|
| چشمهٔ آبگرم خرقان، قزوين
|
|
| چشمهٔ آبگرم خرقان به فاصلهٔ ۹۵ کيلومترى قزوين از همدان ، و در کنار جاده قرار دارد. رودخانهٔ ابهررود از اين منطقه مى‌گذرد و آب چشمهٔ آب‌معدنى خرقان ، پس از استفاده ، به آن مى‌ريزد.
|
|
| رسوب‌هاى دوران چهارم اطراف چشمه را پوشانده‌اند. آب چشمهٔ خرقان از ميان رسوب‌هاى کربناته که بر روى سازندهاى آهکى دورهٔ ائوسن قرار گرفته‌اند ، بيرون مى‌آيد. در اين منطقه ، گسلى از شمال شرق به جنوب غرب وجود دارد که چشمهٔ خرقان در قسمت انتهاى جنوبى آن جاى دارد. مظهرهاى چشمه در اثر عامل‌هايى چون زمين‌لرزه ، يا پديدهٔ رسوب‌گذارى خودِ آب ، در طول خط گسل تغيير محلِ فراوان داده و تپه‌اى از سنگ تراورتن به ارتفاع حدود ۲۰ متر در مجاور جادهٔ آسفالته و اطراف آن پديد آورده‌اند.
|
|
| آب چشمهٔ خرقان از گروه آب‌هاى کلرورهٔ سديک و بيکربناتهٔ کلسيک گرم ، اسيدى و همراه با سيليس مى‌باشد.
|
|
| ترکيب آب چشمهٔ خرقان مشابه ترکيب آب‌هاى معدنين موتيه و بوربون فرانسه است ، و در درمان دردهاى عصبى ، سياتيک ، رماتيسم ، عفونت‌هاى راه‌هاى تنفسى ، ورم گلو و برونشيت مزمن (به صورت بخور و دوش بيني) مؤثر مى‌باشد. آشاميدن اين آب ، در درمان بيمارى‌هاى دستگاه گوارش ، از قبيل سوءهاضمهٔ ناشى از ضعف قوا توأم با يبوست و احتقان ، مفيد است.
|
|
| چشمهٔ آب‌معدنى ورتون، ورتون، اصفهان
|
|
| در ۴۳ کيلومترى جادهٔ اصفهان به يزد جاده‌اى فرعى وجود دارد که پس از طى ۱۸ کيلومتر به ناحيهٔ ورتون مى‌رسد. بعد از ورتون در فاصلهٔ ۱۲ کيلومترى ، چشمه‌هاى معدنى ورتون قرار گرفته‌اند.
|
|
| اطراف چشمه‌ها را تپه‌هاى آهکى پوشيده از رسوبات آبرفتى تخريبى پوشانده‌اند که در بين آن‌ها فسيل نيز ديده مى‌شود. در اين منطقه ، در گذشته حمام‌هايى به سبک دورهٔ صفوى احداث کرده‌اند که غالب آن‌ها مخروبه شده‌اند. برخى از حمام‌ها سالم هستند و توسط مردم مورد استفاده قرار مى‌گيرند.
|
|
| آبگرم ورتون از دسته آب‌هاى کلروره بى‌کربناته و سولفاته کلسيک گرم است. خواص درمانى استحمام در اين نوع آب‌ها عبارت است از : اثر تسکين‌دهندگى براى دردهاى عصبى و رماتيسمي. اين آب در صورت آشاميده شدن باعث ازدياد ترشح معده و در نتيجه سهولت کار گوارش و کبد و لوزالمعده و روده مى‌شود. به سبب وجود سولفات سديم در ترکيب آن ، اين آب خاصيت ملين دارد و سرانجام وجود آهن در ترکيب آن ، در درمان کم‌خونى مؤثر است.
|
|
| چشمه‌هاى ديگر استان اصفهان عبارت‌اند از:
|
|
| - چشمه‌هاى گاسون ، حقى ، تيزآب و آب گلستان‌کوه خوانسار در ۱۳۵ کيلومترى اصفهان.
|
| - چشمهٔ عباسى واقع در شمال نطنز.
|
| - چشمهٔ آبشارشاه در ۸۲ کيلومترى اصفهان - شهر کرد.
|
| - چشمهٔ آبشارشاه در ۸۲ کيلومترى اصفهان - شهر کرد.- چشمه‌هاى تراورتن‌ساز در جنوب گلپايگان.
|
| - چشمهٔ اميد شرق در ۷ کيلومترى شرق خوانسار.
|
| - چشمه و مزرعهٔ توتستان گردنهٔ ملااحمد واقع در ۸۰ کيلومترى اصفهان - نائين.
|
| - چشمهٔ نبى و چشمهٔ ملاد واقع در ۱۰ کيلومترى شمال اصفهان جنب کوه سيد محمد.
