تشخیص

تشخیص

برای رسیدن به معیارهای تشخیصی برای عوامل روان‌شناختی که بر یک بیماری طبی اثر می‌گذارند، دو معیار زیر باید موجود باشند:

۱. یک بیماری طبی وجود دارد.

۲. عوامل روان‌شناختی آثار سوئی بر آن دارند (مثلاً محرک‌ محیطی که از دیدگاه روان‌شناختی معنی‌دار است، از نظر زمانی با شروع یا تشدید یک اختلال یا بیماری ویژه جسمی در ارتباط است).

بیماری جسمی باید نشان‌دهنده یک بیماری عضوی (مثلاً سردرد میگرنی) باشد. تعدادی اختلالات جسمی که دارای معیارهای فوق هستند، در جدول بیماری‌های جسم یکه تحت‌تأثیر عوامل روان‌شناختی قرار می‌گیرند ذکر شده‌اند.

جدول بیماری‌های جسم یکه تحت‌تأثیر عوامل روان‌شناختی قرار می‌گیرند

	اختلال			مشاهدات - نظریات - توضیحات - برخورد یا بیماری
	آنژین صدری، آریتمی‌ها، انقباض ناگهانی عروق کرونر			شخص تیپ A پرخاشگر و تحریک‌پذیر است. به آسانی ناامید می‌شود و به بیماری عروق کرونر حساس است. بروز آریتمی در اضطراب شایع است. مرگ ناگهانی ناشی از آریتمی بطنی در برخی بیمارانی که شوک یا یک فاجعه عمده روان‌شناختی را تجربه می‌کنند دیده می‌شود. تغییرات شیوه زندگی: ترک سیگار، جلوگیری از مصرف الکل، کاهش کلسترول برای محدود کردن عوامل خطر، پروپرانولول برای بیمارانی که به‌عنوان بخشی از علایم فوبی اجتماعی دچار تاکی‌کاردی می‌شوند تجویز می‌شود. این دارو در مقابل آریتمی و کاهش جریان خون کرونر محافظت‌کننده است.
	آسم			حملات با استرس، عفونت تنفسی و حساسیت تشدید می‌شوند. پویش خانواده را بررسی کنید. به‌ویژه هنگامی‌که بیمار یک ودک است به دنبال حمایت بیش از حد خانواده باشید و سعی کنید فعالیت مستقل مناسب را تشویق کنید. در بیماران آسمی مصرف پروپرانولول و آنتاگونیست‌های گیرنده‌های بتا برای درمان اضطراب ممنوع است. فرضیه‌های روان‌شناختی: وابستگی شدید و اضطراب جدائی، خس خس سینه در آسم یک تقاضای سرکوب‌شده برای عشق و حمایت است.
	بیماری‌های بافت همبند: لوپوس اریتماتوی سیستمیک، آرتریت روماتوئید			بیماری ممکن است با استرس‌های بزرگ زندگی به‌ویژه مرگ یک عزیز آغاز شود. با استرس مزمن، عصبانیت یا افسردگی تشدید می‌شود. لازم است بیمار را تا حد امکان فعال نگاه داریم تا مشکلات ناشی از بدشکلی مفاصل را به حداقل برسانیم. درمان افسردگی با ضدافسردگی‌ها یا محرک‌های روانی و درمان اسپاسم و تنش عضلانی با بنزودیازپین‌ها انجام می‌شود.
	سردرد			سردرد تنشی از انقباض عضلات گردنی ناشی می‌شود که باعث کاهش جریان خون به مغز می‌شوند. با اضطراب و استرس وضعیتی همراه است. آرمیدگی درمانی (relaxation therapy) و داروهای ضداضطراب مفید هستند. سردردهای میگرنی یک‌طرفه هستند و ممکن است با استرس، ورزش و غذاهای حاوی تیرامین تشدید شوند. درمان با ارگوتامین انجام می‌شود. مصرف پیشگیرانه پروپرانولول ممکن است موجب افسردگی شود. سوماتوتریپتان را می‌توان برای درمان حملات میگرنی غیربازیلر و غیرهمی‌پلژیک به‌کار برد.
	افزایش فشار خون			استرس حاد موجب ترشح کانه‌ کولامین‌ها (اپی‌نفرین) می‌شود که آن هم فشار سیستولیک را بالا می‌برد. استرس مزمن با افزایش فشار خون اساسی همراه است. به شیوه زندگی بیمار دقت کنید. ورزش، آرمیدگی درمانی و بیوفیدیک را توصیه کنید. اگر در استرس حاد فشار خون به‌عنوان 'عضو شوک' بالا رود، بنزودیازپین‌ها مؤثر هستند. فرضیه‌های روان‌شناختی: خشم مهارشده، احساس گناه به‌علت تکانه‌های خصومت‌آمیز، نیاز به تأیید از سوی مقام بالاتر.
