حرکات پایه‌ای

کودکان در طى سال‌ اول زندگى خود حرکات انتقالى و حرکات هدايت شدهٔ بصرى دست دراز کردن را از طريق مجموعه‌اى از مهارت‌هاى حرکتى جديد کسب مى‌کنند که غالباً با عنوان حرکات پايه‌اي به آنها اشاره مى‌شود؛ چون اينها اساس اجراءهاى ماهرانه هستند و چون فراگيرى هريک از مهارت‌ها، مشخصه‌اى براى رشد حرکتى فرد است؛ براى مثال، اطفال ياد مى‌گيرند که سر خود را مستقيم نگه دارند، سپس بنشينند، بعد ايستاده و نهايتاً راه بروند. هريک از اطفال در زمان‌هاى متفاوتى به حرکات پايه‌اى دست پيدا مى‌کنند. اما آنها اين مهارت‌هاى اوليه متفاوت را در يک ترتيب نسبى همسان کسب مى‌کنند. ميانگين سنى که اطفال اين مهارت‌ها را به‌دست مى‌آورند به‌خوبى ثابت شده است (بيلي، ۱۹۳۵؛ شرلي، ۱۹۶۳). اين الگوى پيشرفت‌زا از اکتساب مهارت‌ها تا اندازه‌اى به باليدگى جسمى مربوط مى‌شود و به‌ويژه به شرايط ذيل وابسته است:

- باليدگى دستگاه عصبى مرکزى

- رشد قدرت و استقامت عضلانى

- رشد قد و استقامت عضلانى

- بهبود فرآيند حسى

شروع يک مهارت مشخص مى‌تواند در گرو رشد دستگاه خاصى از بدن تا رسيدن به سطح معينى باشد. چون اين دستگاه‌ها در بعضى از اطفال در مقايسه با ديگران زودتر پيشرفت مى‌کند، بنابراين ميزان ظاهر شدن حرکات پايه‌اى در اطفال متفاوت است. شرايط محيطى نيز نقش مهمى در اختلافات فردى به‌عهده دارد. فراگيرى منظم و مرتب مهارت‌هاى اوليه، شروع فرآيندى خواهد بود که منجر به اجراى شگفت‌انگيز مهارت‌هاى پيچيده خواهد شد. در آينده اين فرآيند را به تفصيل مطالعه خواهيم کرد تا بتوانيم رشد مهارت‌هاى حرکتى را بهتر بفهميم. ابتدا موضوع فراگيرى مهارت‌هاى انتقالى را موردتوجه قرار مى‌دهيم، سپس پيشرفت چنگ زدن و دراز کردن دست به سمت اشياء را بررسى مى‌کنيم.