|
| - چشمهٔ سليمانى فين واقع در باغ فين.
|
| - چشمهٔ لادژ خمينى شهر و چشمهٔ منظر واقع در ۱۶ کيلومترى اصفهان - خمينى شهر.
|
| - چشمهٔ هفتون واقع در شهرستان اصفهان.
|
| - چشمهٔ راهروان در شرق اصفهان.
|
| - چشمهٔ خوراسگان در شهر اصفهان.
|
|
| چشمهٔ آبرس، قريه آبرس، سراب
|
|
| اين چشمه در حدود ۱۱ کيلومترى شمال سراب در قريه‌اى به نام آبرس واقع شد است. آب چشمه توأم با گاز از زمين خارج مى‌شود و حوضى را تشکيل مى‌دهد ، که اهالى از آن براى استحمام استفاده مى‌کنند.
|
|
|
|
| چشمهٔ آبگرم سراب در جنوب غربى شهر سراب از زمين خارج مى‌شود. آب از مظهر چشمه در دامنهٔ ارتفاعات نزديک کف دره همراه گاز از زمين خارج شده و به رودخانه مجاور مى‌ريزد. آب چشمه سراب از دسته آب‌هاى سولفاته سديک گرم است.
|
|
|
|
| اين چشمه در جوار يکى از نقاط ديدنى شهرستان فيروزآباد واقع شده و فاقد هرگونه امکانات رفاهى و خدمات تفرجگاهى است.
|
|
|
|
| اين چشمه در منطقهٔ تحت حفاظت محيط زيست شهرستان مرودشت ، بين سيوند و سعادت شهر واقع شده است. اين مکان داراى چشم‌اندازهاى طبيعى بسيار زيبا است که در صورت همکارى ادارهٔ محيط زيست مى‌تواند به يک گردشگاه بزرگ تبديل شود. مهم‌ترين ويژگى اين چشمه ، طبيعت بکر و سرسبز پيرامون آن است.
|
|
| چشمهٔ اللّه حق، دهكده الحق، سراب
|
|
| آب گرم اللّه حق در جنوب غربى دهکده‌اى به همين نام در شمال شرقى آب گرم سراب واقع شده است و حدود نيم ساعت با آنجا فاصله دارد. اين ناحيه دره‌اى ، تقريباً شمالى - جنوبى است که نهر آبى در ته آن به طرف شمال جارى است. آبگرم در دو نقطهٔ دامنهٔ شرقى دره به فاصله چند متر از يکديگر از زمين خارج مى‌شود. آب چشمه جزو دستهٔ آب‌هاى سولفاته سديک گرم است.
|
|
| چشمهٔ امامزاده عبداللّه (ع)، روستاى امامزاده عبدالله، سمنان
|
|
| اين چشمه در قسمت شمالى روستاى امامزاده عبداللّه در شمال غربى شهر سمنان به فاصله ۶۱ کيلومترى آن قرار دارد. ۵۴ کيلومتر از اين جاده آسفالته و هفت کيلومتر آن خاکى است. تعداد شش چشمه در درهٔ اين روستا وجود دارد که مجموعاً ۷۰-۶۰ ليتر در ثانيه آبدهى دارند.
|
|
| اين منطقهٔ کوهستانى داراى آب و هواى سرد در زمستان و معتدل در تابستان است. آب چشمه‌ها پس از خروج در بستر رودخانه جارى مى‌شود و کم‌تر مورد استفاده کشاورزى قرار مىگيرد. از مهم‌ترين قابليت‌هاى جهانگردى اين منطقه مى‌توان منظرهٔ دل‌‌انگيز ، آب و هواى معتدل و مطبوع در فصل تابستان و فضاهاى طبيعى و زيباى چشمه‌ها نام برد.
|
|
| چشمهٔ امامزاده شاهزاده محمد زيد، روستاى امامزاده شاهزاده محمد زيد، سمنان
|
|
| اين چشمه در ۵۶ کيلومترى شمال غربى سمنان و در آبادى امامزاده شاهزاده محمد زيد (ع) واقع شده است و آب آن بيشتر در فصل‌هاى بهار و تابستان به مصرف کشاورزى مى‌رسد.
|
|
| ساکنان شهرستان سمنان به ويژه شهر سرخه در فصل تابستان براى گذراندن اوقات فراغت و زيارت بقعهٔ متبرکهٔ امامزاده شاهزاده محمد زيد (ع) براى چند روزى هم که شده چادرهايى را در اطراف چشمه برپا مى‌کنند و از طبيعت زيبا و هواى مطبوع و معتدل آن بهره مى‌برند.
