چهارشنبه, ۲ خرداد, ۱۴۰۳ / 22 May, 2024
مجله ویستا
صدور کالاهای صنعتی
صدور کالا بهويژه کالاهاى صنعتى از ضروريات توسعه اقتصادى کشور است، که مناطق آزاد مىتوانند در اين رابطه، نقش مؤثرى ايفاء کنند، و در عين حال بايد توجه کرد، که رشد سريع تکنولوژى طى دهههاى اخير رقابت شديدى که امروزه بر سر بهدست آوردن بازارهاى جهانى وجود دارد، از جمله موانع رسيدن به هدف فوقالذکر است، که نيازمند يک برنامهريزى دقيق و اساسى در اين زمينه مىباشد. |
همچنين بايد توجه کرد که صنعت در کشور ما براساس استفاده از استراتژى جايگزينى واردات، شکل گرفته است، و بهطور طبيعى از نظر تکنولوژيکى و محصولات توليدى با صنايع صادراتى که بر مبناى استراتژى توسعه صادرات عمل مىکنند، تفاوتهاى زيادى وجود دارد. بدين لحاظ، ابتدا بايد پاسخ داد، که آيا مناطق آزاد در قالب يک 'منطقه پردازش صادرات' عمل مىکنند يا در قالب يک منطقه پردازش واردات' ؟ |
اگر هدف از ايجاد مناطق آزاد، صرفاً صادراتى باشد، همانگونه که بحث شد بايد عملکرد صادراتى و تأثير آن را بر توسعه اقتصادى کشور بهوسيله خالص صادرات جستجو کرد؛ به دليل اينکه قسمت اعظم مواد اوليه و قطعات نيمه ساخته شده صنايع مستقر در مناطق آزاد وارداتى هستند، و با توجه به اينکه صنايع بزرگ کشور ما، وابستگى زيادى به مواد اوليه و قطعات وارداتى دارند، لذا براساس بررسىهاى انجام شده در سال ۱۳۵۸، مواد اوليه مصرفى کليه صنايع بزرگ کشور، به ميزان ۷/۵۶ درصد به خارج واسته بودند، که بيشترين ميزان وابستگى متعلق به صنعت ماشينآلات (تجهيزات، ابزار و محصولات فلزي) با ۸/۴۸ درصد، و کمترين ميزان وابستگى نيز مربوط به صنعت مواد غذائى (آشاميدنىها و دخانيات) با ۱/۲۹ درصد بوده است در ميان صنايع بزرگ، ۴/۵۰ درصد از آنها، علت اين وابستگى را عدم توليد مواد اوليه مصرفى در داخل، ۷/۲۳ درصد کمبود مواد اوليه در داخل، ۴/۱۵ درصد مرغوبيت مواد خارجي، ۳/۸ درصد ارزانتر بودن در مواد خارجى و ۲/۲ درصد نيز ساير عوامل ذکر کردهاند. |
سازمان برنامه و بودجه، مرکز آمار ايران، بررسى نارسائىهاى و وابستگىهاى کارگاههاى بزرگ صنعتى کشور در سال ۱۳۵۸، (تهران: مرکز آمار ايران، ۱۳۵۹) ص ۲. |
بدين ترتيب اين ساختار وابسته صنعتي، صدور کالاهاى صنعتى از مناطق آزاد را شديداً تحت تأثير قرار خواهد داد اما از سوى ديگر اين امکان وجود دارد، از صنايعى در اين مناطق حمايت به عمل آيد، که وابستگى نقدى به خارج دارند (مانند صنايع غذائي) که البته، اين امر به تضاد منافع سرمايهگذاران خارجى و کشور ميزبان منجر خواهد شد. |
مسئله ديگرى که در زمينهٔ توليدات صنعتى مطرح است آن است که سرمايهگذارىها، بيشتر برروى صنايع سنگين با تکنولوژى پيشرفته صورت گيرند، يا آنکه برروى صنايع سبک و کاربر انجام پذيرند. بهنظر مىرسد در ايران (بهويژه در جزيره قشم) سرمايهگذارىها بيشتر برروى صنايع سنگين (همچون صنايع فولاد) صورت گرفتهاند و اين در حالى است که تجربهٔ کشورهاى آسياى جنوبي، که در توسعه مناطق پردازش صادرات از توفيق بيشترى برخوردار بودهاند، نشاندهندهٔ سرمايهگذارى برروى صنايع سبک در ابتداى کار بوده است؛ زير از يک سو اين صنايع از تکنولوژى قابل حصولترى در داخل برخوردار هستند، و از سوى ديگر امکان استفاده از نيروى کار داخلى را فراهم مىآورند. |
البته، پس از يک دوره سرمايهگذارى برروى صنايع سبک مىتوان سرمايهگذارى برروى صنايع سنگين را نيز شروع کرد، همانطورى که در بررسى مناطق آزاد کشورها، (بهويژه کره جنوبي) آمد. (بهعنوان مثال در کره جنوبى صنايع فولاد و کشتىسازى پس از صنايع سبک مورد توجه قرار گرفتند). |
در هر حال، در شرايط فعلي، در منطقه آزاد کيش بيشترين امکانات به فعاليتهاى تجارى اختصاص يافته است، بنابراين نمىتوان صدور کالاهاى صنعتى را از اين منطقه انتظار داشت. اما در مورد منطقه آزاد قشم بايد گفت که اگرچه اين منطقه استعداد لازم براى تبديل شدن به يک منطقه پردزاش صادرات را دارد، اما جهتگيرى به سمت صنايع سنگين بهنظر نمىرسد تا زمينهساز رشد صادرات کالاهاى صنعتى از اين منطقه گردد. با اين وصف با به کارگيرى يک استراتژى صحيح صنعتى مىتوان در آينده انتظار صدور کالاهاى صنعتى از اين منطقه را با توجه به وجود منابع فراوان و ارزان انرژي، داشت. |
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور سقوط بالگرد رئیسی سیدابراهیم رئیسی شهدای خدمت شهید جمهور ابراهیم رئیسی رئیسی شهادت ایران سقوط بالگرد بالگرد
هواشناسی شهید رئیسی امتحانات نهایی تهران کنکور شهرداری تهران سانحه بالگرد رئیسی بارش باران آموزش و پرورش هلال احمر سیل قوه قضاییه
دلار قیمت دلار ارز قیمت خودرو بورس قیمت طلا یارانه خودرو بازار خودرو حقوق بازنشستگان سایپا یارانه نقدی
سینمای ایران تلویزیون سینما جشنواره کن آیت الله سید ابراهیم رئیسی هنرمندان شعر رسانه ملی لیلا حاتمی سریال
کنکور ۱۴۰۳ دانش بنیان
اسرائیل رژیم صهیونیستی غزه امیرعبداللهیان جنگ غزه فلسطین ترکیه آمریکا سوریه ولادیمیر پوتین چین اوکراین
فوتبال پرسپولیس استقلال رئال مادرید باشگاه پرسپولیس لیگ برتر لیگ برتر ایران فدراسیون فوتبال والیبال لیگ برتر انگلیس باشگاه استقلال لیورپول
اپل هوش مصنوعی مایکروسافت گوگل سامسونگ ناسا انسان تبلیغات موبایل آیفون
سلامت سرطان مغز طول عمر آلزایمر کاهش وزن مغز انسان افسردگی سلامت روان