگل‌ها به‌خوبى قادر هستند که در برابر بادهاى زمستانى موانعى ايجاد کنند و شرايط مناسبى در تفريحات زمستانى فراهم نمايند. علاوه بر اين زيبائى جنگل‌هاى سرو و کاج با پوشش برفى خود، زيبائى خاصى براى توريست‌ها دارد.

مناطق و اماکنى که براى توريسم زمستانى مورد توجه قرار مى‌گيرند مى‌بايست شرايطى را دارا باشند که موجبات رضايت‌خاطر توريست‌ها را فراهم سازند. آنچه که در اين رابطه حائزاهميت است تعداد روزها با حد متوسط درجه حرارت ۵ تا ۱۵ درجه، ميزان ساعات آفتابى در روزهاى زمستان، مدت پوشش برف و ارتفاع آن، زيبائى پوشش گياهى و چشم‌اندازهاى طبيعى فصل زمستان مى‌باشند. در کنار اين‌گونه شرايط مى‌توان از وجود امکانات و تأسيسات توريستى زمستانى هم نام برد.

کشورهاى منطقهٔ آلپى با موقعيت کوهستانى خود شرايط ايده‌آل اين نوع توريسم را دارا هستند و در بين آنها کشور اتريش و سوئيس به‌علت در اختيار داشتن بخش‌هاى متناوبى از کوهستان‌هاى آلپ و وجود امکانات خدماتي، رفاهى توريستى امروزه از مهم‌ترين مراکز توريسم زمستانى هستند. بيشتر مسائل ناحيه‌اى و تجربه‌هاى توريستى که در آلپ‌ها به‌دست آمده است در همه نواحى مشابه به‌عنوان الگو در توسعهٔ صنعت توريسم پذيرفته شده است. عواملى نظير دگرگونى تقاضاها، کوتاه شدن مدت اقامت، شرايط فصلى و همکارى صنعت توريسم با صنايع بومى همواره تجربه‌هاى پرارزشى را جهت مطالعات توريسم زمستانى فراهم ساخته است. ورزش‌هاى زمستانى از خصيصه‌هاى صنعت توريسم در آلپ‌ها است. به‌ويژه که در سوئيس، فرانسه و اتريش عوامل تعيين‌کننده‌اى به‌شمار مى‌آيند. امروزه فعاليت‌هاى توريستى در آلپ‌ها فقط منحصر به فصل زمستان نيست، بلکه سراسر سال را مى‌پوشاند. بخشى از اين امر ناشى از ورود تکنولوژي، تنوع سليقه‌ها و خواسته‌ها و بخشى ديگر ناشى از موقع جغرافيائى مناطق کوهستانى آلپ‌ها است که بين مراکز اصلى حرکت‌هاى توريستى قرار گرفته و شرايط لازم را براى توريسم تابستانى و زمستانى فراهم نموده‌اند.

در منطقهٔ آلپ‌ها، راه‌هاى دسترسى زمينى اهميت زيادى دارند و برخوردهاى فرهنگى در همهٔ سکونت‌گاه‌هاى انسانى صورت مى‌گيرد. توقف‌گاه‌هاى جديد با امکانات موجود در آنها نيز از اهميت بيشترى برخوردار هستند و جهانگردان زيادى را به‌سوى خود جلب مى‌کنند.

صنعت توريسم منطقهٔ آلپ‌ها گرچه در بعضى نقاط محيط زيست روستاهاى پايکوهى را دگرگون ساخته است، ليکن تأثيرات کمترى در شيوهٔ زندگى محلى برجاى نهاده^(۱) و به‌لحاظ اينکه در اغلب موارد محل ورزش زمستانى به‌صورت پراکنده و جدا از هم مى‌باشند، نتوانسته است مشاغل و يا سکونت‌گاه‌هاى دائمى براى افراد به‌وجود آورد. با وجود اين امکانات فصلى و ورزش‌هاى زمستانى در بالا رفتن قيمت زمين، به‌وجود آمدن بازار کار فصلى و افزايش خانه‌هاى کوچک اجاره‌اى در منطقهٔ آلپ‌ها تأثير فراوان داشته است.^(۲)

(۱) .Isobel cosgrove and Richard Jackson. Geography of Recoreation and Leisure. PP. 55 - 56

(۲). شکوئي، حسين، مقدمه بر جغرافياى جهانگردي، پيشين، ص ۸۲.

گرچه مناطق کوهستانى برف‌گير که با شيب‌هاى ملايم در دامنه‌هاى خود، شرايط مناسبى را براى توريسم زمستانى فراهم کرده‌اند، نقاط طبيعى و يا حوزه‌هاى شهري، روستائى کشورها و مناطق گرم نيز که داراى زمستان‌هاى ملايم و مطبوعى هستند، مى‌توانند از کانون‌هاى جلب توريست زمستانى به‌شمار مى‌آيند و با جنب‌وجوش و فعاليت به‌رونق اقتصادى خود بيفزايند.