| يکى از عوارض عمده‌اى که معمولاً بعد از تصادفات و صدمات وارده به اشخاص ايجاد مى‌شود ضربه و آسيب به اعضاء مختلف بدن است که منجر به اشکال مختلف آسيب از قبيل خونريزى‌ها و شکستگى‌ها مى‌شود.
|
|
|
|
|
|
| خونريزى به مواردى از مصدوميت گفته مى‌شود که براى آن خون از قسمت‌هاى مختلف بدن به بيرون نشت کند. به‌طور کلى خونريزى به دو صورت مشاهده مى‌شود:
|
|
|
|
| نوعى از خونريزى که در آن، به‌دليل پارگى عروق سطحى و يا عمقى بدن، خون به بيرون نشت مى‌کند. براساس نوع رگى که آسيب ديده است سه نوع خونريزى خارجى وجود دارد:
|
|
| ۱. وريدى: خون خارج‌شده از بدن تيره‌تر بوده و به آرامى خارج مى‌شود و حالت جهشى ندارد.
|
|
| ۲. شريانى: خون خارج‌شده از بدن روشن بوده و حالت جهشى دارد و با سرعت بيشترى خارج مى‌شود.
|
|
| ۳. مويرگى: خونريزى خفيف بوده و مشکل حادى ايجاد نمى‌کند.
|
|
|
|
| جهت کنترل خونريزى با توجه به‌شدت و نوع خونريزى مى‌توان از روش‌هاى زير استفاده نمود:
|
|
| ۱. فشار مستقيم: محل خونريزى را با استفاده از گاز استريل يا دستمال تميز با استفاده از دست محکم فشار دهيد تا خونريزى قطع شود. در صورت قطع خونريزى همان پانسمان انجام شده را با باند در محل ثابت کنيد.
|
|
| ۲. بالا نگهداشتن عضو: اندام دچار خونريزى را بالاتر از سطح بدن نگهداريد.
|
|
| ۳. فشار بر نقاط خاص: اگر با روش‌هاى فوق خونريزى کنترل نشود از فشار بر نقاط خاص که شريان‌هاى اصلى بدن در آنجا از نزديک سطح بدن و روى استخوان عبور مى‌کنند، استفاده کنيد. اين نقاط در شکل نشان داده شده است.
|
|
| ۴. استفاده از تورنيکه: با استفاده از تورنيکه باند يا نوار پارچه‌اى يا لاستيکى بالاى محل خونريزى را ببنديد. (اين آخرين راه‌حل مى‌باشد).
|
|
| ۵. بعد از کنترل خونريزى محل زخم را شستشو داده و تميز کنيد. اما از برداشتن لخته‌هاى تشکيل شده در محل خوددارى نمائيد تا خونريزى تکرار نشود.
|
|
| ۶. در صورت شدت جراحات مصدوم را بلافاصله به مرکز درمانى انتقال دهيد.
|
|
|
|
| خونريزى از ارگان‌هاى داخلى بدن همچون کبد، طحال، معده و روده را که خون در داخل بدن جمع شده و به بيرون راه پيدا نمى‌کند خونريزى داخلى مى‌گويند. علائم آن برحسب محل خونريزى مى‌تواند استفراغ خونى يا مدفوع خونى يا سياه‌رنگ، ادرار خوني، کبودى دور چشم و تورم پشت گوش، تورم و کبودى اندام‌ها، درد شکم، سرفه و خلط خونى و ..... باشد.
|
|
| علائم و نشانه‌هاى عمومى خونريزى داخلى
|
|
| مصدوم دچار رنگ‌پريدگي، تندى ضربان قلب، سرگيجه، تهوع و استفراغ است و در صورت شدت خونريزى شوک اتفاق مى‌افتد.
|
|
|
|
| - وضعيت راه هوائى - تنفس و قلب و گردش خون را بررسى کنيد.
|
| - احياء قلبى - ريوى را در صورت لزوم شروع کنيد.
|
| - علائم حياتى را کنترل کرده و ثبت نمائيد.
|
| - در صورت لزوم شوک را درمان کنيد.
|
| - به مصدوم اکسيژن داده و هيچ چيزى نخورانيد.
|
| - مصدوم را به نزديک‌ترين مرکز درمانى انتقال دهيد.
|
| - از حرکت دادن مصدوم اکيداً خوددارى نمائيد چرا که احتمال شديد خونريزى را افزايش مى‌دهد.
|
|
|
|
| شکستگى يکى ديگر از صدماتى است که در تصادفات و حوادث اتفاق مى‌افتد و به دو نوع تقسيم مى‌شود:
|
|
| - شکستگى باز:
|
| در اين نوع شکستگى قطعات استخوان شکسته باعث پارگى پوست گشته و از بدن خارج مى‌شود و يا زخم شديد و نافذى وجود دارد که پوست را به محل شکستگى مرتبط مى‌سازد.
|
|
| - شکستگى بسته:
|
| در اين نوع شکستگى قسمتى از استخوان که شکسته از قسمت سطحى و پوست بدن خارج نشده و قابل رؤيت نيست.
|
|
|
|
| عضوى که دچار شکستگى شده است داراى درد شديد بوده و تورم همراه با کبودى در محل ضربه مشاهده مى‌شود. هم‌چنين در حرکت و عمل طبيعى عضو آسيب‌ديده، اختلال ايجاد شده و دچار تغييرشکل مى‌گردد. در صورت شديد بودن شکستگى ممکن است در اثر درد و خونريزى شديد مصدوم دچار شوک شود.
|
|
|
|
| - علائم حياتى و وضعيت راه هوائى - تنفس و گردش خون مصدوم را بررسى کنيد و در صورت نياز به احياء قلبى - ريوى عمليات را شروع کنيد.
|
|
| - عضو شکسته را در همان وضعيتى که هست بى‌حرکت کنيد.
|
|
| - در محل آسيب‌ديده کيسه‌اى يخ بگذاريد.
|
|
| - در صورتى‌که شکستگى در ناحيه سر و گردن و ستون فقرات باشد از جابه‌جائى گردن مصدوم خوددارى نموده و هنگام انتقال وى به مرکز درمانى براى ثابت نگهداشتن آن از بالش يا کيسه‌هاى شن در اطراف گردن و تنه و يا آتل تمام قد استفاده کنيد.
|
|
| - در شکستگى اندام‌ها (دست و پا) با استفاده از آتل چوبى يا فلزى و در غير اين‌صورت از وسايلى مانند چوب يا چيزى که بتوان به‌جاى آتل از آن استفاده نمود اندام آسيب‌ديده را ثابت کرده و بيمار را به مرکز فوريت‌هاى پزشکى منتقل نمائيد.
|
|
| - ياد‌آورى مى‌شود در شکستگى ستون فقرات بسيار با احتياط عمل کنيد و از هرگونه جابه‌جائى بپرهيزيد بدون حرکت دادن به بدن مصدوم با تخته چوب بلند يا آتل تمام قد او را ثابت نگهداريد.
|
|
| - در مورد مصدومين دچار دررفتگى و يا پيچ‌خوردگى اندام‌ها اقدامات اوليه را مانند شکستگى‌ها انجام دهيد.
|