|
|
|
|
| چشمهٔ باباامان در ۱۱ کيلومترى شرق بجنورد به مشهد ، به فاصله تقريبى ۳۰۰ متر از جاده واقع شده است. آب در چهار نقطهٔ مشخص و در کنار تپه‌اى از زمين خارج مى‌شود. آب خروجى در جويى جارى مى‌شود و وارد استخر مجاور چشمه مى‌گردد.
|
|
| آب اين چشمه ، جزءِ دستهٔ آب‌هاى سولفاتهٔ کلسيک و سديک است و مصرف آن ، صفراآور و ملين و تسهيل‌کنندهٔ اعمال گوارشى و دافع سموم است ، و در صورت عدم آلودگى مى‌تواند به عنوان آب آشاميدنى مصرف شود.
|
|
| چشمهٔ بالنگان (حاجى‌آباد)، اقليد
|
|
| چشمهٔ حاجى‌آباد (بالنگان) با جلوه‌هاى بسيار زيبا و تفرجگاهى ، در منطقه‌اى به وسعت سه کيلومتر در محدودهٔ شهرستان اقليد قرار دارد. چشمهٔ بالنگان مى‌تواند با برنامه‌ريزى و احداث تأسيسات زيربنايى و خدماتى به يکى از نواحى گردشگرى منطقه تبديل شود. وفور چشمه‌سارهاى منطقه ، زمينهٔ مساعدى را براى پرورش ماهى قزل‌آلا فراهم آورده است.
|
|
|
|
| چشمهٔ بش‌قارداش در ۸ کيلومترى جنوب بجنورد و در شرق جادهٔ بجنورد به اسفراين ، در فاصلهٔ تقريبى يک کيلومترى جاده ، واقع شده است. مظهر چشمه در سى مترى دامنهٔ جنوبى کوهى قرار دارد که آب از شکاف‌هاى بزرگ سنگ‌هاى تشکيل‌دهندهٔ آن خارج مى‌شود. در کنار مظهر چشمه ، استخر بزرگى ساخته شده ، و در آن ، گنبد و چهار گلدسته بنا گرديده است. وجه تسميهٔ اين بنا از اين جهت است که گفته مى‌شود پنج برادر در اين نقطه غيب شده‌اند.
|
|
| آب چشمهٔ بش‌قارداش در رديف آب‌هاى بيکربناتهٔ کلسيک و سولفاته کلرورهٔ سرد به همراه سيليس و آهن مى‌باشد. خواص درمانى اين‌گونه آب‌ها عبارت است از : درمان اختلالات دستگاه گوارش ، يارى رساندن به سوخت وساز بدن ، و ارزش غذايي. لازم به ذکر است که اين گونه آب‌ها در کاهش ورم روده‌‌ها اثر نيکويى دارند.
|
|
| چشمهٔ بناب قادرآباد، مرودشت
|
|
| در نزديکى کارخانهٔ «يک و يک» مرودشت ، چشمه‌اى وجود دارد که درخت‌زارى محدودهٔ اطراف آن را احاطه کرده است. اين مکان که از گردشگاه‌هاى اهالى سعادت‌‌آباد است ، در حال حاضر مورد استفادهٔ مسافران اين مسير نيز قرار مىگيرد.
|
|
|
|
| اين چشمه در محوطهٔ باغ ملى نى‌ريز در دره‌اى بسيار عميق و سرسبز قرار دارد که با توجه به جلوه‌هاى طبيعى و پوشش گياهى و جنگلى مناسب و چشمه‌سارهاى فراوان ، يکى از زيباترين نقاط طبيعى استان به حساب مى‌آيد. چشمه پلنگان در حال حاضر يکى از گردشگاه‌هاى عمومى مردم است.
|
|
| چشمهٔ تاپ تاپان، آذرشهر، تبريز
|
|
| اين چشمه به فاصله ۵ کيلومترى آذرشهر در جادهٔ تبريز به مراغه واقع شده است. آب در حوضى طبيعى جمع مى‌شود و مورد استفاده قرار مىگيرد. آب اين چشمه از دسته آب‌هاى معدنى بيکربناته کلسيک و منيزين گازدار و آهن‌دار سرد است که خواص درمانى آن براى ازدياد گلبول‌هاى قرمز و تنظيم ميزان هموگلوبين خون ، سهولت کار دستگاه گوارش و کمک به تغذيه و رشد ارزيابى شده است.
|
|
|
|
| اين چشمه در شش کيلومترى جنوب شهرستان تفت قرار دارد و در فصل تابستان همه روزه پذيراى تعداد زيادى از اهالى منطقهٔ (تفت و يزد) ، مسافران گذرى يا ديدارکنندگان از اين استان است. وجه تسميهٔ آن احتمالاً به علت جريان آبى است که هر ساله از اوايل بهار تا مهرماه از آن جارى مى‌شود.
