|
هر سازمان تحريريه (Editorial organization)، در روزنامهها، مجلهها، خبرگزارىها (News agencies)، و راديو تلويزيونها از عوامل زير تشکيل يافتهاند که با توجه بهنوع رسانه خبرى و همچنين مخاطبين آن مىتواند تغييراتى را شامل شود.
|
|
سردبير، معاون سردبير، دبير سرويس، دبير فني، ويراستاران، سرويس عملکرد، دبير آرشيو، اتاق خبر، کتابخانه.
|
|
|
|
|
|
وظيفه سردبير (Editor)، که در رأس سازمان خبرى يا تحريريه قرار مىگيرد هماهنگ کردن عوامل اجرائى و فعاليتهاى آنان با خطمشى رسانه، ايجاد ارتباط و هماهنگى بين گروهها، شعب يا سرويسهاى گوناگون و اعمال مديريت در کليه بخشهاى خبري، نظارت بر امور خبرى و تعيين برنامههاى کوتاهمدت و بلندمدت براى حسن اجراء کار است. به همين خاطر سردبير، روزنامهنگار آگاه و خبرهاى است که بر تمام امور روزنامهنگارى آگاهى و اشراف دارد و با يارى گرفتن از علم مديريت در وسايل ارتباط جمعي، بهترين و بيشترين بهره را از عوامل خبرى خود مىگيرد.
|
|
|
معاون سردبير (Deputy editor)، در حکم جانشين و قائم مقام سردبير فعاليت مىکند و در واقع همراه و همگام سردبير ناظر بر حسن اجراء کار است. بهعبارت ديگر وظيفه معاون سردبير در حضور يا حتى غياب سردبير اجراء امور تحريريه و نظارت و مديريت بر مراحل فنى است.
|
|
|
سازمانهاى خبرى از سرويسهاى گوناگونى تشکيل يافتهاند که با توجه به نيازهاى خبرى مخاطبان شکل مىگيرد. هر سرويس خبرى مرکب از خبرنگاران، گزارشگران، مصاحبهگران، نويسندگان (ستون نويسها) است که در رأس آنان دبير سرويس (Sectiob editor)، در محدودهاى کوچکتر وظائف سردبير را در حوزه سرويس خود بر عهده دارد و اعمال مديريت مىکند.
|
|
|
- سرويس سياسى
|
|
- سرويس اقتصادى
|
|
- سرويس خارجى
|
|
- سرويس اجتماعى و حوادث
|
|
- سرويس شهرستانها
|
|
- سرويس هنرى و فرهنگى و آموزشى
|
|
- سرويس گزارش و نظرسنجى
|
|
- سرويس مقالهها و نامههاى وارده
|
|
تعداد سرويسها بستگى به گستردگى سازمان خبرى از يکسو و احساس نياز، بهوجود مىآيد به همين خاطر بسيارى از همين سرويسها که نام برده شد مىتواند به چند بخش ديگر تقسيم شود. مثلاً در مورد سرويس خارجى بخشهاى مختلفى از آن انشعبات مىيابد مانند بخش آسيا، بخش آمريکا، بخش اروپا و حتى جزئىتر مانند بخش افغانستان و... .
|
|
|
دبير فنى (Technical editor)، مسئوليتبخش صفحهآرائى (Layout)، صفحهبندى (Make-up)، و بهطورکلى امور فنى از لحظه حروفچينى (Typesetting)، تا مرحله چاپ (Print)، و نظارت بر چاپ را بر عهده دارد که در رأس سرويس جداگانهاى با عنوان سرويس فنى قرار مىگيرد. در اين سرويس، صفحهآرا، گرافيست (Graphist)، طراح (Designer)، خطاط (Calligrapher)، نقاش (Painter)، و کاريکاتوريست (Caricaturist)، هر يک بنابه هنر خود، عضويت دارند. دبير سرويس فنى مىتواند کسى را بهعنوان ناظر چاپ تا پايان مرحله چاپ تعيين کند و به او مسئوليت بدهد.
|
|
| ويراستارى يا هيئت ويراستاران
|
|
ويراستاران (Editors)، جايگاهى شاخص در تحريريهها دارند، آنان هستند که وظيفه تطبيق فعاليت خبرنگاران و روزنامهنگاران را به مشى روزنامه ارزيابى و بهعنوان کانال پالايش اخبار عمل مىکنند. تعداد ويراستاران نيز بستگى تام با حجم کار خبرى و گستردگى تحريريه دارد. گاه در يک تحريريه کوچک به يکنفر ويراستار بسنده مىشود و حتى پارهاى اوقات خود سردبير يا دبير سرويس وظيفه ويراستار را انجام مىدهند و در تحريريههاى بزرگ از چند ويراستار در قالب يک هيئت و تحت عنوان سرويس ويرايش يا سرويس ويراستاران بهره گرفته مىشود. وظايف ويراستار هنگامىکه سردبير يا معاون سردبير و دبير سرويس به اين کار مبادرت مىکنند.
|
|
|
در برخى از سازمانهاى خبرى که خبرنگاران آشنائى با عکاسى خبرى (Photojournalism)، ندارد، سرويس جداگانهاى به نام سرويس عکس، تأمين قسمتهاى تصويرى را بر عهده مىگيرد. اين سرويس از عکاسان آشنا به امور خبرى در زمينههاى مختلف سياسي، اقتصادي، هنري، ورزشى و... تشکيل مىشود.
|
|
|
مخزن و گنجينه اطلاعاتى و تکميلکننده اخبار و يادآورنده آگاهىها و رويدادهاى گذشته در هر سازمان خبرى آرشيو (Archive)، است. سازمانهاى موفق خبرى پيش از هر اقدامى به ايجاد، گسترش و تکميل آرشيو خود همت مىگماردند و به اهميت آن بهخوبى آگاه هستند. بانک اطلاعاتى (Information bank)، يا آرشيو به اعضاء تحريريهها براى غناء بخشيدن به مطالب تهيه شده، رفع بسيارى از ابهامها و تکميل مطالب خبرى کمک شايانى مىکند. اکنون که بهرهگيرى از کامپيوتر (Computer)، و طبقهبندى آسان اطلاعات در آرشيو مرسوم شده، تحريريهها به سهولت قادر به استفاده سريع از منابع اطلاعاتى هستند.
|
|
|
اصطلاحى است که به مرکز دريافت و ارسال اخبار توسط دستگاههاى تلکس (Telex)، و نمابر (فکس، Facsimile.fax)، گفته مىشود. هر اتاق خبر مسئولان خبرى و فنى دارد که مسئولان خبرى وظيفه پخش اخبار دريافتى از تلکس و نمابر را به سرويسها دارند و مسئولان فنى به تعمير و مراقبت از دستگاهها مىپردازند.
|
|
|
در کنار تحريريهها بهعنوان مرکز مطالعات آزاد و تخصصى وجود کتابخانهها نه تنها لازم بلکه حياتى است. اعضاء يک مرکز فرهنگى چون سازمانهاى خبرى بيش از هر مرکزى نيازمند مطالعه روزمره و کتابخوانى براى رشد دانش و بالا بردن بينش خود هستند. به همين دليل بنيانگذاران سازمانهاى خبرى در وهله اول تأسيس سازمان، مکانى مناسب را براى تأسيس کتابخانه بر مىگزينند.
|