موقعیت اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و استراتژیک

نقش معدن در بعد استانى:

با وجود استخراج دو نوع ماده معدنى در استان تنها يک نوع آن سنگ تزئينى داراى نقش منطقه‌اى و ملى است به‌طورى که سنگ بعضى از معادن استان (معدن دريژان) نه تنها در استان و کشور بلکه در سطح جهانى در نوع خود کم‌نظير است. عمده‌ترين توليد معدنى استان لرستان معادن سنگ تزئينى و نما مى‌باشد به‌طورى‌ که ميزان توليد آن در سال ۷۲ حدود ۴۱ درصد توليد و همچنين به همين ميزان ارزش فروش آن را در کشور شامل شده است. ذخاير شناخته شده اين نوع سنگ که داراى کيفيت و کميت مناسب مى‌باشد اين استان را به يکى از قطب‌هاى توليد اين نوع سنگ در کشور مبدل نموده است و در صورت برنامه‌ريزى دقيق، به کارگيرى روش‌هاى نوين استخراج و ايجاد زمينه مناسب جهت صدور سنگ به خارج از کشور صنعت سنگ مى‌تواند در اقتصاد استان نقش پويائى را به عهده گيرد در حال حاضر نيز تنوع توليد مواد معدنى در استان که با وزنى حدود دو ميليون تن از انواع مختلف همراه است نشانگر نقش مهم اقتصادى اجتماعى بخش معدن استان در ابعاد ملى و منطقه‌اى مى‌باشد. سالانه مقادير قابل ملاحظه‌اى سنگ به‌صورت کوپو و اسلب و پلاک و لاشه موزائيکى دانه‌‌بندى شده به خارج کشور صادر مى‌شود ارزش صادرات و ميزان سنگ صادره در سال ۷۴ به ترتيب ۲۴/۵ ميليون دلار با تناژ ۵۹۹۹۴ تن و در سال ۷۵ مقدار ۱۰۸۱۶۵ تن سنگ به ارزش ۷۳/۴ ميليون دلار بوده است. اين اقلام از معادن دژيران و درب چاه به کشورهاى ژاپن و اطريش شده است.

%۲۲ از معادن سنگ‌هاى تزئينى و ساختمانى کشور در لرستان قرار دارد که از ين جهت رتبه اول را در کشور دارد و از لحاظ ميزان استخراج نيز بعد از اصفهان، دومين استان کشور است.

هم‌اکنون حدود ۴۰۰ واحد سنگبرى و ۲۰ واحد سنگ کوبى در لرستان مشغول فعاليت هستند، سالانه حدود سه ميليون تن انواع سنگ تزئينى و ساختمانى از معادن لرستان اسخراج مى‌شود که بخشى از آن در استان و بخش ديگر از آن در خارج از استان به بازار عرضه مى‌شود و حدود ۲۰۰ هزار تن آن نيز به کشورهاى حوزه خليج فارس، اروپا و کشورهاى آسياى جنوب شرقى صادر مى‌شود.

نسبت حجم ذخيره انواع سنگ‌هاى تزئينى در کل کشور به ترتيب استان‌ها به شرح زير مى‌باشد:

لرستان	۵/۲۱ درصد
فارس	۵/۱۸ درصد
کردستان	۱۲    درصد
اصفهان	۵/۱۱ درصد
خراسان	۵/۶   درصد
مرکزى	۶     درصد

بدين ترتيب حدود ۷۶ درصد ذخاير قطعى سنگ‌هاى تزئين کشور در ۶ استان و ۲۴ درصد در بقيه استان‌ها قرار دارد.

وضعيت استخراج بين ۵ استان عبارت است از:

اصفهان	۶/۳۱ درصد
لرستان	۳/۲۱ درصد
فارس	۳/۱۶ درصد
کردستان	۶/۶   درصد
مرکزى	۶      درصد
ساير استان‌هاى کشور	۲/۱۶ درصد

بدين ترتيب حدود ۷۰ درصد از حجم ذخيره و بالغ بر ۸۱ درصد استخراج در بين استان لرستان و استان‌هاى همجوار آن وجود دارد که مى‌تواند به‌عنوان مزيت نسبى منطقه نسبت به ساير مناطق مطرح گردد.

در اين منطقه با توجه به فعاليت‌ها مرتبط با کانى و غير فلزى به دليل به کارگيرى آن و ساير عوامل توليد برحسب منطقه، توليدکننده نسبت به ساير مناطق مى‌تواند از مزيت‌هاى اقتصادى خاصى بهره‌مند گردد.

از جمله:

۱. نيل به نقطه سربسر توليد در کوتاه‌ترين زمان ممکن.

۲. توان تقليل هزينه‌هاى عملياتى توليد تا سرحد امکان.

۳. پائين آوردن قيمت تمام شده.

۴. تأمين منابع اوليه مورد نياز توليد با کم‌ترين و بالاترين ميزان ممکن.

۵. توان افزايش توليد تا بالاترين ظرفيت‌ها.

۶. توان رقابت با قيمت‌هاى تمام شده با ساير توليدکنندگان آسيا و يا حتى اروپا.

۷. سهولت دسترسى به بازارهاى بين‌المللى.