|
|
|
|
| اين چشمه در مسير جادهٔ شيراز - فيروزآباد و در فاصلهٔ ۱۰ کيلومترى جادهٔ اصلى بر دامنهٔ کوهى قرار گرفته است و به خاطر آب گوارايى که دارد ، مورد مراجعهٔ مردم و مسافران قرار مىگيرد. با ايجاد و گسترش فضاى سبز و امکانات رفاهى ، اين منطقه به گردشگاهى زيبا تبديل خواهد شد.
|
|
|
|
| اين چشمه در شمالى‌‌ترين نقطه شهرستان سمنان بين استان سمنان و مازندران قرار دارد. ميزان آبدهى چشمهٔ مذکور به طور متوسط براساس آمارهاى موجود در حدود ۷۰۰ ليتر در ثانيه است و داراى آبى شفاف و بدون آلودگى است. اين آب پس از گذشتن از تنگهٔ روزيه به صورت رودخانه جارى مى‌شود و پس از گذشتن از منطقهٔ خطيرکوه به استان مازندران مى‌ريزد.
|
|
| چشمهٔ تيزآب، دهكده آبعلى، تهران
|
|
| اين چشمه در ۵۳ کيلومترى تهران ، در کنار جادهٔ آبعلى واقع شده است. آب معدنى تيزآب با وجود اينکه بازديدکنندگان بسيار دارد اما فاقد امکانات رفاهى مطلوب براى مسافران است.
|
|
| چشمهٔ جونجان (جونون)، داراب
|
|
| در ۲۰ کيلومترى غرب شهر داراب چشمه‌اى مصفا وجود دارد که جونجان ناميده مى‌شود. اين مکان يکى از گردشگاه‌هاى مردم و مسافران شهر داراب است. با گسترش و ايجاد امکانات و تسهيلات رفاهى و تفريحى مناسب ، قابليت‌هاى تفرجگاهى اين منطقه بارورتر مى‌شود.
|
|
| چشمهٔ جوين، روستاى جوين، سمنان
|
|
| اين چشمه در ۶۰ کيلومترى شمال غربى سمنان و در فاصله ۷ کيلومترى شمال روستاى جوين قرار دارد. مقدار آبدهى آن ۵۰ ليتر در ثانيه است که نيمى از آن به مصرف کشت و زرع و باغدارى روستاى مذکور مى‌رسد و نيمى ديگر آن از دسترس خارج مى‌شود.
|
|
| آب اين چشمه که شفاف ، گوارا و شيرين است با عبور از دره‌اى که در کنار روستاست ، منظره‌اى بديع و جالب را به وجود مى‌آورد.
|
|
| در فصل بهار و تابستان عدهٔ زيادى از مردم مازندران ، سمنان و تهران به اين روستا مى‌آيند تا ضمن گذراندن اوقات فراغت و اشتغال در امور زراعى و باغدارى ، از مواهب طبيعى آنجا نيز بهره ببرند.
|
|
| چشمهٔ چاه‌احمد، بندرخمير، بندرعباس
|
|
| اين چشمه در مسير جادهٔ بندر خمير - بندر لنگه و در دوراهى خرک قرار دارد. فاصلهٔ بندر خمير تا دوراهى خرک ۹ کيلومتر و از دوراهى تا مظهر چشمه در حدود ۲ کيلومتر است که ۵۰۰ متر آن مى‌بايد پياده طى شود. در نزديکى مظهر چشمه ، يک استخر طبيعى به شکل مربع وجود دارد که طول هر ضلع آن در حدود ۵ متر است. آب اين چشمه از شکاف سنگ‌هاى آهکى دولوميتى از زمين خارج مى‌شود. در حوالى چشمه نيز دو باب اتاقک ساخته شده است که مورد استفادهٔ مسافران قرار مىگيرد. آب اين چشمه در رديف آب‌هاى گوگردى با کاتيون‌هاى مختلف گرم است.
|
|
| چشمهٔ چشماگل سه‌شنبه، روستاى طالم‌سه‌شنبه، سنگر، رشت
|
|
| اين چشمه در روستاى «طالم سه‌شنبه» از توابع بخش سنگر در ۱۲ کيلومترى جادهٔ رشت - قزوين واقع شده است. آب چشمه به رودخانهٔ مجاور مى‌ريزد و دبى (آبدهي) آن در حدود يک ليتر در ثانيه است. زمين‌هاى اطراف چشمه ، رسى و ديواره‌هاى آن از ماسه سنگ تشکيل شده‌اند. در کنار چشمه ، درختى بسيار تنومند ديده مى‌شود که مورد احترام اهالى است. از آب معدنى چشمه ، در درمان بيمارى‌هاى پوستى به ويژه جوش‌هاى صورت و بدن استفاده مى‌شود.
|
