واکسیناسیون‌هائی که برای زن حامله بی‌ضرر هستند

واکسيناسيون‌ عليه کزاز، آنفلوآنزا، فلج‌اطفال ( استفاده از واکسن سالَک غيرفعال) و وبا بدون خطر انجام مى‌شود و حتى در بعضى موقعيت‌ها پيشنهاد مى‌شود.

از آنجائى‌که آنفلوآنزا ممکن است موجب سقط در زن حامله شود، ايمن‌سازى عليه آنفلوآنزا در هر سن حاملگى توصيه مى‌شود.

واکسن کزاز

در کشورهاى اروپائى کزاز نوزادى عملاً نابود شده است.

با اين وجود، اين بيمارى در تعدادى از کشورهاى آفريقائي، آسيائى و آمريکاى جنوبي، مدت زيادى بسيار شايع بوده واکنون يک مشکل بهداشتى عمومى بزرگ مى‌باشد. در هند، آمار نشان مى‌دهد که ۳۰-۸% موارد کزاز که در بيمارستان‌ها درمان مى‌شوند بچه‌هاى نوزاد مى‌باشند.

براساس ميزان مرگ و مير، سازمان بهداشت جهانى تخمين مى‌زند که حدود ۵۰۰،۰۰۰ مرگ سالانه توسط کزاز نوزادى در ۱۴ کشور واقع در دو منطقه سازمان بهداشت جهانى رخ مى‌دهد. اگر ميزان مرگ ۸۵% را بپذيريم، ۶۰۰،۰۰۰ مورد کزاز نوزادى سالانه در اين کشورها تخمين زده مى‌شود.

ايمنى از طريق جفت از مادر به بچه منتقل مى‌شود. ايمنى نوازد عملاً همانند ايمنى مادر مى‌باشد. تا ۵ هفته بعد از تولد، ايمنى قوى خواهد بود، اگر تيتر آنتى‌بادى ضدکزاز مادر بالا باشد.

در سال ۱۹۲۷، رامون براى اولين‌بار ايمن‌سازى زنان حامله را عليه کزاز به‌منظور پيشگيرى از کزاز نوزادى پيشنهاد کرد.

از آن پس، مطالعات متعدد نشان دادند که ايمنى از مادرى که در دوران حاملگى واکسينه شده به بچه منتقل مى‌شودو اين واکسيناسيون بى‌ضرر مى‌باشد. فهم کنونى ما از انتقال آنتى‌بادى‌هاى مادرى به جنين از طريق جفت در دوران حاملگي، منجر به توصيه اين واکسيناسيون در دوران حاملگى مى‌شود.

در چارچوب EPI، سازمان بهداشت جهانى بر اهميت واکسيناسيون زنان در سنين باردارى و زنان حامله تأئيد مى‌کند.

واکسن استفاده شده بايد داراى خاصيت آنتى‌ژنى بالا و حاوى ماده جاذب باشد. اولين دوز واکسن بايستى در اوايل حاملگى استفاده شود. بين اولين و دومين دوز فاصله طولانى بايد رعايت شود و دوز دوم بايستى قبل از دو هفته آخر حاملگى تزريق شود. وقتى تزريق اولين دوز در زمان ديرترى انجام شده باشد، حدوداً در ۱۰ هفته آخر حاملگي، يک فاصله کوتاه بين تزريقات قابل قبول مى‌باشد.

پيشگيرى از کزاز نوزادى توسط واکسيناسيون قبل از ۴-۲ هفته آخر حاملگى انجام مى‌شود. مدت زمان کوتاه‌تر هيچ محافظتى ايجاد نمى‌کند، اما اگر راه‌حل ديگرى وجود نداشت بايد انجام شود هنگامى‌که بروز کزاز نوزادى بالا است، تزريقات يادآور واکسن کزاز براى دختران و زنان سنين بارورى مطلقاً ضرورى است. با توجه به دانش کنونى ۴ مسئله لاينحل باقى مانده است.

حداقل فاصله بين تزريقات (براساس برنامه سازمان بهداشت جهانى ۴ هفته)

تعداد کلى تزريقات بستگى به آنتى‌ژنيسيته واکسن دارد: دو دوز آناتوکسين جذب شده با تيتراسيون LF ۲۵-۳۰ کافى به نظر مى‌رسد، يا سه دوز در LF ۵-۱۰

ريتم يادآورها

غلظت آنتى‌ژنى دوز يادآور: تزريق يادآور يک‌سال پس از دومين تزريق انجام مى‌شود از آن پس هر ۱۰-۵ سال يک‌بار در يک زن حامله تزريق يادآور بعد از ماه چهارم حاملگى و قبل از ماه آخر انجام مى‌شود. تعداد کل تزريقات نبايستى بيش از ۴ شود، دو تزريق اول و دو تزريق يادآور.

براساس مطالعه WHO درصد زنان واکسينه شده ناکافى مى‌باشد. ۱۸% در آفريقا ۱۰% در آمريکا: ۱۶% در آسياى جنوب شرقى و ۴% در مناطق مديترانه‌اى شرقي.

ايمن‌سازى عليه فلج اطفال توسط واکسن غيرفعال سالَک در زنان حامله مؤثر بوده و به‌خوبى تحمل مى‌شود.

تحقيقات هيچ‌گونه افزايشى در ميزان سقط يا ناهنجارى جنينى به‌دنبال تزريق اين واکسن را نشان نمى‌دهد.

در فرانسه واکسن وبا در هنگام اپيدمى‌ها و مسافرت زنان به کشورهائى که وبا اندميک است، ضرورى مى‌باشد.

از سال ۱۹۷۴ اين واکسيناسيون توسط WHO توصيه مى‌شود. استفاده از آن توسط زن حامله خطرناک نمى‌باشد. مطابق نظام بين‌المللي، گواهينامه واکسيناسيون ۶ روز بعد از ايمن‌سازى معتبر مى‌شود و تا ۶ ماه معتبر باقى مى‌ماند.

واکسيناسيون عليه هپاتيت B براى زن حامله در موارد استثنائى انجام مى‌شود و ارزش کمى دارد. هنگام مسافرت به مناطق اندميک اگر احتمال آلودگى بالا باشد اين واکسيناسيون انجام مى‌شود.