| پيشنهادهاى زير جريان تهيهٔ مقاله‌هاى تحقيقى را روشن مى‌کنند. دو قاعدهٔ اساسى را که براى اين منظور بايد در نظر داشت عبارتند از:
|
|
| ۱. زود شروع کنيد و با دقت کار کنيد. تا آخرين لحظات صبر نکنيد؛ تا مجبور نشويد با عجله چيزهائى را سر هم کنيد.
|
|
| ۲. بعد از اينکه مقاله را تهيه کرديد، بگذاريد قدرى زمان بگذرد آنگاه مقاله را به‌طور عينى بررسى کنيد. انجام ندادن اين کار منجر به تهيهٔ يک مقالهٔ ضعيف خواهد شد.
|
|
|
|
|
|
| در تهيهٔ مقالات تحقيقى انتخاب موضوع و تعريف کردن دقيق آن است، مگر در مواقعى که موضوع انتخاب شده باشد. اگر حق انتخاب به شما داده شده است، موضوعى را انتخاب کنيد که حداقل تا حدودى به آن علاقه‌مند هستيد، زيرا عدم علاقه در کار شما منعکس خواهد شد. اگر نمى‌توانيد تصميم بگيريد که چه موضوعى را انتخاب کنيد از معلم خود راهنمائى بخواهيد. حتى اگر موضوع را خود انتخاب کرده‌ايد، باز هم با معلم خود در مورد زمينه‌هاى مربوط به موضوع مشورت کنيد و مناسب‌ترين آنها را انتخاب نمائيد. بعضى اوقات معلم شما را در پيدا کردن منابع مربوط يارى خواهد کرد.
|
|
| به هنگام تعريف کردن موضوع مورد تحقيق، مآخذ و مراجع مورد نياز را در نظر بگيريد. پيش از درگيرى زياد با مطلب، به کتابخانه مراجعه کنيد و ببينيد منابع و کتب مورد نياز موجود است يا نه.
|
|
| اغلب انتخاب يک موضوع کُلى خيلى آسان است، ولى محدود کردن آن به طريقى که بتواند به اندازهٔ کافى مطلب را روشن کنيد کار دشوارى است. سعى کنيد مطلب را آن‌قدر وسيع نگيريد که در مقالهٔ خود فقط به‌طور سطحى در مورد آن صحبت کنيد. اگر پيش از شروع به تحقيق نمى‌توانيد موضوع را جمع و جور کنيد، سعى کنيد در جريان تحقيق اين کار را انجام دهيد. ولى فراموش نکنيد که مطلب مورد تحقيق شما بايد آن‌قدر ارزش داشته باشد که در مورد آن به تحقيق بپردازيد.
|
|
|
|
| در تهيهٔ مقالهٔ تحقيقى انتخاب منابع و مراجع مربوط به تز مقاله و جمع‌آورى مواد مناسب است.
|
|
| اگر مقالهٔ شما مستلزم تحقيق وسيع کتابخانه‌اى است با مراجعه به کاتولوگ کارت‌هاى عنوان به‌دنبال کتاب‌هاى مناسب بگرديد. فهرستى از اين کتاب‌ها و مقالات را به‌طور جداگانه بر روى کارت‌هائى که تهيه کرده‌ايد بنويسيد و در روى هر کارت علاوه بر عنوان، مؤلف، شمارهٔ کتاب در کتابخانه، و اطلاعاتى که مى‌خواهيد در کتاب پيدا کنيد بر روى کارت بنويسيد. بعد از کاتولوگ کارت‌ها به انديکس يا راهنماى مجلات مراجعه کنيد و اطلاعات لازم را يادداشت نمائيد.
|
|
| در صورت امکان کارِ برآورد از مطالب را محدودتر کنيد. بعد از انتخاب کتاب‌ها، از طريق مطالعهٔ اجمالي، ديدزني، و مطالعهٔ انتخابى کتاب را بخوانيد و معين کنيد که لازم هست آن را به‌طور دقيق بخوانيد يا نه. در ضمن اين کار، مطالب مهم و نقل قول‌هاى مناسب را بر روى کارت‌هاى يادداشت خلاصه کنيد. اين مطالب را، در صورت امکان، به زبان خود خلاصه کنيد.
|
|
| براى هر موضوعى يک کارت مجزا به‌کار بريد و به دقت محل اخذ موضوع را مشخص کنيد. کارت‌هاى يادداشت به شما کمک مى‌کنند تا مآخذ اطلاعات جمع‌آورى شده را کنترل کنيد و هم‌چنين به شما در سازمان دادن و نوشتن مقاله کمک خواهند کرد.
|
|
|
|
| در تهيهٔ مقالهٔ تحقيقي، بيان تز اصلى و سازمان دادن مطالبى است که مى‌خواهيد در گزارش خود بگنجانيد.
|
|
| دربارهٔ تز اصلى خود که اجزاء مقاله را با هم متحد خواهد کرد عبارتى بنويسيد. براى بيان تز خود چند روزى فرصت بدهيد و در اين مدت هرچه به ذهن شما مى‌رسد يادداشت کنيد. روابط بديع، ديدگاه‌هاى تازه و افکار اصيل در طى اين فرصت خودنمائى خواهند کرد.
