سرطان پستان (۳)

در صورت داشتن پروتز پيوندى

اکثر زنانى که پستان پيوندى دارند، مشکلات مهمى نخواهند داشت. لازم به تأکيد است که اگر مشکلى نداريد، نيازى به خارج کردن پيوند نيست. در حال حاضر شواهدى مبنى بر اينکه پيوندهاى پر شده با سيليکون خطر سرطان را افزايش مى‌دهند، وجود ندارد، ولى امکان آن را نمى‌توان رد کرد. اين مطلب در مورد ۱۰ درصد از خانم‌ها که از پيوندهاى پوشيده شده با پلى‌اورتان استفاده مى‌کنند، نيز صادق است.

با اين حال بايد از مشکلات بالقوه آگاه باشيد. اقداماتى که بايد انجام دهيد عبارتند از:

- اگر متوجه ناراحتى در پستان، تغيير در اندازه يا شکل پستان، يا هر علامت ديگرى که تصور مى‌کنيد مربوط به پيوند باشد، شديد، فوراً به پزشک مراجعه کنيد. پيوند پاره شده بايد خارج شود.

- بايد به‌طور ادوارى (حداقل سالانه) توسط پزشک معاينه کامل شويد و بايد ماهانه پستان خود را معاينه کنيد.

- ماموگرافى به‌منظور بيمارى‌يابى را در همان فواصلى که براى تمام خانم‌هاى همسن شما توصيه شده است، بايد انجام دهيد.

- اگر علائمى مربوط به اختلالات وابسته دستگاه ايمنى يا بافت همبند داريد، فوراً به پزشک مراجعه کنيد. اين علائم عبارتند از:

۱. درد و تورم مفصلى

۲. کشيدگي، قرمزى يا تورم پوست

۳. تورم غده‌ها يا گره‌هاى لنفاوى

۴. خستگى غيرعاديى و غيرقابل توجيه

۵. تورم دست‌ها و پاها

معاينهٔ پستان توسط خود شخص

پستان خانم‌ها در طول زندگى دچار تغييراتى مى‌شود. عواملى مثل حاملگي، پيشگيرى از حاملگي، قاعدگى و به‌ويژه سن، همه در اندازه و قوام پستان مؤثر هستند. شما بايد درک روشنى از اينکه پستان شما در نگاه و لمس چگونه بايد باشد، داشته باشيد. معاينهٔ پستان توسط خود شخص نقش حياتى در پيگيرى و مراقبت از سرطان دارد، چون ۹۰ درصد موارد سرطان پستان توسط خود خانم‌ها کشف مى‌شود.

عادت کنيد پستان خود را هر ماه معاينه کنيد. کليهٔ خانم‌هاى بالاى ۲۰ سال بايد اين معاينهٔ منظم را انجام دهند. اين نکته که پستان‌ها بعد از آخرين قاعدگى معاينه شوند اهميت دارد، زيرا ميزان تورم پستان‌ها در اين زمان حداقل است.

۱. کار را با معاينه ظاهرى شروع کنيد. روبه‌روى آئينه بايستيد و هر دو پستان را از نظر وجود موارد غيرعادى مثل ترشح از نوک پستان، قرمزي، پوسته پوسته شدن، چروکيدگى و يا فرورفتگى پوست بررسى کنيد. به‌خاطر داشته باشيد که پستان‌ها نسبتاً قرينه هستند.

۲. دست‌ها را پشت سرقفل کنيد و آنها را به سمت جلو فشار دهيد. به هرگونه تغيير در شکل و نماى پستان‌ها دقت کنيد.

۳. سپس دست‌ها را محکم روى استخوان لگن قرار دهيد و کمى به‌طرف جلو و به‌سمت آينه خم شويد و مورد فوق را تکرار کنيد.

۴. سپس قوام هر پستان را معاينه کنيد. بسيارى از خانم‌ها ترجيح مى‌دهند اين کار را در حمام انجام دهند، زيرا انگشت‌ها روى پوست ليز و صابونى بهتر مى‌توانند بلغزند و بافت‌هاى زيرين را لمس کنند. بازوى چپ خود را بلند کنيد. از سه يا چهار انگشت دست راست خود براى معاينهٔ کامل پستان چپ استفاده کنيد. اين عمل را از کنارهٔ خارجى و با فشار روى پستان و حرکت انگشت‌ها به‌شکل دايره‌اى کوچک روى پوست کل پستان آغاز کنيد. به‌تدريج به‌سمت نوک پستان برويد. به ناحيهٔ بين پستان و زيربغل به‌طور خاص دقت کنيد. هرگونه توده غيرعادى در زير پوست را مورد توجه قرار دهيد. اين مراحل را در مورد پستان راست نيز اجرا کنيد.