	سندرم هیپرونتیلاسیون			همراه با اختلال پانیک، اختلال اضطراب فراگیر مرتبط با هیپرونتیلاسیون، تاکی‌کاردی و انقباض عروق است، ممکن است در بیماران مبتلا به نارسائی عروق کرونر خطرناک باشد. داروهای ضداضطراب مورد استفاده: بعضی به مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز، ضدافسردگی‌های سه‌حلقه‌ای یا داروهای سروتونرژیک پاسخ می‌دهند.
	بیماری التهابی روده، بیماری کرون، سندرم روده تحریک‌پذیر، کولیت اولسراتیو			خلق افسرده با بیماری مرتبط است. استرس علایم را تشدید می‌کند. معمولاً بعد از یک استرس شدید شروع می‌شود. بیماران به رابطه مستحکم بیمار - پزشک و روا‌ن‌درمانی حمایتی همراه با دارودرمانی پاسخ می‌دهند. فرضیه‌های روان‌شناختی: شخصیت انفعالی، ترس در کودکی، صفات وسواس فکری، ترس از مجازات، خصومت پنهان
	اختلالات متابولیک و غدد درون‌ریز			تیروتوکسیکوز متعاقب استرس شدید ناگهانی گلیکوزوری در ترس مزمن و اضطراب دیده می‌شود. افسردگی متابولیسم هورمون را تغییر می‌دهد، به‌ویژه هورمون محرکه قشر آدرنال (ACTH)
	نورودرماتیت			اگزما در بیماران دارای عوامل استرس‌زای متعدد دیده می‌شود، به‌ویژه در موارد مرگ یک عزیز، تعارض در مورد جنسیت، عصبانیت مهارشده. برخی به هیپنوتیسم جهت کنترل علایم پاسخ می‌دهند.
	چاقی			پرخوری اضطراب را کاهش می‌دهد. سندرم غذا خوردن در شب با بی‌خوابی مرتبط است. ناتوانی در درک اشتها، گرسنگی و سیری فرضیات روان‌شناختی: تعارض مربوط به مرحله دهانی و وابستگی بیمارگون. روش‌های رفتاری، گروه‌های حمایتی، مشاوره تغذیه و روان‌درمانی حمایتی مفید هستند. افسردگی زمینه‌ای را درمان کنید.
	استئوآرتریت			کنترل شیوه زندگی شامل کاهش وزن، ورزش‌های ایزومتریک برای تقویت عضلات و مفاصل، حفظ فعالیت بدنی و کنترل درد است. اضطراب یا افسردگی همراه را با روان‌درمانی حمایتی درمان کنید.
	بیماری زخم پپتیک			نوع ایدیوپاتیک به یک باکتری خاص یا محرک فیزیکی ربطی ندارد. افزایش اسید و پپسین معده متناسب با مقاومت مخاطی، هر دو به اضطراب، استرس، الکل، قهوه و تغییرات شیوه زندگی حساس هستند. آرمیدگی درمانی توصیه می‌شود. فرضیه‌های روان‌شناختی: نیازهای وابستگی قوی برآورده نشده، ناتوانی در بیان عصبانیت، بی‌نیازی و استغنای سطحی و کم‌عمق
	بیماری رینو (Raynaud)			انقباض عروق محیطی مرتبط با سیگار کشیدن استرس تغییرات شیوه زندگی: قطع سیگار، ورزش در حد متوسط، بیوفیدبک با افزایش اتساع عروق می‌تواند دمای دست را افزایش دهد.
	سنکوپ، کاهش فشار خون			رفلکس وازواگال با اضطراب حاد یا ترس باعث افت فشار خون و غش می‌شود. در بیمارانی که فعالیت بیش از حد سیستم عصبی خودمختار دارند، شایع‌تر است. با کم‌خونی و داروهای ضدافسردگی (ایجاد افت فشار خون به‌عنوان آثار جانبی) تشدید می‌شود.
	کهیر، آنژیوادم			نوع ایدیوپاتیک با آلرژن خاص یا محرک‌های فیزیکی ارتباطی ندارد. ممکن است با استرس، اضطراب مزمن و افسردگی در ارتباط باشد. خارش با اضطراب تشدید می‌شود. خراشاندن خود با خصومت مهارشده مرتبط است. بعضی فنوتیازین‌ها اثر ضدخارش دارند. فرضیات روان‌شناختی: تعارض میان‌وابستگی - استقلال، احساس گناه ناخودآگاه، خارش به‌عنوان جابه‌جائی جنسی.