|
|
| وقتى که طرح خود را تهيه مى‌کنيد، مى‌توانيد کارت‌هاى يادداشت خود را بر طبق نکات اصلى دسته‌بندى کنيد و کارت‌هاى غير مربوط را کنار بگذاريد. در اين زمان در مورد يک روش مناسب ارائه مطالب تصميم بگيريد، يعنى اينکه مطالب را مى‌خواهيد بر حسب زمان ارائه دهيد يا به طريق استدلال قياسى يا استدلال استقرايي، و غيره. در طرح خود نکات اصلى را به‌طور کامل بيان کنيد. کارت‌هاى يادداشت خود را به ترتيبى که مى‌خواهيد مورد استفاده قرار دهيد شماره‌گذارى کنيد، و اين شماره‌ها را در طرح خود بنويسيد.
|
|
|
|
| بسط طرح تهيه شده و تبديل آن به نسخهٔ اول مقاله است. هر کسى براى خود يک سبک به‌خصوص نوشتن را به‌کار مى‌برد، ولى نکات زير مى‌توانند شما را در اين مورد کمک کنند:
|
|
| ۱. دقيقاً با بيان هر انديشه چه چيزى را مى‌خواهم بگويم؟ اين سؤال به شما کمک مى‌کند تا هر مطلبى را که مى‌خواهيد بنويسيد به‌طور صريح روشن کنيد.
|
|
| ۲. آيا تمام بيانات خود را با اطلاعات واقعى مستدل کرده‌ام؟ آيا اطلاعات من به مطلب مورد بحث مربوط هستند؟ اين سؤالات به شما کمک مى‌کنند تا از غلط معمول بيان مطالب بدون مدارک و اسناد کافى خوددارى کنيد.
|
|
| ۳. آيا آنچه را که مى‌خواهم بگويم تا حد امکان به‌طور روشن، خلاصه، و ساده بيان مى‌کنم؟ اين سؤال را به هنگام نوشتن به خاطر داشته باشيد تا مطالب شما به مؤثرترين وجهى نوشته شوند.
|
|
| ۴. چگونه مى‌توانم بين آنچه که قبلاً گفته‌ام و آنچه که بعد خواهم گفت به طرز مؤثر يک رابطه برقرار کنم؟ انتقال هموار از مطلبى به مطلب ديگر اساس منطقى مقالهٔ شما است و مطالعهٔ آن را آسان مى‌سازد.
|
|
| ۵. آيا به‌طور دقيق واقعياتى را که يک مؤلف گفته است از عقايد او متمايز ساخته‌ام؟ هم‌چنين بين عقيدهٔ مؤلف و عقيدهٔ خود من اين کار را انجام داده‌ام؟ آيا به‌طور دقيق تمام نقل قول‌ها و مراجع را مشخص کرده‌ام؟ اين سؤالات دقت شما را افزايش مى‌دهند.
|
|
| از نقل قول‌ها صرفاً براى تأکيد و حمايت از مطالب خود استفاده کنيد؛ نقل قولِ زياد جريان طبيعى گزارش را به هم مى‌زند. در مورد اعتبار دادن به مآخذى که مورد استفاده قرار مى‌دهيد خيلى دقت و وسواس به خرج دهيد.
|
|
|
|
| تهيهٔ يک مقالهٔ تحقيقى تجديد نظر در نسخهٔ اول و تکميل اطلاعات لازم است، به طريقى که بتوان آن را به‌طور هموار و منطقى مطالعه کرد. بعد از نوشتن نسخهٔ اول مقاله براى چند روزى آن را کنار بگذاريد و آنگاه به ويرايش و اصلاح آن بپردازيد. اين مدت وقفه بسيار ضرورت دارد، زيرا در اين فرصت شما يک نظر عينى و انتقادى راجع به‌کار خود پيدا خواهيد کرد.
|
|
| براى تجديد نظر در مقالهٔ خود آن را چندين بار بخوانيد. در بار نخست به محتوا و ساختمان مطلب توجه کنيد و تغييرات لازم را در آن بدهيد. بعد به منظور اصلاح نکات دستورى و املائى مقاله را بخوانيد. مفيد است که پيش از اصلاح نهائى نظر کسان ديگرى را در مورد مقالهٔ خود کسب کنيد.
|
|
| بالاخره اصلاحات لازم را در مورد جزئيات و شکل کلى صورت بدهيد. در مورد حواشى و مراجع و منابع دقت لازم را به خرج دهيد. سرانجام نسخهٔ ماشين شده را براى رفع اشکالات تايپى بخوانيد و پيش از آخرين فرصت مقاله را تحويل دهيد.
|
|
| وقتى که معلم مقالهٔ شما را پس داد، تمام اظهارنظرها را به دقت بخوانيد و ياد بگيريد که چگونه مى‌توانيد کيفيت مقالات تحقيقى آيندهٔ خود را بالا بريد.
|