۵. نوک پستان هر دو طرف را به آرامى فشار دهيد و به ترشحات آن دقت کنيد.

۶. يک بالش بين شانه‌هاى خود قرار دهيد و دراز بکشيد. ابتدا بازوى چپ خود را بالاى سر ببريد و مرحلهٔ چهارم را تکرار کنيد. دراز کشيدن باعث مى‌شود که قسمت‌هاى تحتانى پستان خود را راحت‌تر لمس کنيد.

سعى کنيد به اين نکته پى ببريد که هر پستان در لمس چگونه است. توجه داشته باشيد که تا حدودى برجسته و ناهموار بودن بافت پستان طبيعى است ولى ايجاد تغيير در قوام عادى پستان‌ها بايد مورد توجه قرار گيرد. به تغييراتيى که نسبت به ماه قبل به‌وجود آمده است، دقت کنيد. به هر تودهٔ ضخيم يا سخت شده‌اى که به اندازهٔ نخود است توجه خاص کنيد.

کليهٔ اين علائم ممکن است به‌طور طبيعى همراه با اختلالات غير وابسته به دستگاه ايمنى نيز ظاهر شوند. پزشک اقدام‌هاى مناسب را براى رسيدن به تشخيص انجام خواهد داد.

ارزش انجام ماموگرافى معمول

ماموگرافى يک روش پرتونگارى است که در آن از اشعهٔ ايکس با انرژى کم براى مشاهدهٔ واضح نسج نرم پستان استفاده مى‌کنند. دستگاه‌هاى جديد اشعهٔ بسيار کمى به پستان‌ها مى‌دهند و از نظر پرتوتابى خطر ناچيزى دارند. ماموگرافى بسيار دقيق‌تر از تصويرنگارى با امواج ماوراء صوت (اولتراسوند) و تصويرنگارى با حرارت (ترموگرافي) ضايعات پستانى را مشخص مى‌کند. حتماً از پزشک خود سؤال کنيد که آيا دستگاه ماموگرافى که براى بررسى شما به‌کار رفته است، به‌طور اختصاصى براى ماموگرافى طراحى شده است.

انجام اين پرتونگارى نبايد با درد همراه باشد. در صورت احساس درد به کاردان فنى مربوطه اطلاع دهيد تا در انجام کار حساسيت و دقت بيشترى داشته باشد. ماموگرافى مى‌تواند ضايعاتى را با نصف اندازه‌اى که شما در صورت مهارت کافى در معاينه خود قادر به يافتن آن هستيد، کشف کند.

دفعات مورد نياز انجام ماموگرافى

انجمن سرطان آمريکا انجام يک ماموگرافى پايه را بين سنين ۳۵ تا ۴۰ سالگى توصيه مى‌کند. در خانم‌هائى که عوامل خطرساز شناخته شده‌اى دارند مثلاً داراى سابقهٔ خانوادگى سرطان پستان هستند اين ماموگرافى پايه حتى بايد زودتر انجام شود. ماموگرافى پايه را بعداً مى‌توان براى مقايسه با ماموگرافى‌هاى بعدى براى کمک به کشف سرطان به‌کار برد.

براى زنان ۴۰ تا ۴۹ سال، انجام ماموگرافى يک‌سال در ميان توصيه مى‌شود. بعد از سن ۵۰ سالگى خانم‌ها بايد هر سال ماموگرافى انجام دهند. بيشترين ارزش انجام ماموگرافى‌هاى معمول اين است که امکان کشف سرطان پستان را هنگامى که احتمال بهبودى زيادتر است و جراحى براى مهار بيمارى باعث بدشکلى کمترى مى‌شود، فراهم مى‌کند. اين توصيه‌ها با کسب اطلاعات جديد تغيير خواهند کرد. با پزشک خود مشورت کنيد.