طیف بوگاردوس

بوگاردوس اين طيف را که به طيف فاصلهٔ اجتماعى نيز معروف است در دانشگاه کاليفرنياى جنوبى طراحى کرد. براساس اين طيف سعى مى‌گردد ميزان پذيرش يا طرد يک فرد يا گروه بوسيله افراد يا گروه‌هاى ديگر مورد سنجش قرار گيرد. در اين طيف سه وضعيت با هفت درجه وجود دارد که فرد مى‌تواند تمايل يا عدم تمايل خود را نسبت به فرد يا موضوعى در يکى از درجات طيف مشخص کند.

در اين مقياس ترتيب افزايش تمايل با برعکس کاهش آن مورد سنجش قرار مى‌گيرد و الزاماً فواصل با يکديگر مساوى نيستند و محقق به هر يک از درجات به صورت ترتيب عددي، ارزش کمّى از ۱ تا ۷ اختصاص مى‌دهد؛ بنابراين، ترتيب نمره‌گذارى‌ها کاملاً اختيارى است، ولى چون پايايى اين مقياس بيش از ۹۰ درصد است مى‌توان آن را رضايت‌بخش دانست. (اوپنهايم، ا. ن.؛ طرح پرسشنامه و سنجش نگرش‌ها؛ ترجمهٔ مرضيه کريم‌نيا؛ ۱۳۶۹) مثال زير طيف و نحوهٔ استفاده از آن را روشن‌تر مى‌نمايد:

فرض کنيد محققى بخواهد درجهٔ تمايل يا عدم تمايل فرد يا افرادى از گروه الف را نسبت به افراد گروه‌هاى اجتماعى ديگر بسنجد. براى اين کار طيف نظرخواهى زير در اختيار وى قرار داده مى‌شود:

۱. حاضرم از راه ازدواج (دخترم با او) با وى نسبت فاميلى داشته باشم.

۲. حاضرم او را به عنوان همبازى در تيم خودم بپذيرم.

۳. حاضرم به عنوان همسايه در يک مرحله با وى زندگى کنم.

۴. حاضرم به عنوان يک همکار در اداره با او کار کنم.

۵. حاضرم به عنوان همشهرى او را بپذيرم.

۶. حاضرم فقط به عنوان ميهمان او را در شهر بپذيرم.

۷. بايد او از شهرمان خارج شود.

نکته‌اى که در اين طيف قابل توجه است، آن است که اگر پاسخگو يکى از درجات را انتخاب کرد بطور طبيعى با درجات بعد از آن نيز موافقت دارد؛ مثلاً اگر درجه ۳ را انتخاب کرد معلوم مى‌شود با درجات ۴ و ۵ و ۶ نيز موافق است.