همانگونه که در جدول بیماریهائی که اختلالات روانتنی را تقلید میکنند آمده، علایم و اختلالات روانپزشکی مختلفی ممکن است با اختلالات روانتنی اشتباه شوند. هر یک از این موارد فاقد یک ضایعه قابل اثبات یا یک روند شناختهشده پاتوفیزیولوژیک هستند.
جدول بیماریهائی که اختلالات روانتنی را تقلید میکنند
تشخیص
تعریف و مثال
اختلال تبدیلی
تغییری در عملکرد جسمی وجود دارد که به یک اختلال جسمی اشاره میکند، در حالیکه بیانگر یک تعارض روانشناختی است (مثلاً آفونی روانی)
اختلال بدشکلی بدن
اشتغال ذهنی در مورد یک نقص جسمانی خیالی در ظاهر در یک فرد ظاهراً طبیعی (مثلاً اشتغال ذهنی در مورد موی صورت)
هیپوکندریازیس
نگرانی بیش از اندازه در مورد یک بیماری جسمی در حالیکه معاینات عینی چنین چیزی را نشان نمیدهند (مثلاً آنژین صدری با عملکرد طبیعی قلب)
اختلال جسمیسازی
شکایات مکرر جسمی بدون اختلال جسمی قابل اثبات با وجود معاینات بدنی مکرر، و بدون هیچ مبنای عضوی
اختلال درد
اشتغال ذهنی در مورد درد بدون هیچ بیماری جسمی که شدت آن را توجیه کند. این درد از یک توزیع نوروآناتومیک پیروی نمیکند. ممکن است بین استرس و تعارض و شروع یا تشدید درد ارتباط نزدیکی وجود داشته باشد.
شکایت جسمی مرتبط با اختلالات روانشناختی کلاسیک
همراهی افسردگی با علایم جسمی (مثلاً ضعف، آستنی)
شکایات جسمی با اختلال سوءمصرف مواد
برونشیت و سرفه همراه با وابستگی به نیکوتین و توتون
درمان
- برخورد همکارانه:
همکاری با متخصص داخلی یا جراح که بیماری جسمی را درمان میکنند و با روانپزشک که به جنبههای روانپزشکی میپردازد.
- رواندرمانی:
۱. رواندرمانی حمایتی:
هنگامیکه بیماران یک توافق درمانی دارند، قادر هستند ترس از بیماری، بهویژه خیالپردازیهای مربوط به مرگ را با روانپزشک در میان بگذارند. خیلی از بیماران نیازهای وابستگی قوی دارند که بهطور نسبی در درمان برآورده میشود.
۲. رواندرمانی بینشمدار پویشی:
به دنبال تعارضات ناخودآگاه در رابطه با جنسیت و پرخاشگری باشید. اضطراب همراه با استرسهای زندگی بررسی میشود و دفاعهای بالغ برقرار میشوند. اگر بیماران مبتلا به اختلالات روانتنی باشند، از رواندرمانی حمایتی بیش از درمان بینشمدار سود میبرند.
۳. گروهدرمانی:
گروهدرمانی در بیمارانی که بیماریهای جسمی مشابهی دارند (مثلاً مبتلایان به کولیت یا افرادی که تحت همودیالیز قرار میگیرند) استفاده میشود. این افراد تجارب خود را با یکدیگر در میان میگذارند و از یک دیگر میآموزند.
۴. خانوادهدرمانی:
روابط خانوادگی و فرآیند امور بررسی میشوند با تأکید بر اینکه چگونه بیماری فرد بیمار بر سایر اعضاء خانواده اثر میگذارد.
۵. درمان رفتاری شناختی:
- شناختی:
بیماران میآموزند که چگونه استرس و تعارض به بیماری جسمی تبدیل میشوند. افکار منفی در مورد بیماری بررسی میشوند و تغییر مییابند.
- رفتاری:
روشهای آرمیدگی و بیوفیدبک قطعاً بر دستگاه عصبی خودمختار مؤثر هستند. در آسم، آلرژیها، افزایش فشار خون و سردرد مورد استفاده است.
- دارودرمانی:
۱. همیشه علایم غیرروانپزشکی را جدی بگیرید و از داروی مناسب استفاده کنید (مثلاً ملین برای یبوست ساده) با پزشک سطح بیمار مشورت کنید.
۲. اگر پسیکوز همراه با بیماری وجود دارد، از داروهای آنتیپسیکوتیک استفاده کنید. به آثار جانبی داروها و تأثیر آنها بر اختلال توجه کنید.
۳. داروهای ضداضطراب در طی دوره استرس حاد، اضطراب آزاردهنده را برطرف میکنند. بهمنظور جلوگیری از وابستگی به دارو استفاده از آن را محدود کنید، ولی برای تجویز به موقع دارو درنگ نکنید.
۴. ضدافسردگیها میتوانند در افسردگی ناشی از یک بیماری طبی مؤثر باشند. مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین هنگامیکه بیمار در مورد بیماریش وسواس دارد و نشخوار ذهنی میکند، میتوانند کمککننده باشند.