|
|
| از حدود يک و نيم سالگى به بعد، کودکان وارد مرحلهٔ تازه‌اى مى‌شوند، يعنى کنجکاوى آنها نسبت به چيزهائى که در اطراف خود مى‌بينند به‌شدت افزايش مى‌يابد. دل آنها مى‌خواهد از کاربرد و طرز کار آنها سر در بياورند و بفهمند که چگونه مى‌توانند بر نحوهٔ کار آنها تأثير بگذارند. سعى مى‌کنند با دستکارى کردن اشياء بفهمند که چه اتفاقى مى‌افتد. دوست دارند که پازل‌ها را جور کنند و به هدف‌هاى معينى دست يابند. بنابراين به وسايل و فعاليت‌هائى نياز دارند که از اين جهت آنها را ارضاء کرده، حس کنجکاوى آنها را تحريک نمايد و باعث رشد مهارت‌هاى جسمى و فکرى مهم و تازه در آنها گردد.
|
|
| فعاليت‌ها و بازى‌هائى که شرح آنها خواهد آمد، باعث پيشرفت و تلطيف توانائى‌هاى دست‌ورزى (.Manipulative Skills) کودک مى‌شود که شروع آن به ماه‌هاى اوليهٔ زندگى او برمى‌گردد، در عين‌حال هماهنگى بين چشم‌ها و دست‌ها را بهبود مى‌بخشند ماهيچه‌هاى دست و بازو را براى انجام کارهاى ظريف‌تر تقويت مى‌کنند و به حرکت انگشتان ظرافت و نرمش مى‌دهند.
|
|
| دستکارى و امتحان کردن اشياء براى شناخت نحوهٔ کار آنها، به کودک يارى مى‌دهد که شباهت‌ها و تفاوت‌هاى آنها را بشناسد، آنهائى را که به هم شباهت دارند با يکديگر جور کند و شباهت‌هاى کلى ميان آنها را دريابد، که قدم مهمى است که کودک به جلو برمى‌دارد و در نهايت منجر به پيوند دادن اطلاّعات براى تشکيل مفاهيم ذهنى از دو سالگى به بعد مى‌شود. مفاهيمى که به ايجاد توانائى استفاده از زبان و برقرارى ارتباط مى‌انجامد.
|
|
| در اين زمان است که خريدن اسباب‌بازى واقعاً ضرورت پيدا مى‌کند. مشکل بتوان در خانه اسباب‌بازى‌هائى را ساخت که بتوانند ظرافت و دقتى را که لازمهٔ اين نوع اسباببازىها است داشته باشند. کارخانه‌هاى سازندهٔ اسباب‌بازي، داراى امکانات، توانائى‌ها و وسايل بيشترى هستند و مى‌توانند اسباب‌بازى‌هاى نرم، سبک و نشکن بسازند. با وجود اين، اسباب‌بازى‌هاى دست‌ساز (Home-made) هم از جهت نوآوري، ايجاد تنوع و هم براى شناخت علايق کودک، خالى از فايده نيست.
|
|
|
|
| اسباب‌بازى‌هاى جورکردني، اسباب‌بازى‌هائى هستند با قطعات جدا از هم و بايد طورى جابه‌جا شده و قرار داده شوند که در جاى صحيح قرار گيرند. اين نوع اسباببازىها از يک‌سالگى به بعد مورد علاقهٔ بچه‌ها است. در نظر داشته باشيد که کار با قطعات مدوّر براى کودک آسانتر است.
|
|
|
|
|
| - درپوش‌ها:
|
| ظرف‌هاى گوناگونى را که داراى درپوش هستند و بتوان در آنها را باز و بسته کرد، مثل قابلمه‌ها و ماهيتابه‌هاى دردار، انتخاب کنيد. آنها را در اختيار کودک بگذاريد تا بتواند به باز و بسته کردن آنها بپردازد.
|
|
| - جعبه‌هائى که بايد اشيائى معينى را به داخل آنها انداخت:
|
| اين نوع اسباببازىها انواع ساده و پيچيده دارند. با يک جعبهٔ کفش، مى‌شود يک نوعِ سادهٔ آن را درست کرد. به اين ترتيب که يک دايرهٔ گرد از روى سرپوش آن دربياوريد، به اندازه‌اى که بشود يک توپ کوچک را از آن عبور داد. بعد از اينکه کودک اين کار را ياد گرفت، اندازهٔ يک مربع را در بياوريد که بتواند يک مکعب را از آن رد کند. کم‌کم اشکال ديگر را اضافه کنيد. بعدها کودک قادر خواهد شد که سکّه و کارت را هم از يک شکاف رد کند (تا وقتى که کودک ياد نگرفته است که چيزها را در دهان نگذارد بايد کاملاً مواظب باشيد).
|
|
|
|
|
| - پيدا کردن دو شيء همانند، ساده‌ترين نوع دسته‌بندى است.
|
|
|
|
|
| - وقتى کودک را تشويق مى‌کنيد که اشياء را بر طبق اندازهٔ آنها درجه‌بندى کند، به او در شناخت نسبى اندازه‌ها کمک مى‌کنيد.
|
|
|
|
|
| - براى بالا بردن مهارت کودک در طبقهبندى کردن، او را تشويق کنيد تا اشياء مربوط به يک گروه را از ميان گروه‌هاى ديگر جدا کند.
|
|
|
|
|
| - ديگر چيزهائى که مى‌شود از آنها براى جور کردن، طبقهبندى و درجه‌بندى استفاده کرد (اگر کودک اشياء را به دهان مى‌برد، از اشياء ريز استفاده نکنيد):
|
|
| سبزيجات، ماکارونى،
قاشق و چنگال پلاستيکى،
مکعب‌ها،
حيواناتِ کوچکِ عروسکى،
مداد شمعى،
دومينو،
دکمه،
ريگ‌هاى درشت،
پوستهٔ صدف،
|
